Przyznaję, że rozważając przeprowadzenie testu SD4 miałem trochę mało wiedzy o włoskiej firmie Ketron. W ostatnim czasie miałem jedynie do czynienia przez kilka dni z Ketronem SD2, który wywarł na mnie pozytywne wrażenie. Braki te szybko uzupełniłem, przeczytałem też wiele pochlebnych opinii o produkowanym przez tę firmę sprzęcie. Na co dzień do muzyki używam komputera z instrumentami programowymi na pokładzie, ale lubię mieć też pod ręką sprzętowe, podręczne źródło dźwięku nie obciążające procesora i nie zajmujące miejsca na twardym dysku. Do gry na żywo zdecydowanie wolę instrumenty sprzętowe i możliwość testu SD4 tym bardziej mnie zainteresowała. Przeżyłem zawieszenie się komputera w trakcie gry i było „po instrumencie” na czas restartu komputera. Jedna z dłuższych chwil w życiu. Od tego momentu czuję się bezpieczniej ze sprzętem na scenie. Tyle wspomnień, wracam do SD4.
OPIS
SD4 jest urządzeniem kompaktowym, w srebrnej metalowej obudowie. Na tylnej płycie obudowy znajdują się: włącznik/wyłącznik, gniazdo zasilacza (zasilacz zewnętrzny w komplecie), gniazdo na słuchawki, wyjścia sygnału audio LEFT i RIGHT do połączenie z mikserem lub wzmacniaczem, trzy gniazda MIDI [OUT, MIDI IN 2 (Voice), IN1 (MIDI)] i wreszcie port USB. Jak z powyższego opisu wynika SD4 posiada dwa niezależne wejścia MIDI:
• IN1 do połączenia np. z sekwencerem i możliwością kontrolowania szesnastu kanałów jednocześnie;
• IN2 do połączenia z klawiaturą sterującą i kontrolą do trzech różnych barw jednocześnie warstwowo lub z podziałem klawiatury.
Po zapoznaniu się z barwami SD4 zacząłem inaczej patrzyć na srebrnoszary o pospolitym wyglądzie mały moduł i doszedłem do wniosku, że Ketron nie bez powodu używa sloganu „Best Natural Sound”. Coś w tym jest. Barwy instrumentów robią dobre wrażenie np. akustyczny fortepian ma dźwięczne niskie dźwięki i klarowne wysokie.
BARWY
Jak wyżej napisałem, barwy SD4 ma dobre i moim zdaniem są to te same co w SD2. W zasadzie mogę napisać, że SD4 to dwa SD2 zapakowane w jedną obudowę, jakkolwiek SD4 oferuje znacznie lepszą elastyczność zarówno we współpracy z komputerem jak i w grze na żywo choćby przez to, że posiada przyciski wyboru barw i ustawień na płycie głównej oraz komputerowe złącze USB (SD2 tego nie ma).
SD4 ma na pokładzie 512 rożnych barw instrumentów – trzy banki GM po 128 barw każdy plus jeden bank „specjalny” (spisu barw zawartych w tym banku nie znalazłem w instrukcji obsługi). Są też 32 zestawy instrumentów perkusyjnych od jazzowych, hiphopowych po orkiestrowe. Jak w SD2 tak i w SD4 są 82 interesujące pętle perkusyjne.
USB
Złącze USB w SD4 pełni ważne funkcje. Przede wszystkim korzystając z tego połączenia nie ma potrzeby oddzielnego zasilania modułu, ponieważ zasilanie jest dostarczane właśnie przez USB. Ponadto gdy moduł połączony jest z komputerem przez USB, nie ma potrzeby instalowania sterowników. SD4 automatycznie jest widziany przez komputer jako urządzenie z trzema różnymi portami MIDI. Jeśli do MIDI IN podłączymy np. klawiaturę sterującą, SD4 pełni funkcję skutecznego interfejsu MIDI przy połączeniu go z komputerem przez USB.
SD4 oferuje użytkownikowi 32 niezależne kanały MIDI do pracy z sekwencerem, ale pewnym ograniczeniem jest polifonia 64-głosowa. Przy możliwości korzystania z takiej ilości kanałów MIDI przydałaby się 128-głosowa.
Aktualizacja modułu odbywa się również przez USB. Na stronach internetowych Ketrona jest dostępny do pobrania, łatwy w obsłudze edytor zawierający potrzebne narzędzia do obsługi barw i ustawień modułu z poziomu komputera. Szkoda, że producent nie dołączył do modułu edytora na CD.
Nawiasem mówiąc, do kompaktowego SD4 dołączono jeszcze bardziej kompaktową instrukcję obsługi. Jest krótka, brak w niej szczegółów. SD4 jest zbyt wyrafinowanym modułem i nie zasługuje na tak lakoniczną instrukcję obsługi.
