Od tego roku dystrybutorem produktów marki Cadac w Polsce jest warszawska firma Tommex. Chcąc umożliwić zapoznanie się z nimi realizatorom i innym zainteresowanym oraz przybliżyć samą markę zorganizowała ona pod koniec września prezentację cyfrowych mikserów oferowanych przez Brytyjczyków. Spotkanie odbyło się 30 września w budynku Polskiego Radia w Warszawie, a dokładniej w Studiu im. Władysława Szpilmana i było okazją do przyjrzenia się bliżej samym konsoletom jak i poznania – choćby tylko pobieżnie – oferowanych przez nie możliwości. Prezentację poprowadził Richard Ferriday – dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w firmie Cadac.
Jako, że było to pierwsze tego typu spotkanie poświęcone produktom tej brytyjskiej marki, rozpoczął on oczywiście od przybliżenia samej firmy i jej historii. Cadac założono w roku 1968, a początki przedsiębiorstwa związane są z konsoletami przeznaczonymi do studiów nagraniowych. To właśnie tego typu produkty budowane były przez firmę w pierwszym okresie działalności, a wykorzystywano je w wielu słynnych brytyjskich studiach. W roku 1984 Cadac zrealizował pierwsze zamówienie na konsoletę nagłośnieniową przeznaczoną dla teatru muzycznego i od tego czasu profil firmy uległ zmianie. Brytyjczycy skupili się na dostarczaniu mikserów do zastosowań teatralnych stając się dominującym producentem w tym sektorze rynku. Z czasem oferta firmy powiększyła się o analogowe konsolety dla szerzej rozumianej branży nagłośnieniowej, które towarzyszyły mniej lub bardzie znanym zespołom podczas ich tras koncertowych.
Kilka ostatnich lat to z kolei zwrot w stronę konsolet cyfrowych, choć z analogowych mikserów jak na razie nie zrezygnowano. Aktualna oferta firmy Cadac obejmuje zatem zarówno modele analogowe, jak i cyfrowe, którym poświęcona była warszawska prezentacja.
Poza wprowadzeniem do oferty serii CDC firma dokonała także szeregu innych ruchów mających na celu wzmocnienie pozycji rynkowej. Rozszerzone zostało m.in. grono dystrybutorów (w tym o firmę Tommex, dzięki którym konsolety Cadac trafiły do Polski), a ponadto podpisane zostały strategiczne umowy z takimi firmami jak Waves czy Audinate.
Po poznaniu korzeni firmy przyszedł czas na przyjrzenie się jej produktom. Zanim pan Ferriday zajął się produktami cyfrowymi którym poświęcona była warszawska prezentacja, wspomniał pokrótce o analogowych konsoletach, które są aktualnie dostępne w ofercie firmy – S-Type, J-Type oraz LIVE1. Ten ostatni mikser jest oferowany w trzech odmianach różniących się ilością kanałów mono z wejściami mikrofonowymi (8, 16 lub 24) – 1642, 2442 oraz 3242. Chociaż jest to konsoleta typowo nagłośnieniowa, są osoby, które instalują je w swoich studiach nagraniowych.
W końcu przyszedł czas na przedstawienie cyfrowych mikserów Cadac. Ich prezentację prowadzący rozpoczął oczywiście od pierwszego, a zarazem najmniejszego modelu – CDC four. Jest to dość kompaktowa konsoleta pracująca – tak jak i pozostałe – w trybie 24-bit/96 kHz (40-bitowe przetwarzanie wewnętrzne), która jest wyposażona w 16 monofonicznych wejść mikrofonowo-liniowych oraz osiem wejść liniowych. Do dyspozycji mamy też 8 wysyłek AUX, 2 dedykowane szyny efektowe, 4 podgrupy, 8 grup VCA. Poprzez podłączenie opcjonalnego stageracka zyskujemy dostęp do 32 dodatkowych wejść mono, co oznacza że konsoleta może obsługiwać maksymalnie 56 kanałów wejściowych. Mikser CDC four wykorzystuje te same przedwzmacniacze mikrofonowe co analogowy LIVE1. Chociaż centralne miejsce na panelu konsolety zajmuje wyświetlacz to nie jest on dotykowy, a do regulacji poszczególnych parametrów służą dedykowane enkodery rozmieszczone w sekcjach po lewej i prawej stronie panelu. System chłodzenia zastosowany w CDC four nie wykorzystuje wiatraków.
