Nieczęsto zdarza się, że włoska firma dokonuje przełomu technologicznego w instrumentach klawiszowych. Zwykle jest to domeną Japończyków i Amerykanów. Parę lat temu po raz pierwszy pojawiły się pogłoski, że włoski Ketron ma na ukończeniu produkt, który zdystansuje konkurencję. Po lekkim zamieszaniu medialnym i spekulacjach wreszcie w 2009 roku pojawiła się Audya w sprzedaży. Instrument ten, oferujący elastyczną integrację MIDI i audio oraz ich kontrolę w czasie rzeczywistym, został opisany w numerze 3/2010 Muzyk FCM. Po dwóch latach od wprowadzenia na rynek, urządzenie ma ulepszony system operacyjny (wersja 4.1B) wraz z biblioteką barw. Ponadto Audya występuje teraz w trzech odmianach, z klawiaturami 76- i 61-klawiszowymi (Audya 5) oraz jako moduł dźwiękowy. Poza ilością klawiszy lub brakiem klawiatury, instrumenty zasadniczo nie różnią się. Dla posiadaczy wcześniejszych egzemplarzy Audyi dostępne jest uaktualnienie modernizujące kompleksowo system operacyjny wraz z biblioteką barw. Proces uaktualnienia trwa ok. 3.5 godziny. Przez te prawie dwa lata Audya zdobyła wiele pochlebnych recenzji, ale konstruktorzy nie spoczywają na laurach, rozwiązują problemy i modernizują instrument, odpowiadając w ten sposób na sugestie użytkowników. Spójrzmy zatem na niektóre z nowych funkcji.
Zgodnie z zaleceniami użytkowników nowa Audya oferuje znacznie większe możliwości m.in. więcej barw, większą pamięć RAM (64 MB z możliwością rozszerzenia do 256 MB) i wiele funkcji charakterystycznych dla Audyi, pozwalających na manipulowanie audio oraz MIDI, dodając w ten sposób spontaniczności wykonywanym utworom. Chociaż Audya nadaje się do studia, jej przeznaczenie to przede wszystkim granie i odtwarzanie na żywo. W trakcie naszego grania procesor urządzenia wykonuje ogromne ilości analiz grającego i dodaje cały szereg losowych zmian do stylu, przez co można powiedzieć, że nie ma dwóch identycznych wykonań utworu, tak jak w przypadku wieloosobowego zespołu grającego na żywo. Pomagają w tym wszelkiego rodzaju perkusyjne, basowe i gitarowe „zagrywki” audio trudne do wykonania przez MIDI.
Wyposażenie Audyi w wejścia audio (combo XLR/jack × 2), wideo oraz trzy gniazda USB (dwa typu A i jedno typu B) czyni z niej nowoczesne, bardziej „otwarte” dla użytkownika urządzenie aranżacyjne, a dzięki modernizacji oprogramowania jeszcze bardziej elastyczne. To właśnie uaktualnienia oprogramowania zmieniają w radykalny sposób Audyę. Ta większa elastyczność oprogramowania dotyczy między innymi: AUDIO STYLE MODELING – teraz w stylu można zmieniać i manipulować ścieżkami audio; MACRO RECORDING – nagrywane makra mogą zawierać dowolną kombinację materiału audio i MIDI wraz z pełną kontrolą i synchronizacją; USER AUDIO DRUMS – pętle perkusyjne audio można teraz zastąpić własnymi, które zostaną automatycznie zsynchronizowane z MIDI i mogą być skierowane do odpowiedniej wariacji podkładu; REGISTRATION – wzbogacono tę sekcję nowymi funkcjami zapisu i ładowania; MIDI FILE – teraz są możliwości zapisania w konfiguracji utworu takich danych jak wyciszenie czy solo.
