• Newsy
    • Studio
    • Klawisze
    • Software
    • Nagłośnienie
    • Mobilne
    • Gitara i Bas
    • Perkusja
  • Testy
    • Studio
    • Klawisze
    • Software
    • Nagłośnienie
    • Mobilne
    • Gitara i Bas
    • Perkusja
  • Artykuły
    • Studyjna mapa Polski
    • Sylwetki
    • Wariacje na temat
    • Felietony
    • Recenzje CD, DVD, Książki
    • Auto dla muzyka
  • Wywiady
  • Wydarzenia
    • Relacje
    • Zapowiedzi imprez
  • Zestawienia
  • Muzyk FCM
    • Prenumerata w promocji
    • Gdzie kupić w Polsce?
  • Baza Firm
    • Dystrybutorzy
    • Sklepy
      • Bumbumrurki.pl
      • Ksiegarniamuzyczna.pl
      • Drumshop.pl
      • Instrumentydladzieci.pl
      • Firmamuzyczna.pl
      • Hurtowniamuzyczna.pl
      • Strunygitarowe.pl
      • Muzyczny.pl
  • DJ
  • AudioVideo
Muzyk.net
  • 15 stycznia 2021
  • Muzyk FCM
  • Magazyn TopGuitar
  • Magazyn TopBass
  • Magazyn TopStudio
Muzyk.net
  • Newsy
    • Studio
      KRK – „Sound Advice with Jacquire King”

      KRK – „Sound Advice with Jacquire King”

      Nagrywanie podcastów z Focusrite Scarlett – wideo

      Nagrywanie podcastów z Focusrite Scarlett – wideo

      Optymalizacja pomieszczenia z firmą Neumann

      Optymalizacja pomieszczenia z firmą Neumann

      Heritage Audio BritStrip – procesor sygnałowy w brytyjskim stylu

      Heritage Audio BritStrip – procesor sygnałowy w brytyjskim stylu

    • Klawisze
      Yamaha YC88 i YC73 – nowe klawisze na scenę

      Yamaha YC88 i YC73 – nowe klawisze na scenę

      Arturia MicroFreak V3 – nowy firmware

      Arturia MicroFreak V3 – nowy firmware

      Sequential Prophet-5 i Prophet-10 w wersji desktop

      Sequential Prophet-5 i Prophet-10 w wersji desktop

      Hammond zapowiada nowy instrument

      Hammond zapowiada nowy instrument

    • Software
      Nembrini Audio Blackice Beta Gamma Bass Amplifier

      Nembrini Audio Blackice Beta Gamma Bass Amplifier

      Sonimus SonEQ 2  – nowy wirtualny korektor

      Sonimus SonEQ 2 – nowy wirtualny korektor

      Schaack Audio Technologies AnalogQ – wirtualny korektor

      Schaack Audio Technologies AnalogQ – wirtualny korektor

      Eplex7 DSP Hitech Bass HBS1

      Eplex7 DSP Hitech Bass HBS1

    • Nagłośnienie
      Podczas zamieszek na Kapitolu zniszczono sprzęt nagłośnieniowy

      Podczas zamieszek na Kapitolu zniszczono sprzęt nagłośnieniowy

      QSC AD-S5T – instalacyjny zestaw głośnikowy

      QSC AD-S5T – instalacyjny zestaw głośnikowy

      MIPRO ACT-3 – systemy bezprzewodowe dla każdego

      MIPRO ACT-3 – systemy bezprzewodowe dla każdego

      Solid State Logic – konsolety SSL Live i integracja z L-Acoustics L-ISA

      Solid State Logic – konsolety SSL Live i integracja z L-Acoustics L-ISA

    • Mobilne
      RT Music Software VAMono – syntezator dla iOS

      RT Music Software VAMono – syntezator dla iOS

      Sugar Bytes DrumComputer w wersji na iPada

      Sugar Bytes DrumComputer w wersji na iPada

      Willow & Oak Branches – nowy syntezator dla iOS

      Willow & Oak Branches – nowy syntezator dla iOS

      AudioKit HOUSE: MARK I – pianino elektryczne dla iOS

      AudioKit HOUSE: MARK I – pianino elektryczne dla iOS

    • Gitara i Bas
      Marka Aguilar w portfolio Korg USA

      Marka Aguilar w portfolio Korg USA

      Gitara Takamine „WOŚP XXIX” wystawiona na licytację

      Gitara Takamine „WOŚP XXIX” wystawiona na licytację

      Balaguer The Espada Synthwave – gitara w klimacie lat 80.

      Balaguer The Espada Synthwave – gitara w klimacie lat 80.

