Duńska firma Primal Audio dołączyła w tym roku do producentów instrumentów wirtualnych dla urządzeń mobilnych z systemem iOS. Jej debiutancka propozycja to FM4 – syntezator, dla którego inspiracją były instrumenty Yamaha z serii DX.
Mamy tu zatem do czynienia z aplikacją, która tak jak one wykorzystuje syntezę FM. Program przeznaczony dla tabletów iPad z systemem co najmniej iOS 7 wykorzystuje trzy „silniki” audio emulujące sprzętowe syntezatory z lat 80. XX wieku. Aplikacja Primal Audio FM4 jest instrumentem polifonicznym, a ilość głosów możemy określić wybierając jedną z sześciu wartości (4, 8, 12, 16, 20, 24).
FM4 to instrument wykorzystujący cztery operatory, z których każdy może być modulatorem lub nośnikiem. Każdy z nich możemy niezależnie włączyć/wyłączyć, a ponadto wybierać można spośród ośmiu różnych konfiguracji połączeń między nimi. Każdy z czterech operatorów oferuje taką samą architekturę, pozwalając m.in. na wybór jednego z ośmiu przebiegów fal zaczerpniętych z modułu Yamaha TX81Z. Regulować możemy także poziom głośności oraz wysokość dźwięku (zgrubnie lub dokładnie). Do dyspozycji mamy również generator obwiedni ADSR. Dla każdego operatora określić też możemy intensywność modulacji amplitudy przez LFO, jak również jego reakcję na klawiaturę i VELOCITY.
Poza główną sekcją związaną z operatorami, FM udostępnia także kilka dodatkowych bloków ulokowanych po bokach. Blok VOICE pozwala wybrać jeden z trzech trybów pracy (poli- lub monofoniczny albo legato) oraz ilość głosów nakładanych w trybie UNISON (2, 3 lub 4), a także określić prędkość dla funkcji GLIDE. Sekcja generatora LFO umożliwia wybór jednego z pięciu przebiegów fal, a także regulować częstotliwość modulacji/rozdzielczość i wysokość dźwięku. LFO może pracować w jednym z trzech trybów – FREE (monofoniczny, działający „wolno” w tle), SYNCED (zsynchronizowany z globalnym tempem) lub TRIGGERED (polifoniczny, każde naciśnięcie klawisza powoduje start LFO). Kolejnym elementem jest generator obwiedni (PITCH ENVELOPE), a dokładniej segment DECAY z możliwością regulacji krzywej opadania i intensywności.
Syntezator Primal Audio FM4 wyposażono także w arpeggiator, dla którego określić możemy tryb pracy (do wyboru cztery różne przebiegi) i zakres (maks. 5 oktaw), a także częstotliwość/tempo. Arpeggiator może pracować zarówno jako „wolny” jak również zsynchronizowany z ogólnym tempem. W pierwszym przypadku prędkość arpeggia regulujemy pokrętłem RATE, a w drugim dokonujemy tego w specjalnej sekcji (możemy tam nie tylko regulować tempo płynnie ale i nabijać), natomiast potencjometr RATE służy wtedy do zmiany rozdzielczości arpeggiatora (od 1/1 do 1/64). Primal Audio FM4 wyposażono także w możliwość wyboru stroju, a oprócz równomiernie temperowanego mamy do dyspozycji siedem innych ustawień.
Interfejs graficzny FM4 jest bardzo przejrzysty i pozwala z łatwością regulować bezpośrednio poszczególne parametry toru syntezy. Do dyspozycji mamy też dwuoktawową klawiaturę ekranową (z możliwością transpozycji w zakresie ±2 oktaw), a także wirtualne kontrolery PITCH BEND (jego zakres można regulować, a do wyboru mamy osiem wartości od 1 do 24 półtonów) i MODULATION/LFO oraz funkcję HOLD.
Syntezator wyposażono w obszerną bibliotekę fabrycznych presetów, które w wielu przypadkach nawiązują do barw charakterystycznych dla instrumentów, które były inspiracją dla FM4. Presety przygotowane przez producenta podzielone zostały na pięć banków, obejmujących barwy różnego typu – Arps, Basses & Drones, Leads, Instruments & Pads oraz FX & Percussion. Kolekcja przygotowana przez twórców syntezatora jest bogata i urozmaicona i zawiera presety o różnym charakterze, wśród których nie brakuje naprawdę ciekawych, a przede wszystkim dających się wykorzystać praktycznie. Znajdziemy tu rozmaite arpeggia, barwy basowe, pady i leady, barwy nawiązujące do pianin elektrycznych czy organów, barwy perkusyjne i efektowe oraz całą masę innych presetów. Oczywiście aplikacja pozwala też na tworzenie i zapisywanie własnych barw. Możemy kreować je zarówno „od zera” jak i poprzez edycję któregoś z fabrycznych presetów. Możliwy jest też import i eksport barw przez iTunes.
Aplikacja może współpracować z różnymi interfejsami, klawiaturami i kontrolerami obsługującymi sterowniki CoreMIDI. Standardowo Primal Audio FM4 pracuje w trybie OMNI, ale możemy też określić ręcznie konkretny kanał MIDI, na którym program ma odbierać komunikaty. Syntezator Program oferuje ponadto wsparcie aplikacji Audiobus 2.0 oraz funkcji Inter-App Audio, a także transmisji MIDI przez Bluetooth.
Tekst: Grzegorz Bartczak
Producent: Primal Audio, www.primal-audio.com
Cena: 6.99 EUR
Test ukazał się w numerze 6/2015 miesięcznika Muzyk.