21 października 2019Jedną z premier nowego sezonu Teatru Wielkiego Opery Narodowej jest wieczór baletowy „Zagubione dusze”. Rozpoczyna go „Wesele” Igora Strawińskiego w choreografii Bronisławy Niżyńskiej. Ta intrygująca kantata – dopełnienie inspirowanego rosyjską obrzędowością dyptyku, którego pierwszą część stanowiło „Święto wiosny” – powstała, gdy rosyjski kompozytor był...
20 września 2019W dwudziestowiecznej humanistyce można wskazać co najmniej kilka spotkań, które zaowocowały znakomitymi tekstami i analizami. Prawdopodobnie żadne z nich nie dorównuje jednak współpracy między pisarzem Thomasem Mannem a muzykologiem i filozofem Theodorem W. Adornem. „Doktor Faustus” – powieść o genialnym kompozytorze, który zaprzedał duszę diabłu – to literacki...
21 czerwca 2019Opowiadanie to wycinek czasu, historia bez początku i końca. Nie próbuje uchwycić całości, skupia się na wybranej chwili, podsuwając ją oku jak światłocień z obrazów Caravaggia. Wydobywa z mroku tylko jedną scenę i nie pozwala dostrzec niczego poza ramami wyznaczonymi przez wąską strugę światła. Jest nokturnem – najlepiej sprawdza się po zmierzchu, kiedy nocna lampka...
20 maja 2019Wiosenne spacery po zakątkach miasta mogą niespodziewanie zaprowadzić także do świata muzyki. Wystarczy zajrzeć do pobliskiego antykwariatu i poszperać na półkach z książkami o dźwiękach. A jest ich w takich miejscach niemało – za kilka złotych zabiera się ze sobą stosy opowieści, anegdot i tajemnic z życia muzycznego minionych dekad.
Książkowe podróże w przeszłość to...
19 kwietnia 2019Pogranicza bywają niezwykle ciekawe. To miejsca, z których na sztukę można spoglądać z dystansem, niczym przez pryzmat, rozpraszający przezroczysty, pozornie dobrze rozpoznany obraz, kryjący wielobarwne oblicze. Znalezienie się między słowem a muzyką jest doświadczeniem wielości języków, jakimi można dotykać rzeczywistości. Z takiej pozycji literaturą i dźwiękami zajmował...
19 marca 2019Literacka fikcja to przestrzeń bezpieczna. Tu można sobie pozwolić na przekomponowanie czyjejś sylwetki, modulowanie biografii, emocjonalne alteracje: wplecenie w tekst człowieka z krwi i kości i nadanie mu zupełnie nowego brzmienia.
Po tę niezwykłą formę transpozycji sięgnął Thomas Bernhard, powołując do życia w powieści „Przegrany” nową odsłonę Glena Goulda, a...
19 lutego 2019Myślenie o muzyce jako dziedzinie silnie oddziałującej na człowieka nie tylko na płaszczyźnie estetycznej ma za sobą długą tradycję filozoficzną. Edukacyjna, katartyczna, analgetyczna – tak o sztuce dźwięków pisano od stuleci, jednak dopiero dwudziesty wiek skierował te intuicje na naukowe tory, próbując zbadać wpływ muzyki na ludzkie zachowania.
W wyjaśnianiu mechanizmów...
21 stycznia 2019Coraz częściej muzyk musi sam sobie być sterem, okrętem i żeglarzem, działać jak jednoosobowa firma. Granie na instrumencie to tylko jeden aspekt zawodowej kariery muzycznej: umiejętność długoterminowego planowania działań, znajomość przepisów prawa, wiedza z zakresu marketingu personalnego są dziś równie ważne, jak solidne wykształcenie artystyczne.
Początek roku to dobry...
19 grudnia 2018Początków kultury masowej upatruje się w rewolucji przemysłowej – technicznych możliwościach dystrybucji informacji na szeroką skalę. Prasa, radio, telewizja, wreszcie Internet to kolejne kamienie milowe w dziedzinie reprodukcji i szerzenia treści, myli się jednak ten, kto uważa, że popkultura i jej bohaterowie to wynalazek dwudziestego wieku, a wcześniejsze stulecia nie znały...