Opowiadając o tym mikserze, osobny fragment prezentacji Richard poświęcił automatyce. Firma Cadac zajęła się tą tematyką jeszcze zanim nastała era mikserów cyfrowych, projektując specjalne oprogramowanie o nazwie SAM, przeznaczone dla analogowych konsolet J-Type. Program ten stworzono we współpracy z realizatorami zajmującymi się nagłośnieniem teatralnym, którzy potrzebowali dodatkowych narzędzi usprawniających ich pracę.
Po tym, gdy w ofercie firmy pojawił się pierwszy cyfrowy mikser, „przepisano” SAM dostosowując go do potrzeb i wymagań tej grupy produktów. Oczywiście w samych konsoletach cyfrowych także zaimplementowano automatykę, ale tylko w takim zakresie, jaki producent uznał za niezbędny do normalnej pracy. Zamiast „naszpikować” miksery dodatkowymi funkcjami dano użytkownikowi możliwość sięgnięcia w razie potrzeby po program SAM, który jest dostępny bezpłatnie na stronie internetowej producenta. Dedykowane oprogramowanie dla środowiska Windows daje możliwość przeglądania i edytowania snapshotów na laptopie przed „przerzuceniem” ich do miksera.
Kolejnym produktem, który przedstawił Richard (tym razem „zaocznie” gdyż mikser musiał wrócić do Wielkiej Brytanii) była największa z cyfrowych konsolet Cadac czyli CDC eight. Mikser ten oferuje do 128 kanałów wejściowych i 64 szyny wyjściowe (w tym 56 konfigurowalnych przez użytkownika). W wersji eight-32 mamy do dyspozycji dwa 24-calowe ekrany dotykowe oraz dodatkowy 6” między nimi, natomiast w mikserze eight-16 duży ekran jest tylko jeden. Warto zauważyć że w przypadku tych dużych ekranów zajmujących zdecydowaną większość panelu dostęp do poszczególnych kanałów mamy nie poprzez przełączanie stron czy warstw ale po prostu przesuwając zawartość ekranu w lewo lub prawo. Uzupełnieniem dla konsolet CDC eight pozwalających na bezpośrednią kontrolę większej ilości kanałów jest moduł z ekranem dotykowym i suwakami (jeśli połączyć go z eight-16 otrzymujemy to samo co daje eight-32). Do miksera możemy podłączyć maksymalnie dwa tzw. sidecary.
Niezależnie od wersji miksery CDC eight obsługują 256 wejść przypisywanych do 128 kanałów (po dwa na kanał). Wspomnianych już 56 szyn wyjściowych możemy dowolnie zaprogramować, a każda z nich może pełnić funkcję wysyłki AUX, podgrupy czy wyjścia MATRIX.
Miksery udostępnia ponadto 16 dedykowanych procesorów efektów, z których wszystkie składają się z trzech bloków (DELAY, REVERB, MODULATION), a także 16 grup VCA i 8 MUTE. Na każdym wejściu mamy 4-pasmowy korektor parametryczny i procesor dynamiki. Wszystkie szyny wyjściowe dają możliwość skorzystania z korektora parametrycznego i graficznego oraz kompresora/limitera.
W końcu przyszedł czas na przedstawienie najnowszego miksera cyfrowego w ofercie firmy Cadac, który miał swą premierę podczas targów we Frankfurcie – CDC six. Konsoleta ta bazuje na koncepcji znanej z CDC eight i została zaprojektowana z myślą o osobach, które nie potrzebują aż tylu kanałów ale chciałyby mieć te same możliwości miksowania. CDC six wykorzystuje ten sam „silnik” DSP co „ósemka”, jak również to samo oprogramowanie. Taka sama jest też obsługa czy interfejs graficzny do którego mamy dostęp poprzez ekran dotykowy 23.5”. Oczywiście wszystko zostało dostosowane do możliwości i właściwości miksera. Konsoleta oferuje 64 kanały wejściowe oraz 48 konfigurowalnych szyn wyjściowych.
Do współpracy z mikserami Cadac przeznaczone są dwa stageboxy – CDC I/O 3216 (32 wejścia MIC/LINE, 16 wyjść liniowych) oraz CDC I/O 6448 (64 wejścia MIC/LINE, 48 wyjść liniowych). Komunikacja między nimi a konsoletą odbywa się z wykorzystaniem opracowanego przez firmę protokołu o nazwie MegaCOMMS i to właśnie jemu poświęcony był kolejny fragment prezentacji.