      Robert Godin z Orderem Kanady

      Robert Godin z Orderem Kanady

    • Perkusja
      ddrum DDA50-BT – wzmacniacz dla perkusistów

      ddrum DDA50-BT – wzmacniacz dla perkusistów

      ddrum Vinnie Paul Signature

      ddrum Vinnie Paul Signature

      Eric Kalver i perkusja Tamburo Unika

      Eric Kalver i perkusja Tamburo Unika

      Perkusja Neila Pearta sprzedana za pół miliona dolarów

      Perkusja Neila Pearta sprzedana za pół miliona dolarów

  • Testy
    • Studio
      Solid State Logic SSL 2 – test interfejsu audio

      Solid State Logic SSL 2 – test interfejsu audio

      Neumann NDH 20 – test słuchawek studyjnych

      Neumann NDH 20 – test słuchawek studyjnych

      KRK ROKIT 8 G4 – test monitorów studyjnych

      KRK ROKIT 8 G4 – test monitorów studyjnych

      Focusrite Scarlett 18i8 3rd Gen – test interfejsu audio

      Focusrite Scarlett 18i8 3rd Gen – test interfejsu audio

    • Klawisze
      Novation Launchkey 37 – test klawiatury sterującej

      Novation Launchkey 37 – test klawiatury sterującej

      Arturia KeyStep Pro – test klawiatury sterującej

      Arturia KeyStep Pro – test klawiatury sterującej

      Arturia KeyLab Essential 88 – test klawiatury sterującej

      Arturia KeyLab Essential 88 – test klawiatury sterującej

      Novation Launchkey Mini – test klawiatury sterującej

      Novation Launchkey Mini – test klawiatury sterującej

    • Software
      Arturia OB-Xa V – test syntezatora wirtualnego

      Arturia OB-Xa V – test syntezatora wirtualnego

      Arturia Pigments v2.0 – test syntezatora wirtualnego

      Arturia Pigments v2.0 – test syntezatora wirtualnego

      Arturia Comp FET-76, Comp VCA-65, Comp TUBE-STA – test

      Arturia Comp FET-76, Comp VCA-65, Comp TUBE-STA – test

      Propellerhead Reason 10.2 – test programu do produkcji muzyki

      Propellerhead Reason 10.2 – test programu do produkcji muzyki

    • Nagłośnienie
      Electro-Voice RE3-ND86-5L i RE3-BPWH-5H – test

      Electro-Voice RE3-ND86-5L i RE3-BPWH-5H – test

      Electro-Voice RE420 i RE520 – test mikrofonów wokalnych

      Electro-Voice RE420 i RE520 – test mikrofonów wokalnych

      Sennheiser XS Wireless Digital Instrument Base Set – test systemu bezprzewodowego

      Sennheiser XS Wireless Digital Instrument Base Set – test systemu bezprzewodowego

      Mackie MDB-1P, MDB-2P, MDB-1A, MDB-USB – test DI-boksów

      Mackie MDB-1P, MDB-2P, MDB-1A, MDB-USB – test DI-boksów

    • Mobilne
      IK Multimedia Syntronik for iPhone/iPad – test

      IK Multimedia Syntronik for iPhone/iPad – test

      Audio Damage Phosphor 2 – test aplikacji iOS

      Audio Damage Phosphor 2 – test aplikacji iOS

      IK Multimedia iRig Nano Amp – test wzmacniacza / interfejsu

      IK Multimedia iRig Nano Amp – test wzmacniacza / interfejsu

      VirSyn AudioEffx – test aplikacji dla iOS

      VirSyn AudioEffx – test aplikacji dla iOS

    • Gitara i Bas
      Duesenberg Starplayer TV Surf Green – test gitary elektrycznej

