Dziewiąty już raz Gdańsk był przez trzy dni stolicą świata perkusji. Tamtejsza Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia gościła największe sławy sztuki i dydaktyki perkusyjnej. IX Ogólnopolskie Warsztaty Perkusyjne organizowane przez Centrum Edukacji Artystycznej i OSM I i II st. w Gdańsku zgromadziły w dniach 16-18 października 2019 r. ponad 170 uczestników – nauczycieli i uczniów klas perkusji z niemalże całej Polski. Artyści prowadzący warsztaty i prezentujący swój kunszt wykonawczy na koncertach, należą do światowej czołówki muzyków, pedagogów i kompozytorów. Tym razem w Gdańsku gościli perkusiści z Meksyku, Tajwanu, Szwecji, Danii, Francji i Polski. Wieczorne koncerty trwające ponad dwie godziny przemijały jak chwila, a publiczność szczelnie wypełniająca salę koncertową niegasnącymi brawami, długo dziękowała za niezapomniane wrażenia. Pierwszy raz na Warsztaty zostali zaproszeni – w formie nagrody – zagraniczni uczestnicy zajęć, laureaci I Międzynarodowego Konkursu Perkusyjnego w Odessie.
To chyba jedyne tego rodzaju wydarzenie w Polsce i Europie, którego głównym założeniem jest dydaktyka, metodyka, strona poznawcza i inspiracja, a nie tylko zmagania konkursowe i festiwalowe. Współczesny świat dąży do perfekcji i rywalizacji, czasem jednak potrzebna jest refleksja, głęboka analiza, wypracowanie skutecznych metod dotarcia do młodych, jakże zdolnych muzyków i stworzenie im warunków do konstruktywnej pracy i poznania tego, co staje się ich przyszłym zawodem i pasją. Jakże miło było oglądać uśmiechniętych, podekscytowanych i rozpalonych uczestników warsztatów, przebiegających z sali do sali, mijając po drodze stoiska z instrumentami, pałeczkami i akcesoriami perkusyjnymi. Każdy z nich dokładnie studiował harmonogram warsztatów, żeby nie stracić którychś z zaplanowanych zajęć. Wielkie wrażenie robiły instrumenty zgromadzone na estradzie, plakaty z minionych edycji, oświetlenie estrady, ale przede wszystkim wspaniała atmosfera i uśmiech. Dyrektor artystyczny warsztatów prof. Piotr Sutt przygotował bardzo napięty grafik warsztatów, seminariów dla nauczycieli i koncertów. Logistyka wydarzeń, instrumentów, zaangażowanie wszystkich organizatorów, a przede wszystkim młodych perkusistów z Gdańskiej Grupy Perkusyjnej Jeunesses Musicales, zasługują na wielkie uznanie i podziękowania, które jak wiemy z relacji uczestników, są licznie składane na ręce dyrekcji Szkoły.
Przedstawmy teraz bohaterów Warsztatów – artystów, pedagogów, ale przede wszystkim wspaniałych przyjaciół młodych perkusistów, którzy nie szczędzili swojego czasu, wysiłku i zaangażowania na dzielenie się swoją wiedzą z młodszymi kolegami.
Meksykański artysta, badacz i pasjonat – Dr Evaristo Aguilar z Autonomous University of Tamaulipas – zachwycał wszystkich nie tylko grą na instrumentach należących do tak zwanego „hand percussion”, ale ogromną wiedzą na temat kultury i muzyki z regionu Huasteca. Wykłady traktujące o niepowtarzalności tejże kultury oraz historii instrumentów i technik wykonawczych zgromadziły nie tylko perkusistów, ale teoretyków muzyki i uczniów wszystkich specjalności. Artysta zaprezentował na koncertach fascynujące improwizacje, a wraz z prof. Piotrem Suttem i Gdańską Grupą Perkusyjną Jeunesses Musicales przenieśli słuchaczy w świat dźwięków rwących wodospadów, egzotycznych ptaków, meksykańskich psów Xolo i rytualnych marimb. Pomysłem Dyrektora artystycznego warsztatów – ideą koncertu było także zwrócenie uwagi na konieczność ochrony środowiska, dziedzictwa kulturowego, ginących gatunków flory i fauny.
Uczestnicy warsztatów mogli poznać jeden z najnowszych melodycznych instrumentów perkusyjnych – Aluphone, którego pomysłodawca i zarazem wirtuoz, duński perkusista Kai Stensgaard, prezentował go na zajęciach i koncertach. Instrument zabrzmiał wspaniale, urozmaicając brzmienie marimb, wibrafonów, ksylofonów, kotłów i niezliczonej wprost ilości instrumentów perkusyjnych. Artysta należy do grona prekursorów sześciopałkowej techniki gry na marimbie, a jego kompozycje są doskonałym materiałem dydaktycznym i koncertowym.
Wirtuozerię, niespotykaną wrażliwość i plastykę ruchów podczas gry zaprezentował tajwański artysta Dr Chin Cheng Lin. Już od pierwszych słów wygłoszonych na warsztatach, naczelna myśl – harmonia ciała, rozumu i muzyki – stała się mottem wykładów i koncertu. Jego występ na długo pozostanie w pamięci uczestników nie tylko jako wrażenie akustyczne, ale przede wszystkim jako doskonała synergia wszystkich zmysłów i bodźców.