TRYBY PRACY
SD4 zaprojektowano jako moduł do gry na żywo i współpracy z komputerem. Posiada cztery podstawowe tryby pracy: Master Keyboard, Accordion, Organ, 2 × MIDIfile.
• Master Keyboard – w tym trybie jedno wejście z obsługą szesnastu kanałów MIDI używane jest do odtwarzania plików MIDI z komputera lub sekwencera sprzętowego, a drugie obsługuje klawiaturę sterującą, która może grać trzema rożnymi barwami na całej jej rozpiętości, albo dzieląc ją na trzy części (Split) na przykład w dolnej części klawiatury bas, środkowej fortepian, górnej gitara itp. Punkty podziału klawiatury są ustawione automatycznie, ale w łatwy sposób można ustawić własne. Równie łatwo można zmienić oktawę dowolnie wybranej barwy.
Na płycie głównej SD4 wydrukowano zestaw 64 fabrycznych ustawień z barwami instrumentów, których nie można zmienić. Ustawienia od 65 do 128 mogą być edytowane i modyfikowane na indywidualne potrzeby użytkownika. Można mieszać dowolnie wybrane barwy instrumentów, ustalać punkty zakresu klawiatury, przypisać efekt i wreszcie zapisać w pamięci SD4. Przydatne szczególnie do gry na żywo.
• Accordion – jedno wejście MIDI może być użyte do odtwarzania plików MIDI, a drugie służy do połączenie z akordeonem MIDI. W tym trybie akordeon może obsługiwać barwy SD4 na trzech niezależnych kanałach. Nie miałem możliwości wypróbowania jak to działa w praktyce, ponieważ nie posiadam akordeonu MIDI. SD4 na żadnym etapie testu nie przysporzył mi problemów, dlatego zakładam w ciemno, że wszystko w tym trybie działa jak trzeba i akordeoniści nie będą mieć kłopotów.
• Organ – pierwsze wejście służy do podłączenia klawiatury nożnej, a drugie do podłączenia organów jedno- lub dwumanuałowych. W tym trybie SD4 pracuje również na trzech kanałach, co zwiększa potencjał organów elektronicznych.
• 2 × MIDIfile – to czwarty tryb w którym dwa wejścia MIDI obsługują po 16 kanałów (każde) i w ten sposób SD4 oferuje 32 niezależne kanały MIDI. W połączeniu z komputerem umożliwia to zrobienie z pomocą kompaktowego SD4 kompletnej produkcji muzycznej.
PODSUMOWANIE
SD4 to dobry moduł dźwiękowy z szeroką gamą wysokiej jakości instrumentów. Oferuje duży potencjał zarówno w grze na żywo i współpracy z komputerem. Za znacznie droższego konkurenta SD4 można uznać Rolanda SonicCell, który ma również dobre barwy oraz możliwość zainstalowania dwóch kart SRX rozszerzających jego możliwości, a ponadto może służyć jako interfejs audio. Z drugiej strony SD4 oferuje dwa wejścia MIDI i 32 niezależne kanały. Mnie Ketron SD4 przypadł do gustu i dlatego z czystym sumieniem zachęcam do odwiedzenia sklepu muzycznego i bezpośredniego zapoznania się z potencjałem tego niepozornie wyglądającego modułu.
Tekst: Wojciech Wichłacz
DANE TECHNICZNE
Generator dźwięków: Stereo Grand Piano, 512 barw instrumentów ułożonych w trzech bankach GM i jednym Special; 64 fabryczne ustawienia barw + 64 użytkownika; 32 zestawy perkusyjne + 82 pętle.
Efekty: Multi effect DSP, Reverberation, Chorus, Delay, Distortion, Rotor Slow/Fast
Tryby pracy: Master Keyboard, Accordion, Organ, 2 × MIDIfile
Inne funkcje: Global Transpose, Keyboard Transpose, Midifile Transpose, Intelligent Transpose, Fine Tuning, Keyboard Split, Midi Reset.
Funkcje MIDI File: Volume, Program Change, Solo, Lead Voice On/Off
Wyświetlacz: LED
Interfejs MIDI: 32 kanały, standard GM
Wejścia/wyjścia: OUTPUT (LEFT, RIGTH), słuchawkowe, MIDI (IN × 2, OUT/THRU), USB
Wymiary: 210 × 123 × 65 mm
Ciężar: 0.9 kg
Cena: 2290 PLN
Do testu dostarczył:
FX Music Group
BIURO HANDLOWE
ul. Kopernika 10/12
42-200 Częstochowa
tel./fax (034) 3740646
SIEDZIBA FIRMY
ul. Piłsudskiego 53
22-400 Zamość
tel. (084) 6393965
Internet: www.fxmusic.pl, www.ketron.it
Test ukazał się w numerze 3/2009 miesięcznika Muzyk.