      Duesenberg Starplayer TV Surf Green – test gitary elektrycznej

      Radial 4-Play – test wielokanałowego di-boksa

      Radial 4-Play – test wielokanałowego di-boksa

      JOYO Vision – test efektu gitarowego

      JOYO Vision – test efektu gitarowego

      Source Audio C4 Synth – test efektu gitarowego

      Source Audio C4 Synth – test efektu gitarowego

    • Perkusja
      Arturia DrumBrute Impact – test syntezatora perkusyjnego

      Arturia DrumBrute Impact – test syntezatora perkusyjnego

      Clavia Nord Drum 3P – test syntezatora perkusyjnego

      Clavia Nord Drum 3P – test syntezatora perkusyjnego

      Akai Tom Cat – test automatu perkusyjnego

      Akai Tom Cat – test automatu perkusyjnego

      Akai Rhythm Wolf – test automatu perkusyjnego

      Akai Rhythm Wolf – test automatu perkusyjnego

  • Artykuły
    • Studyjna mapa Polski
      Studio Chróst wraca do gry

      Studio Chróst wraca do gry

      Studyjna mapa Polski – Nebula Studio

      Studyjna mapa Polski – Nebula Studio

      Studyjna mapa Polski – Studio Kamienica

      Studyjna mapa Polski – Studio Kamienica

      Studyjna mapa Polski – Hasselhoff Studio

      Studyjna mapa Polski – Hasselhoff Studio

    • Sylwetki
      Bruce Swedien nie żyje

      Bruce Swedien nie żyje

      Keith Emerson – wirtuoz progresywnego rocka

      Keith Emerson – wirtuoz progresywnego rocka

      Chris Huggett – nie żyje brytyjski twórca syntezatorów

      Chris Huggett – nie żyje brytyjski twórca syntezatorów

      Marc Almond – sylwetka artysty

      Marc Almond – sylwetka artysty

    • Wariacje na temat
      Muzyka 2.0

      Muzyka 2.0

      Nowoczesna klasyka

      Nowoczesna klasyka

      Powieść muzyczna

      Powieść muzyczna

      Muzyka nocy

      Muzyka nocy

    • Felietony
      Basista prawdę ci powie: Total online

      Basista prawdę ci powie: Total online

      Basista prawdę ci powie: Udana inwestycja

      Basista prawdę ci powie: Udana inwestycja

      Basista prawdę ci powie: Co będzie?

      Basista prawdę ci powie: Co będzie?

      Basista prawdę ci powie: Rola narciarstwa w życiu muzyka jazzowego

      Basista prawdę ci powie: Rola narciarstwa w życiu muzyka jazzowego

    • Recenzje CD, DVD, Książki
      Bruce Springsteen „Letter To You” – recenzja płyty

      Bruce Springsteen „Letter To You” – recenzja płyty

      Bon Jovi „2020” – recenzja płyty

      Bon Jovi „2020” – recenzja płyty

      Wojciech Lipiński „3po3” – recenzja płyty

      Wojciech Lipiński „3po3” – recenzja płyty

      Krzysztof Krawczyk „Horyzont” – recenzja płyty

      Krzysztof Krawczyk „Horyzont” – recenzja płyty

    • Auto dla muzyka
      Wyróżnienie CES Innovation Award dla firmy Sennheiser

      Wyróżnienie CES Innovation Award dla firmy Sennheiser

      Peugeot 3008 i 5008 Allure 1.6 BlueHDI – test

      Peugeot 3008 i 5008 Allure 1.6 BlueHDI – test

      Volvo S90 T6 AWD Polestar – test

      Volvo S90 T6 AWD Polestar – test

      Mazda CX-5 2.0 SKYACTIV-G AWD – test

      Mazda CX-5 2.0 SKYACTIV-G AWD – test

  • Wywiady
    Krzysztof Zalewski – wywiad

    Krzysztof Zalewski – wywiad

    Dalbergia Duo / Anna Rutkowska i Julianna Siedler-Smuga

    Dalbergia Duo / Anna Rutkowska i Julianna Siedler-Smuga

    Maciej Werk – wywiad z dyrektorem Festiwalu Soundedit

    Maciej Werk – wywiad z dyrektorem Festiwalu Soundedit

    Marta Gabriel – wywiad z wokalistką i gitarzystką Crystal Viper

    Marta Gabriel – wywiad z wokalistką i gitarzystką Crystal Viper

    Rasmentalism o płycie „Geniusz” i nie tylko…

    Rasmentalism o płycie „Geniusz” i nie tylko…

  • Wydarzenia
    • Relacje
      Renata Przemyk i Mężczyźni w Krakowie – fotorelacja