Powodów stworzenia własnego protokołu zamiast wykorzystania któregoś z dostępnych było kilka. Firmie zależało na spełnieniu określonych kryteriów takich jak niska latencja, możliwość przesyłania wielu kanałów oraz praca z wyższymi częstotliwościami próbkowania. MegaCOMMS pozwana na dwukierunkowy transfer maks. 128 kanałów w trybie 24-bit/96 kHz. Połączenie przy ustalonej na stałe wartości opóźnienia odbywa się z wykorzystaniem pary koncentrycznych kabli RG6, których maksymalna długość wynosi 150 metrów. Poprzez MegaCOMMS przesyłane są zarówno sygnały audio jak również informacje odnoszące się do sterowania oraz sygnał WORD CLOCK. Każde z urządzeń podłączanych do konsolety poprzez ten protokół musi mieć określony „numer identyfikacyjny”. W mikserze CDC four mamy jedną parę gniazd MegaCOMMS (możliwe jest też zamontowanie opcjonalnej karty z dodatkowymi gniazdami), natomiast w „szóstce” i „ósemce” po dwie. Jako, że możliwe jest tworzenie bardziej rozbudowanych systemów zbudowanych z wielu urządzeń wykorzystujących wspomniany protokół, w ofercie firmy znajduje się także CDC MC Router wyposażony w 12 par gniazd MegaCOMMS, dających razem możliwość obsługi maks. 3072 kanałów audio. W urządzeniu można przechowywać 8 różnych „map” będących zapisem połączeń między poszczególnymi elementami systemu. Konfiguracji nie dokonujemy z poziomu miksera – podobnie jak w przypadku programu SAM funkcję tą „wyprowadzono” poza konsoletę. W ofercie firmy dostępny jest także konwerter CDC MC MADI udostępniający dwie pary gniazd MegaCOMMS oraz po dwie pary koaksjalnych i optycznych gniazd MADI. Innym dodatkiem jest podobne urządzenie z portami Dante.
Wspomniana wcześniej przez Richarda współpraca z firmą Waves to możliwość wykorzystywania wirtualnych efektów w torze sygnałowym. Miksery CDC six i CDC eight są wyposażone fabrycznie w kartę SoundGrid dającą możliwość komunikacji z serwerem MultiRack, a także programem DAW – chociażby takim jak Tracks Live. Możliwość wykorzystywania zewnętrznych efektów (ograniczając jednocześnie ilość wbudowanych algorytmów i bloków efektowych) to kolejny po SAM i konfiguracji sieci przykład filozofii firmy Cadac, która skupiając się przede wszystkim na jakości dźwięku „wyprowadziła” pewne funkcje poza miksery.
Podczas prezentacji wspomniane zostały także aplikacje dla tabletów z systemem iOS pozwalające bezprzewodowo kontrolować cyfrowe konsolety Cadac. Do współpracy z CDC four i CDC six przeznaczona jest aplikacja Cadac TabMix, natomiast do sterowania konsoletą CDC eight służy program Cadac Remote. W przyszłości obie aplikacje mają być połączone w jedną uniwersalną dającą możliwość kontroli dowolnego z cyfrowych mikserów tej firmy.
W kolejnej części prezentacji pan Ferriday przedstawił bliżej poszczególne sekcje i funkcje miksera CDC eight (odnosząc się jednocześnie do CDC six wymieniając różnice między tymi dwoma konsoletami), a także wybrane widoki interfejsu graficznego. Mimo że cała prezentacja była prowadzona w języku angielskim, to Richard przemawiał na tyle przystępnie że nikt z obecnych nie miał raczej problemów ze zrozumieniem, tym bardziej że większość stanowiły osoby na co dzień pracujące z mikserami, w których obsłudze język angielski jest na porządku dziennym.
Po krótkiej przerwie nadszedł czas na bezpośredni kontakt z mikserami. Do dyspozycji zgromadzonych oddano konsoletę CDC four (a dokładniej CDC four:m) oraz dwa miksery CDC six. Dzięki temu każdy zainteresowany mógł przekonać się jak w praktyce obsługuje się powyższe produkty. Pomocą służyli oczywiście pracownicy firmy Tommex, jak i sam Richard odpowiadając na pytania i rozwiewając wątpliwości odnośnie rozmaitych kwestii związanych z obsługą mikserów. Chociaż miksery Cadac nie należą do najtańszych i trudno spodziewać się masowych zakupów w najbliższym czasie, prezentacja w Warszawie była interesującym spotkaniem dającym możliwość poznania nie tylko produktów tej brytyjskiej marki ale i podejścia firmy do tworzenia swoich konsolet.
Tekst i zdjęcia: Grzegorz Bartczak
Artykuł ukazał się w numerze 11/2015 miesięcznika Muzyk.