Nowoczesne podejście do dydaktyki, zrozumienie młodej generacji, aktywność i pomysłowość w promocji techniki gry i warsztatu wykonawczego przedstawił młody polski perkusista studiujący między innymi w Berklee College of Music w Bostonie – Wojciech Deręgowski. Podczas swoich warsztatów i koncertu zaprezentował nienaganną dyscyplinę rytmiczną oraz wielką kulturę dźwięku, a także możliwości współczesnych portali i technologii internetowych.
Znany już uczestnikom warsztatów szwedzki muzyk, kompozytor, improwizator i pedagog – Anders Åstrand kolejny raz udowodnił swoją wszechstronność i wielki talent pedagogiczny. Prowadzone przez artystę warsztaty improwizacji nie ograniczały się tylko do techniki poruszania się po skalach, ale także wprowadzały uczestników w arkana historii i rozwoju skali modalnych i wykorzystania ich w różnoraki sposób, nie tylko do improwizacji, ale przede wszystkim do efektywnego i przyjemnego ćwiczenia. Anders Åstrand poprowadził także, dzięki pomocy firmy Zildjian, warsztaty gry i sposobów dobierania właściwych talerzy symfonicznych. Wszyscy uczestnicy warsztatów wspólnie próbowali dziesiątki par znakomitych talerzy symfonicznych o zróżnicowanym brzmieniu, rozmiarze, wadze i kształcie.
Wielką sympatię wzbudziło Duo Fines Lames – Renaud Détruit i Florent Sephat. Francuscy muzycy tworzący duet perkusyjno-akordeonowy oczarowali wszystkich lekkością gry, kolorytem dźwięku i ogromną radością. Duet zagościł w Gdańsku dzięki finansowej pomocy francuskiej firmy perkusyjnej Bergerault. Warsztaty prowadzone przez artystów gromadziły pełną widownię nie tylko perkusistów, ale także pianistów i akordeonistów. Sposoby wzbogacania artykulacji, cieniowania dynamiką i oddawania charakteru prezentowanej muzyki były głównymi tematami prowadzonych warsztatów. Wspomniane wcześniej elementy zabrzmiały na koncertach, podczas których artyści prezentowali własne kompozycje, aranżacje muzyki francuskiej i improwizacje jazzowe.
Prof. Piotr Sutt poprowadził warsztaty, na których udowodnił jak ważna jest ogromna sprawność fizyczna i kondycja, które jak zauważył, obok wiedzy fachowej i pasji są podstawą świadomego, efektywnego i przyjemnego ćwiczenia, podnoszenia techniki gry na wszystkich instrumentach, ale przede wszystkim bycia artystą oraz pedagogiem. Artysta występował na każdym koncercie towarzysząc zaproszonym gościom w duetach, triach, sekstetach i utworach wykonywanych z prowadzaną przez siebie Gdańską Grupą Perkusyjną Jeunesses Musicales. Na koniec, Dyrektor artystyczny zaprosił wszystkich na jubileuszową dziesiątą edycję Ogólnopolskich Warsztatów Perkusyjnych, które odbędą się dniach 18-20 marca 2020 r. w OSM I i II stopnia w Gdańsku.
Wraz z Radiem Gdańsk sprawowaliśmy patronat medialny nad wydarzeniem, które niezaprzeczalnie wpisało się w międzynarodowy kalendarz warsztatów, koncertów i działań promujących polską sztukę perkusyjną na świecie. W poprzednich edycjach Warsztatów gośćmi byli między innymi: prof. John R. Beck, prof. Emmanuel Séjourné, Ruud Wiener, NanaFormosa Percussion Duo, SR9 TRIO, prof. Jean-Baptiste Leclere, Juli i dr Lalo Davila, Ignacio Ceballos Martin, dr Dan Moore, dr Julie Hill, Twincussion Percussion Duo, Nils Rohwer, Jens Schliecker, dr John Wooton, Michael Schack, prof. Dmitry Lukiyanov, prof. Fredrik Engdahl, prof. Massimo Pastore, prof. Boris Estrin, Máté Jancsovics, prof. Krzysztof Przybyłowicz, prof. Radosław Szarek, dr Miłosz Pękala, Walter Mertens, Luc Goos, Francesca i Claudio Santangelo, Cezary Konrad, Tomasz Łosowski, Adam Tkaczyk i Mariusz Mocarski.
Jak dowiedzieliśmy się od organizatorów, na kolejne edycje powstała już lista światowej sławy pedagogów i artystów, chcących zaprezentować swoją wiedzę i kunszt artystyczny.
Dokumentację fotograficzną koncertów tradycyjnie przygotowali uczniowie z Zespołu Szkół Plastycznych w Gdyni, pracujący pod kierunkiem Tomasza Zerka. Poniżej prezentujemy galerię zdjęć z tego wydarzenia:
Internet: www.osm.gdansk.pl
Relacja ukazała się w numerze 12/2019 miesięcznika Muzyk.