      Renata Przemyk i Mężczyźni w Krakowie – fotorelacja

      Synestezje 2020 – Skubas wystąpił w klubie Studio

      Synestezje 2020 – Skubas wystąpił w klubie Studio

      Krakowskie Zaduszki Jazzowe 2020 – Benefis Marka Stryszowskiego

      Krakowskie Zaduszki Jazzowe 2020 – Benefis Marka Stryszowskiego

      Jazz Juniors 2020 za nami – fotorelacja z Krakowa

      Jazz Juniors 2020 za nami – fotorelacja z Krakowa

    • Zapowiedzi imprez
      NAMM Believe in Music rusza za kilka dni

      NAMM Believe in Music rusza za kilka dni

      VII Bieszczadzkie Warsztaty Muzyczne

      VII Bieszczadzkie Warsztaty Muzyczne

      Ladies’ Jazz na Święta  – internetowy koncert

      Ladies’ Jazz na Święta – internetowy koncert

      Eskaubei & Tomek Nowak Quartet ft. Mr Krime – koncert online

      Eskaubei & Tomek Nowak Quartet ft. Mr Krime – koncert online

  • Zestawienia
    Przegląd – przenośne systemy nagłośnieniowe: MIPRO

    Przegląd – przenośne systemy nagłośnieniowe: MIPRO

    Przegląd – kontrolery gitarowe: JOYO

    Przegląd – kontrolery gitarowe: JOYO

    Przegląd – klawiatury sterujące: Arturia

    Przegląd – klawiatury sterujące: Arturia

    Przegląd – powermiksery: Dynacord

    Przegląd – powermiksery: Dynacord

    Przegląd – wzmacniacze gitarowe: JOYO

    Przegląd – wzmacniacze gitarowe: JOYO

  • Muzyk FCM
    • Prenumerata w promocji
    • Gdzie kupić w Polsce?
  • Baza Firm
    • Dystrybutorzy
    • Sklepy
      • Bumbumrurki.pl
      • Ksiegarniamuzyczna.pl
      • Drumshop.pl
      • Instrumentydladzieci.pl
      • Firmamuzyczna.pl
      • Hurtowniamuzyczna.pl
      • Strunygitarowe.pl
      • Muzyczny.pl
  • DJ
    Pioneer DJ DJM-V10-LF – mikser dla DJ'ów

    Pioneer DJ DJM-V10-LF – mikser dla DJ'ów

    ArKaos dołącza do inMusic

    ArKaos dołącza do inMusic

    Pioneer DJ CDJ-3000 – nowy odtwarzacz dla DJ'ów

    Pioneer DJ CDJ-3000 – nowy odtwarzacz dla DJ'ów

    Wyjątkowe słuchawki HD 25 na urodziny firmy Sennheiser

    Wyjątkowe słuchawki HD 25 na urodziny firmy Sennheiser

    Stanton w nowych rękach

    Stanton w nowych rękach

  • AudioVideo
    Sennheiser IE 300 – nowe słuchawki douszne

    Sennheiser IE 300 – nowe słuchawki douszne

    Sennheiser HD 560S – nowe słuchawki audiofilskie

    Sennheiser HD 560S – nowe słuchawki audiofilskie

    Sennheiser HD 250BT – nowe słuchawki bezprzewodowe

    Sennheiser HD 250BT – nowe słuchawki bezprzewodowe

    teenage engineering OB-4

    teenage engineering OB-4

    Sennheiser HD 800 S Anniversary Edition

    Sennheiser HD 800 S Anniversary Edition

Ray Charles – Geniusz muzyki
Home
Sylwetki

Ray Charles – Geniusz muzyki

23 września 2020 Redakcja | Muzyk FCM Artykuły, Sylwetki, Wydarzenia 1419

Przeczytaj również

Pianino elektryczne Rhodes i jego twórca
Pianino elektryczne Rhodes i jego twórca
„Thriller” – rekordowy album ma 38 lat
„Thriller” – rekordowy album ma 38 lat
Bruce Swedien nie żyje
Bruce Swedien nie żyje

Dla mnie, jak zapewne dla wielu milionów wielbicieli, całe jego życie było jedną muzyką. Zawdzięczam mu wiele godzin niezwykłych, artystycznych wzruszeń, prawdziwych spotkań ze sztuką. Nazywano go geniuszem soulu. A soul to przecież po angielsku dusza. Geniusz soulu oznacza więc kogoś, kto potrafi dzierżyć rząd dusz. To właściwe określenie.

Gdy miał sześć lat, zachorował na jaskrę. Możliwe, że jego ojciec, prosty robotnik kolejowy, nie zdawał sobie sprawy z powagi sytuacji, w każdym razie Ray w ciągu niewielu miesięcy całkowicie stracił wzrok. Z Albany w stanie Georgia, gdzie się urodził, cała rodzina przywędrowała do Greenville na Florydzie, więc wysłano go do szkoły dla dzieci głuchych i niewidomych St. Augustine w niedalekim Orlando. Nauczyciele szybko zorientowali się w nieprzeciętnych umiejętnościach muzycznych wychowanka. Pogodzony z myślą o swej ułomności nauczył się alfabetu Braille’a stosowanego zarówno do zwykłego pisania i czytania, jak też do pisania i czytania nut. W szkole poznał podstawy gry na fortepianie, saksofonie tenorowym, klarnecie i trąbce. Gdy odpoczywał, grał w szachy, doszedł w nich do takiej maestrii, że został mistrzem świata w szachach dla niewidomych. Grywał w zawodowych turniejach przez kilka dziesiątków lat, dowcipkując, że finansowo bardziej opłaca mu się wygrać dobrze sponsorowany turniej, niż wydać płytę. Ray Charles miał piętnaście lat, gdy przedwcześnie osierocony, z towarzyszeniem gitarzysty i basisty, założył swój pierwszy zespół, a gdy ten rozpadł się, znalazł pracę w grupie Lowella Fulsona, bardzo znanego bluesmana, z którym w kilkanaście miesięcy objechał całe Stany.

