W naszych spotkaniach z syntezatorami z przeszłości, postaramy się przedstawić nie tylko różne modele instrumentów, analogowych i cyfrowych, ale także ciekawsze typy automatów perkusyjnych oraz modułów dźwiękowych. Wiele z tych urządzeń jest nadal wykorzystywanych przez muzyków, którzy cenią sobie właśnie starsze instrumenty, sprawdzone w wielu przeróżnych sytuacjach, zanim zdecydują się na zakup nowych urządzeń. Dlatego, mamy nadzieję, że każdy znajdzie w tej rubryce coś interesującego dla siebie. Tym razem przedstawiamy cyfrowy syntezator Korg DS-8. Instrument ten jest w odróżnieniu od innych modeli Korga może mniej znany, ze względu na krótki okres jego produkcji, w latach 1986 – 1988. W roku 1988 pojawił się model M1, który później okazał się światowym hitem i swoją popularnością nieco przyćmił syntezator DS-8. Zapewne jednak wielu czytelnikom będzie on znany, dlatego z przyjemnością przedstawimy Państwu ten syntezator.
Lata osiemdziesiąte były dla firmy Korg okresem intensywnego rozwoju: w 1981 roku pojawił się Polysix, następnie Poly 800, potem ukazały się ciekawe modele syntezatorów DW 8000 i DW 6000, sampler DSS-1, a w końcu seria M oraz T. To tylko niektóre przykłady pracy konstruktorów firmy z tego okresu. Zaznaczyć należy, że Korg już od ponad trzydziestu lat istnieje na rynku muzycznym.
OPIS INSTRUMENTU
Centralne miejsce na płycie czołowej instrumentu zajmuje ciekłokrystaliczny wyświetlacz (2 × 40 znaków). Trzeba tu podkreślić dobrą czytelność wyświetlacza oraz jego błękitny, łagodny dla oczu blask podnoszący komfort pracy. Pod nim znajduje się dziesięć przycisków służących do wybierania barw. Z prawej ich strony mamy przyciski, którymi wybieramy tryb pracy instrumentu oraz rodzaj pamięci: wewnętrznej lub zewnętrznej. Idąc dalej na prawo, mamy do dyspozycji trzy przyciski, którymi wybieramy odpowiedni tryb pracy podczas edycji. Z lewej strony wyświetlacza znajduje się szereg przycisków oraz potencjometrów, określonych ogólnie jako Performance Editor Control. Dzięki nim, podczas grania na żywo, możemy w prosty sposób zmienić kolorystykę barwy, włączyć i wyłączyć dynamikę klawiatury oraz efekty Portamento, Aftertouch itd. Kieszeń dla karty znajduje się w miejscu, w którym w innych instrumentach znajduje się stacja dysków. Typowy dla syntezatorów Korga z lat osiemdziesiątych joystick Pitch Bender/Modulation umieszczony jest nad kieszenią karty. Nad nim mamy dwa potencjometry: głośności oraz Balance Control. Tym ostatnim regulujemy w panoramie stereo, sygnały idące z dwóch generatorów.
Na płycie tylnej obok trzech gniazd MIDI, jednej pary wyjść stereo znajdują się gniazda dla pedału typu Sustain, przełącznika nożnego do zmiany programów. Następne dwa gniazda służą do podłączenia dodatkowego przełącznika nożnego i pedału, które mogą pełnić różne funkcje w zależności od tego jak zostaną zaprogramowane. Od strony zewnętrznej instrument prezentuje się nowocześnie i estetycznie, płyta czołowa jest pod niewielkim kątem nachylona w stosunku do klawiatury.
OBSŁUGA i BRZMIENIE DS-8
Korg DS-8 jest instrumentem o ośmiogłosowej polifonii. Posiada pięciooktawową klawiaturę, dynamiczną i czułą na efekt Aftertouch. Instrument posiada jeden rodzaj pamięci typu RAM, zdolnej pomieścić 100 barw (programów) oraz 10 kombinacji. Można też zastosować karty z barwami, typu MCR – 01, 02, i 03, które mogą pomieści 100, 200 i 400 barw oraz odpowiednio 10, 20 i 40 kombinacji. Podział ten jest częściowo podobny do układu jaki jest konsekwentnie stosowany we wszystkich syntezatorach Korga, począwszy od M1 aż do ostatnich modeli z serii N.