Sekcja AUDIO STYLE MODELING, a więc miejsce, w którym kształtuje się style, poszerzono o nowe banki (Drum Bank, Piano Bank, Guitar 1 Bank, Guitar 2 Bank). Można teraz importować własne pętle perkusyjne i zastępować nimi te znajdujące się w pamięci Audyi. Pozwala to na łatwe tworzenie nowych stylów, mając jako podstawę do ich budowy bazę danych w postaci 324 audio i 255 MIDI fraz. Krótkie frazy rytmiczne dla poszczególnych instrumentów, składające się z paru lub kilku motywów (pętli) a stanowiące podstawę tworzenia stylów pochodzą w przypadku perkusji z pętli instrumentów serii SD, a pozostałe w zależności od grupy z banków Piano, Bass, Guitar 1, Guitar 2, Arp&Lick (arpeggia i zagrywki orkiestrowe), Live Guitar. Teraz pętle użyte do tworzenia nowych fraz mogą być automatycznie synchronizowane z MIDI. Proces tworzenia fraz z pętli audio i MIDI jest ściśle nadzorowany przez system operacyjny Audyi i w razie niezgodności (np. pętla audio walca z pętlą MIDI fusion na 5/4) będzie odradzać użytkownikowi takie łączenie.
Przełomowym uaktualnieniem systemu operacyjnego Audyi była wersja 3 czyniąca z niej instrument o znacznie większych możliwościach. Ostatnia modyfikacja (4.1B) dodaje jeszcze więcej cech do, zdawałoby się, już mocno dopracowanego systemu operacyjnego. Widać, że Ketron traktuje swoich klientów poważnie. To dobrze, bo Audya do tanich instrumentów nie należy. Jest nowe menu WAVE EDIT dla już będących w instrumencie lub własnych plików z tym rozszerzeniem. Edycja obejmuje ustalenie punktów początkowego i końcowego, czasu wyciszenia jak również normalizację pliku wav, podstawowy podgląd, funkcję RESTORE (cofnij) oraz ZOOM. Sampler może nagrywać z obu wejść mikrofonowych i liniowych. Sekcja MIDI REMIX pozwala zastąpić nie tylko głos perkusji w stylu, ale również gitarę z banku Live Guitar na dodatek pobierając harmonię bezpośrednio z pliku MIDI. Nowa, niezależna, przyjazna użytkownikowi funkcja USER VOICE LIST może być powiązana z sekcjami plików MIDI, MP3, WAV, STYLE i przywołania ich w każdej chwili w prosty sposób przez użytkownika.
Edycja i układanie własnych stylów bezpośrednio w instrumencie są teraz możliwe bez konieczności instalowania programu komputerowego Style Compiler (do pobrania ze strony producenta www.ketron.it). Można edytować i po modyfikacji zapisać w pamięci zarówno style fabryczne jak i zupełnie nowe. W modelach Audya 4 i 5 zamontowano na panelu sterowania dodatkową grupę przycisków (Multi-Tabs), a wszystko po to, by poszerzyć funkcjonalność i wygodę obsługi w czasie gry na żywo. Przycisków jest 16 i można je aktywować aby z ich pomocą kontrolować wiele funkcji które oferuje Audya. W zależności od trybu pracy można nimi nadzorować np. wyciszanie sekcji instrumentów perkusyjnych, bezpośredni dostęp do 16 barw General MIDI, listę odtwarzania czy zmienić skalę na arabską. Według opisu na panelu sterowania domyślnie przyciski te pełnią następujące funkcje: AUDIO RESET, WAVE FILTER, MICRO REV., WHA TO PEDAL, BASS TO ROOT, UNPLUGG., LEAD, LYRIC, JUKE-BOX, ZOOM, AUTOCRASH, AFTER FILL, FILL TO ARR., AUTO FILL, REINTRO, FILL TO END. Ta grupa przycisków pozwala użytkownikowi tak naprawdę kontrolować niemal każdy obszar instrumentu (w zależności od przydzielonych funkcji) w trakcie gry i ułatwia panowanie nad bardzo rozbudowanym urządzeniem, jakim jest bez wątpienia Audya.