W 1949 roku podpisał kontrakt z firmą płytową Swingtime, a skład instrumentalistów, wzorem Counta Basiego, szybko uzupełnił o sekcję instrumentów dętych. Dokonał wówczas jeszcze jednej, życiowej zmiany. Urodził się jako Ray Charles Robinson, ale ponieważ identycznie nazywał się popularny amerykański mistrz bokserski, dla odróżnienia postanowił używać drugiego imienia jako nazwiska. Trzy lata później szczęśliwy zbieg okoliczności pozwolił mu na podpisanie kontraktu z wielce szanowaną wówczas firmą Atlantic. Jej szefowie postawili twarde warunki: koniec z dotychczasowym naśladowaniem łagodnego Nat King Cole’a, czas wkroczyć na drogę własnej ekspresji wokalnej i instrumentalnej, przecież Atlantic to firma nagrywająca wykonawców rhythm and bluesowych! To była najszczęśliwsza decyzja. Wystarczyło kilka miesięcy, by ze zdolnego, acz grzecznego w środkach wokalisty i instrumentalisty, wyrósł artysta bardzo wyrazisty, pełen ekspresji, potrafiący rozpalić każdą widownię.

Moją dotychczasową muzyką był blues i trochę R&B, ale cały czas, od najwcześniejszego dzieciństwa, głęboko siedziały we mnie hymny gospel. Wtedy wpadłem na pomysł, żeby to wszystko ze sobą połączyć, stworzyć nową wartość muzyczną, która byłaby strawna dla wszystkich ludzi wrażliwych, białych i czarnych. Niektórzy mówią, że w ten sposób zostałem wynalazcą muzyki soul. Nigdy czegoś takiego nie śpiewałbym w kościele, ale na płytach i estradzie ta mieszanka rozgrzewa do czerwoności. Mało tego, mogłem sobie w ten sposób pozwolić na poruszanie tematów, które w kościele wydają się nie na miejscu, na przykład o miłości.

fot. Maurice Seymour / William Morris Agency (Public Domain)

 

W 1955 roku napisana przez niego piosenka „I Got A Woman” zyskała sporą popularność, ale hitem stała się wtedy, gdy nagrał ją na swej pierwszej dużej płycie Elvis Presley. Ray grywał też „czysty” jazz i w takim charakterze zaproszono go na najbardziej prestiżowe spotkanie, Newport Jazz Festiwal, gdzie odniósł kolejny, znaczący sukces. Charles lubił nowe brzmienia. Wkrótce po powrocie z Newport dużo czasu spędzał nad klawiaturą nowego wynalazku, którym miał świat zadziwić z okazji pierwszego własnego singla, jaki rozszedł się w przeszło milionowym nakładzie, „What’d I Say”. Tym instrumentem był fortepian elektryczny. To była jego pierwsza piosenka na liście przebojów pop.

Wszystkie te lata były okresem nieustannych podróży artystycznych, najpierw wzdłuż i wszerz Ameryki, a później coraz bardziej odległych stron świata.

Przez pięć lat nie miałem czasu na spanie we własnym łóżku i życia innego, niż na walizkach. Ktoś może powiedzieć, że dla niewidomego niewiele to znaczy, ale tak wcale nie jest. Ciągły stres, napięcie i tymczasowość doprowadza z czasem do poczucia cholernego zmęczenia, gdy myślisz sobie: po kiego diabła się w to wpakowałem! Jak śpiewasz po raz nie wiadomo który „Hallelujah I Love You So” czy „Mary Ann”, w końcu czujesz przesyt. W tamtym czasie pomyślałem, że świetnym uzupełnieniem, muzycznym i wizualnym, będzie trio wokalistek. Chciałem też, żeby w niektórych utworach odpowiadały mi tak, jak to się robi w gospel, czyli zawołanie – odpowiedź, czyli ja – one. The Raelettes towarzyszyły mi wszędzie, to znakomite dziewczyny.

Jego sukcesy nie mogły przejść niezauważone, toteż dwa lata po Newport zapukali do niego panowie z wielkiego i bogatego koncernu filmowo-telewizyjno-płytowego, ABC Paramount. Ich propozycja, jak łatwo domyślić się, nie została odrzucona. Nowa wytwórnia oznaczała nowe wyzwania i obowiązki. Owszem, pozornie Charles zyskał niezależność artystyczną i finansową, mógł sobie nadal nagrywać soul, jazz, czy R&B, ale Paramount żądał też od niego nagrań z szeroko rozumianą muzyką rozrywkową, jakich dotychczas w repertuarze artysty nie bywało. Najpierw menadżerowie poprosili go o nagranie filmowej ballady Marie Irvinga Berlina, a potem zasugerowali sięgnięcie po repertuar country. To był kolejny strzał w dziesiątkę. Jakby to dziwnie nie brzmiało, największe przeboje jego repertuaru są napisane przez twórców country. „Your Cheating Heart”, to stary przebój Hanka Williamsa, „I’m Movin’ On” jest dziełem Hanka Snowa, „Together Again” i „Crying Time”, Bucka Owensa. W końcu piosenka-wizytówka Charlesa, „I Can’t Stop Loving You”. Don Gibson pisał ją dla siebie, była na listach country, a przecież to Ray uczynił z niej nieśmiertelny przebój i standard, powtarzany później przez tysiące piosenkarzy całego świata. Otrzymał za nią nawet specjalną Złotą Płytę, nagrodę Recording Industry Association of America. Do dziś jego pierwsza płyta country, „Modern Sounds In Country and Western Music” z 1962 roku, uważana jest za jedną z najciekawszych w historii gatunku.