DS-8 pracuje w następujących trybach: Single, Layer, Doubling oraz Multi. Można więc podzielić klawiaturę w dowolnym miejscu, lub połączyć dwie barwy ze sobą. Instrument pracuje także jako 8-barwowy Multitimbral. We wszystkich tych trybach jedynym ograniczeniem podczas grania jest mała polifonia. Jednakże w trybie Doubling oraz Multi istnieje możliwość zaprogramowania liczby głosów przypadającą na daną część klawiatury lub dany barwę. Wszystkie ustawienia w trybach Layer, Doubling oraz Multi można zapisać na stałe jako Combinations. Oczywiście ułatwia to pracę z tym instrumentem i czyni go szczególnie przydatnym podczas gry na żywo.
Dźwięk pochodzi z dwóch generatorów (OSC 1, OSC 2). Każdy z nich generuje podstawowe sygnały o kształcie piłokształtnym oraz prostokątnym. Zmieniając wartość parametru Spectrum, automatycznie określamy rezonans generowanych sygnałów. W ten prosty sposób zasadniczo zmienia się barwa – od nisko do wysoko brzmiącej. Modulator kołowy (Ring Modulation), umożliwia tworzenie kompleksowych sygnałów, posiadających liczne składowe nieharmoniczne, a więc barw o metalicznym brzmieniu, takich jak dzwony, wibrafon itd. Funkcja Cross-modulation sprawia, że sygnał płynący z pierwszego generatora może być wykorzystany do modulowania sygnału pochodzącego z drugiego generatora. Dzięki tej możliwości powstają sygnały o bardziej złożonej, kompleksowej strukturze. Dalszy tor syntezy obejmuje typowe obwiednie, niezależne dla każdego z generatorów sygnałowych oraz generator wolnych przebiegów, czyli LFO. Ten ostatni oferuje użytkownikowi następujące sygnały: trójkątny, piłokształtny, prostokątny oraz funkcję Sample & Hold. Na modulowanie dźwięku można wpłynąć wykorzystując efekt Aftertouch, odpowiednie położenie joysticka lub poprzez MIDI. Możliwe jest uzyskanie takich efektów jak tremolo, vibrato czy wah-wah. Korg DS-8 oferuje ponadto bardzo prosty procesor efektów, z możliwością ich programowania. Dla każdej barwy możemy wybrać i w pełni zaprogramować takie efekty jak Flanger, Chorus, możemy skorzystać też z kilka rodzajów efektu Delay.
Ogólnie biorąc, brzmienie Korga DS-8 można porównać do brzmienia syntezatora DX 7. Zwłaszcza takie barwy jak fortepian, fortepian elektryczny, dzwony są bardzo podobne do brzmienia syntezatorów Yamaha. Gitara jazzowa, barwy instrumentów basowych, typu Brass oraz syntetycznie brzmiące barwy solowe to dobre strony tego instrumentu. Bardzo dobre są barwy organowe, ciekawie prezentują się także niektóre efekty dźwiękowe. Najgorzej w tym zestawie prezentują się barwy typu String – brakuje im ciepła, głębi i brzmią nienaturalnie. Podobnie jest z uzyskaniem barw o typowo analogowym zabarwieniu, są bardzo płaskie i sztuczne.
OCENA KOŃCOWA
Korg DS-8 jest instrumentem z którym pracuje się bardzo wygodnie i komfortowo. Obsługa nie nastręcza większych problemów, stosunkowo szybko można opanować wszystkie procedury związane z programowaniem instrumentu. Wpływa na to logiczne ułożenie przycisków odpowiedzialnych za tryb edycji oraz wypisanie obok nich tych parametrów, które są osiągalne w danym trybie. Bardzo przydatne podczas gry na żywo są potencjometry w grupie Performance Editor Control, zwłaszcza odpowiedzialne za zmianę, kolorystykę i brzmienie danej barwy oraz zmieniające w podstawowym zakresie czas obwiedni.
Niewielka polifonia instrumentu ogranicza pełne wykorzystanie trybu Multitimbral podczas pracy z sekwencerem. Najbardziej optymalne jest wykorzystanie dwóch lub trzech barw jednocześnie razem z ustaloną dla każdej z nich liczby głosów. Syntezator ten jest wart polecenia tym muzykom, którzy poszukują nieskomplikowanego instrumentu, potrzebnego do gry solowej. Dobre brzmienie fortepianu elektrycznego, organów albo klawinetu są tymi barwami, które sprawdzą się w takiej sytuacji. Znakomicie też nadaje się jako uzupełnienie większego zestawu MIDI.
Tekst: Marek Manowski
Artykuł ukazał się pierwotnie w numerze 12/1996 miesięcznika Muzyk.