Powyższy tekst jest opisem niektórych nowych, najważniejszych, funkcji wynikających ze zmian w oprogramowaniu instrumentu. Audya 4, jak wszystkie tego rodzaju instrumenty, jest bardzo rozbudowanym i wymagającym czasu na jej poznanie instrumentem. System operacyjny pracuje stabilnie, dzięki jego ulepszeniom obsługa instrumentu jest teraz łatwiejsza. Audya to instrument włoski i na tyle indywidualny, że dla użytkowników przyzwyczajonych do obsługi stacji roboczych innych producentów wymaga przyzwyczajenia. Barwy Audya ma znakomite, a instrumenty smyczkowe brzmią tak miękko i romantycznie, że nie ma wątpliwości co do kraju ich pochodzenia. Nie można też nie wspomnieć o znakomitych barwach akordeonów. Style Audyi (w aktualnej wersji) brzmią znakomicie, są przygotowane profesjonalnie i z pewnością nie stracą w najbliższych latach nic ze swej świeżości, nawet gdyby producent ich nie uaktualniał w przyszłości. Audya to profesjonalna stacja robocza do zastosowania w każdych warunkach. Jeśli ktoś nie potrafi na niej zrobić zawodowo brzmiącej piosenki, powinien szybko zmienić zawód. Widząc różnice w oprogramowaniu sprzed dwóch lat i w dniu dzisiejszym podejrzewam, że producent nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Audya 4 jest urządzeniem wymagającym od użytkownika trochę czasu na zapoznanie się, ale za to gwarantuje jakość i indywidualność z odrobiną ekscentryzmu.
Tekst: Jan Piotrowski
WYBRANE DANE TECHNICZNE
Profesjonalny aranżer i moduł dźwiękowy, 8 krzywych dynamiki, Aftertouch, Portamento
Polifonia: 197-głosowa
Multitimbral: 32-częściowy
Generator dźwięku: 360 MB PCM Wavetable, 430 nowych barw Preset, 512 barw GM2, 9 Digital Drawbar
Programy: 320; 3 × LAYER, 3 × SPLIT
Drums: 51 zestawów perkusyjnych + 24 użytkownika, 3 Super Kit, 10 sekcji Percussion, 62 pętle Live Drums
Real Audio Arranger: 570 stylów, User Audio Drum, ponad 370 sekwencji Real Audio Drums
Pamięć: 64 MB (maksymalnie 256 MB), dysk twardy 80 GB
Sampler: 44.1 KHz, Multi Sampler Editor (MSP)
Odtwarzacz audio/MIDI: 2 × WAV, 2 × MP3, 2 × MIDI; Real Time Stretching, DJ Loop, SFX
Rejestrator: nagrywanie na twardy dysk
Efekty: 3 DSP (Reverb, Chorus, Flanger, Delay, Phaser, Tremolo, Tap Delay 4/8, Wha-Wha, Distortion, Overdrive, Slow/Fast Rotor, Parametric 4-band Equalizer), MICRO (Equalizer, Echo, Reverb, Pan, Pitch Shift, Talk, Voice Transform), VOICETRON (Harmonizer, Vocoder, Autoharmony, MIDI Vocalizer)
Wyświetlacz: kolorowy TFT (320 × 240 punktów)
Złącza: MICRO IN [combo XLR/jack] × 2, LINE IN (L, R) [cinch], MAIN OUT (L/MONO, R), AUX OUT × 4, słuchawkowe, MIDI (IN × 2, OUT, THRU), SUSTAIN, VOLUME, FOOTSWITCH, VIDEO, USB (HOST × 2, DEVICE)
Wymiary: 520 × 320 × 110 mm
Ciężar: 7 kg
Cena: 12690 PLN
Do testu dostarczył:
FX Music Group
BIURO HANDLOWE
ul. Żwirki i Wigury 12/14
42-200 Częstochowa
tel. (34) 3740646
SIEDZIBA FIRMY
ul. Piłsudskiego 53
22-400 Zamość
tel. (84) 6391122
Internet: www.fxmusic.pl, www.ketron.it
Test ukazał się w numerze 4/2011 miesięcznika Muzyk.