 

Wybiegając w przyszłość, trzeba wspomnieć o jeszcze dwóch płytach country. Jedna to „Friendship” (1984), na której śpiewał z różnymi sławami lat 80. z Nashville, pośród nich znaleźli się Johnny Cash, Merle Haggard, Ricky Scaggs czy George Jones. To właśnie z niej pochodzi super hit „Seven Spanish Angels”, śpiewany w duecie z Willie Nelsonem. Druga, to „Wish You Were Here Tonight”, na której znalazł się inne przebój, Born To Love Me. Jest jeszcze jedna sprawa jaką trzeba w tym momencie wyjaśnić. Ray Charles był artystą walczącym na każdym polu z jakimkolwiek przejawem segregacji rasowej. Czarni wykonawcy do dziś są rzadkim zjawiskiem w country, a w tamtych czasach zdarzył się tylko jeden, Charlie Pride. Obecność szalenie wówczas popularnego mistrza w Nashville, również w Grand Ole Opry, miała ogromne znaczenie psychologiczne. Oczywiście Ray Charles w tamtym czasie nie nagrywał wyłącznie country. W dalszym ciągu najchętniej sięgał po pieśni wywodzące się w prostej linii z muzyki religijnej i bluesowej, choćby „Hit The Road Jack”, bądź „Unchain My Heart”. Wracał też do jazzu, dzięki niemałej pomocy przyjaciela, aranżera i producenta Quincy Jonesa, udało mu się nagrać znakomitą płytę „Genius Plus Soul Equals Jazz”.

 

W 1964 roku Ray Charles był na każdej liście najpopularniejszych pieśniarzy świata. Właśnie ta popularność, pomnożona przez ogromną ilość występów, stawała się już dla niego nie do zniesienia. Zaczęło się branie narkotyków. Wiadomo, że to równia pochyła, a kto raz zacznie, ma ogromne kłopoty z przerwaniem zaklętego kręgu. Był aresztowany, sądzony, a przede wszystkim odtrącony od czci i wiary. Dwa lata walczył ze sobą zaciekle, zamykał się, modlił, aż wygrał. Pomagali mu w tym przyjaciele, między innymi Quincy Jones.

Nie lubię tego ględzenia, że zrobiłem dla Ray’a coś specjalnego. Przecież wszyscy wiedzą, że w prochach tylko zainteresowany może sobie pomóc. Bywało, że wsiadałem w samolot, by pobyć z nim kilka godzin i porozmawiać, to czasem najważniejsze. W gruncie rzeczy Ray pozostał tym, kim był zawsze, prostym chłopakiem z Georgii, który ma swojego Boga. On bardzo chciał wyjść z tego, a jego Bóg mu pomógł. Wtedy zacząłem mówić do niego „brat Ray”. I tak już wśród kumpli zostało. Charles wrócił, ale zapłacił wysoką cenę, bowiem już nigdy nie odzyskał takiej popularności, jaką cieszył się dawniej.

Tylko sporadycznie wracał na listy przebojów. Świat zmienił się już odrobinę. Wtedy Ray Charles po raz kolejny postanowił zmierzyć się z nowym wyzwaniem i tym razem walczyć o trochę młodszą widownię. Zaczął nagrywać piosenki The Beatles: „Yesterday”, „Eleanor Rigby”, „Let It Be”. Znał ich, zanim zyskali sławę, z jego wyboru wypełniali pierwszą część wieczoru podczas tournee po Wielkiej Brytanii. Wziął też na warsztat ówczesny wielki przebój Melanie, „What Have They Done To My Song?” Na koncertach nic się nie zmieniło. Widownia tańczyła i klaskała podczas „What’d I Say” i nieodmiennie wzruszała, gdy śpiewał o Georgii swojej pamięci… Przedtem bywało tak, że był jednym z niewielu artystów mających swoich „osobnych” słuchaczy. Jednych frapował jako jazzman, innych interesował w repertuarze R&B, jeszcze innych w soulu i country, bądź w rozrywce. Kiedy anonsowano, że na jakimś koncercie będzie śpiewał z kolegami z Nashville, zwolennicy jego jazzowych poczynań nie przychodzili. Jednak z czasem świadomość jego mistrzostwa we wszystkim co robił, powiewu geniuszu bezbłędnie podpowiadającego jak i co ma śpiewać, sprawiła, że jego wielbiciele w którymś momencie zjednoczyli się. A on śpiewał wszystko po swojemu i był jak najdalej od wszelkich szufladek w jakich usiłowano go zamknąć. Był też niemal czczony przez muzyków uprawiających wszelkie możliwe style. Na jego kompozycjach, aranżacjach, sposobie śpiewania, ozdobnikach, uczyły się całe rzesze młodych wstępujących do zawodu. Niektórych dziennikarzy fascynował sam fakt jego ogromnej aktywności w tych dziedzinach, gdzie na chłopski rozum niezbędny był wzrok. Opowiadał o tym:

Przez to że nie widzę, wykształciła się we mnie pamięć muzyczna. Potrafię siedzieć przy biurku i notować całą aranżację, wszystkie instrumenty po kolei, w głowie. Do tego wcale nie muszę dotykać pianina. Potem idę do osoby widzącej i dyktuję nuty. Mówię co jest na jaki instrument, gdzie jest F, gdzie ćwiartka, gdzie ósemka. Wiem wszystko o strukturze dźwięku, o brzmieniu i pamiętam, co grają poszczególne sekcje. Mam szczęście. Nigdy nie napisałem, bądź aranżowałem niczego, co by mnie potem mogło uczynić nieszczęśliwym! Jeśli chodzi o instrumenty, najważniejszy dla mnie jest fortepian. Gram na wielu innych instrumentach, ale tylko to wielkie pudło jest w stanie otworzyć duszę do końca, roztkliwić ją i rozbawić. Jak nic nie robię, grywam na nim dla przyjemności. Cudo! Może jeden procent moich kompozycji i aranżacji nie ma jakiejś wstawki na tym instrumencie.

Mniej szczęśliwą rękę miał w interesach, zwłaszcza w założonej przez siebie i krótko działającej wytwórni płytowej Tangerine. Podobne błędy powielił też w następnym przedsięwzięciu tego typu, Crossover. Za to w poczynaniach artystycznych klęski mu się właściwie nie przytrafiały, choć całe życie zaskakiwał fanów nowymi pomysłami. Kto by przypuszczał, że wespół ze znakomitą angielską pieśniarką jazzową, Cleo Laine, nagra własną wersję gershwinowskiej opery „Porgy and Bess”? A przecież uznano ją jako jedno z największych jego osiągnięć artystycznych w całej karierze! Nagrał też z udziałem B.B. Kinga wspaniałą płytę bluesową, „Between Us”. Kilka razy wystąpił w filmach. „Ballad In Blue” z 1963 roku była rodzajem jego mocno podretuszowanej biografii. W „Blues Brothers” również zagrał siebie: niegdyś znanego muzyka aktualnie sprzedającego instrumenty muzyczne. W 1979 roku ukazała się jego autobiografia, zapisana przez Davida Ritza, „Brother Ray”.

fot. Ostatni koncert Raya Charlesa podczas Festival International de Jazz de Montréal w 2003 roku; fot. Victor Diaz Lamich (CC BY 3.0)

 

Wspomniałem już, że środowisko muzyczne zgodnie uważało Ray’a za jedną z największych swoich osobistości. Ukuto nawet termin „crossover”, w znaczeniu tego, który scala swoją sztuką drogi wielu gatunków muzyki. Za swojego guru uważali go zawsze Stevie Winwood, Joe Cocker i David Clayton-Thomas z grupy Bood Sweet and Tears. Ten ostatni powtórzył kiedyś dziennikarzom najkrótszą wskazówkę, jaką usłyszał od Charlesa: „Chcesz grać soul? OK, możesz, twój wybór! Jedno wbij sobie do głowy, soul jest nie tylko muzyką, ale i drogą życia i to zawsze jest trudna droga”. Jak o swoim nauczycielu opowiadali o nim Otis Redding, James Brown, Billy Joel, Joe Williams i Van Morrison. B.B King wyraził swą opinię o przyjacielu w charakterystyczny dla siebie sposób:

Branża muzyczna pełna jest dupków, którzy nic nie umieją. Myślą, że wystarczy trochę elektroniki i gimnastyka na scenie, żeby być kimś. Dzielą się zarobioną dolą z ludźmi z mediów i jakoś udaje im się chwilę przetrwać w przekonaniu, że coś znaczą. A Ray to jest facet, który nic nie chce brać, tylko dawać od siebie to, co dostał od Boga. Jestem przekonany, że gdy on gra i śpiewa, Bóg siedzi na widowni, też przytupuje i śpiewa razem z nim. Bo Ray to ktoś, kogo już nie znajdziesz w tej zeszmaconej branży. Jeżeli kiedyś Bóg go weźmie do siebie, to zrobi tak tylko dlatego, żeby mu śpiewał na zamkniętych koncertach, bez tych puszek i chrupek na widowni!

 

Bóg wziął go do śpiewania 10 czerwca 2004 roku. Zostały z nami jego płyty, taśmy wideo z jego koncertami i nieprzeliczalna ilość wielkich wzruszeń, które sprowokował swą sztuką. Niestety, geniusze też są śmiertelni…

Tekst: Andrzej Lajborek

Ray Charles w Internecie – raycharles.com

 

Zdjęcie główne: Ray Charles na lotnisku Schiphol w 1968 roku; fot. Eric Koch / Anefo (CC0 1.0)

  • Tags
  • B.B. King
  • Quincy Jones
  • Ray Charles
  • sylwetka
  • wspomnienie

Udostępnij:

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest
Next article Focusrite Plug-in Collective – Reason Lite
Previous article Produkty MIPRO dostępne w Audio Plus

Redakcja | Muzyk FCM

Magazyn MUZYK FCM jest jedynym ogólnopolskim pismem branżowym w Polsce o tak szerokiej rozpiętości merytorycznej i docieralności. Dysponuje kilkoma portalami internetowymi, profilami w mediach społecznościowych, kanałami filmowymi oraz własną bazą mailingową. Co miesiąc dociera do kilkuset tysięcy osób. MUZYK FCM ukazuje się od stycznia 1993 roku.

Zobacz także

Aurelia prezentuje singiel „Pseudorany” (wideo) Uncategorized
15 stycznia 2021

Aurelia prezentuje singiel „Pseudorany” (wideo)

Daria Zawiałow „Kaonashi” – nowy singiel (wideo) Newsy
15 stycznia 2021

Daria Zawiałow „Kaonashi” – nowy singiel (wideo)

Artyści hurtowo sprzedają prawa do swych utworów Artykuły
14 stycznia 2021

Artyści hurtowo sprzedają prawa do swych utworów

Facebook Comments

Zamów najnowsze numery MUZYKA
  • Muzyk – listopad-grudzień 2020 9.90zł
  • Muzyk – wrzesień-październik 2020 9.90zł
  • Muzyk – lipiec-sierpień 2020 9.90zł
  • Muzyk – maj-czerwiec 2020 9.90zł
  • Muzyk – kwiecień 2020 9.90zł
Najnowsze artykuły
15 Sty 1:51
Uncategorized

Aurelia prezentuje singiel „Pseudorany” (wideo)

15 Sty 12:29
Newsy

Daria Zawiałow „Kaonashi” – nowy singiel (wideo)

15 Sty 9:55
Klawisze

Yamaha YC88 i YC73 – nowe klawisze na scenę

14 Sty 8:00
Klawisze

Arturia MicroFreak V3 – nowy firmware

14 Sty 6:35
Artykuły

Artyści hurtowo sprzedają prawa do swych utworów

14 Sty 3:41
Newsy

ddrum DDA50-BT – wzmacniacz dla perkusistów

13 Sty 6:15
Newsy

KRK – „Sound Advice with Jacquire King”

13 Sty 3:51
Newsy

NAMM Believe in Music rusza za kilka dni

13 Sty 10:06
Klawisze

Sequential Prophet-5 i Prophet-10 w wersji desktop

12 Sty 1:34
AudioVideo

Sennheiser IE 300 – nowe słuchawki douszne

Najnowsze testy
Arturia OB-Xa V – test syntezatora wirtualnego 26 listopada 2020Software

Arturia OB-Xa V – test syntezatora wirtualnego

Novation Launchkey 37 – test klawiatury sterującej 25 września 2020Klawisze

Novation Launchkey 37 – test klawiatury sterującej

Arturia KeyStep Pro – test klawiatury sterującej 24 lipca 2020Klawisze

Arturia KeyStep Pro – test klawiatury sterującej

Solid State Logic SSL 2 – test interfejsu audio 25 maja 2020Studio

Solid State Logic SSL 2 – test interfejsu audio

Tagi
Akai Arturia Ashdown bas Behringer BOSS efekt gitarowy Electro-Voice Era Jazzu Eurorack Focusrite gitara gitara elektryczna IK Multimedia interfejs audio iOS klawiatura sterująca Korg Kurzweil M-Audio Mackie Moog Music Man Native Instruments Neumann Novation nowa płyta pianino cyfrowe PreSonus Refleksje na temat sztuk akustycznych Roland Sennheiser Shure singiel Solid State Logic Sontronics Soundedit Steinberg Studiologic syntezator TC Electronic teenage engineering Washburn Yamaha Zoom
  • Newsy
  • Testy
  • Artykuły
  • Wywiady
  • Wydarzenia
  • Zestawienia
  • Muzyk FCM
  • Baza Firm
  • DJ
  • AudioVideo
  • Back to top
© Muzyk.net 1993-2020. All rights reserved.
Produced by Czasopismo Muzyk