Podobnie jak inni producenci klawiatur sterujących także niemiecka firma MidiTech stara się w miarę regularnie odświeżać swą ofertę wprowadzając do niej nowe modele. Jednym z nowych produktów w jej katalogu jest klawiatura o nazwie Groovestation wyposażona w programowalne kontrolery. Model ten może służyć zarówno do sterowania instrumentami sprzętowymi jak i wirtualnymi. Co dokładnie ma do zaoferowania w zakresie kontroli? Zobaczmy…
OPIS
Nie wiem czy w firmie MidiTech zatrudniono nowe osoby odpowiedzialne za wzornictwo produktów ale warto odnotować zupełnie nowy wygląd zewnętrzny testowanej klawiatury. Przez wiele lat obudowy kolejnych wcieleń modeli Midstart czy Midicontrol wyglądały niemal tak samo, a tu mamy jednak coś całkiem nowego. Choć wygląd nie jest tym na co kładziemy największy nacisk przy wyborze klawiatury sterujące to cieszy fakt, że także w tej kwestii coś się w tej firmie ruszyło. Groovestation prezentuje się całkiem dobrze, a panel klawiatury wypełniony jest różnego typu kontrolerami. Do dyspozycji mamy m.in. po osiem programowalnych potencjometrów suwakowych i obrotowych, duże pokrętło DATA ENTRY, cztery dynamiczne pady, kółka PITCH BEND i MODULATION oraz przyciski transportu. Na panelu testowanej klawiatury znajdziemy także dwuwierszowy wyświetlacz LCD oraz przyciski SELECT i MODE. Rolę „przycisków funkcyjnych” pełnią ponadto wybrane – i odpowiednio opisane – klawisze.
Grovestation wyposażono w częściowo doważoną klawiaturę dynamiczną obejmującą cztery oktawy. Korzystając z dwóch dedykowanych przycisków możemy ją transponować o cztery 4 oktawy w górę lub w dół, a sięgając do menu także w zakresie ±12 półtonów. Klawiatura udostępnia osiem różnych krzywych reakcji na dynamikę gry. Do strony mechanicznej klawisze zachowują się stabilnie, a przy naciskaniu stawiają pewien opór.
Tradycyjnie wszystkie złącza, w jakie wyposażono testowaną klawiaturę umieszczone zostały na płycie tylnej. Groovestation udostępnia m.in. dwa wyjścia MIDI oznaczone KEYBOARD i USB, wejście dla kontrolera nożnego (SUSTAIN SWITCH) oraz port USB. Ten ostatni służy oczywiście do komunikacji z komputerem, przy czym nie tylko pośredniczy w przesyłaniu komunikatów MIDI ale także do zasilania klawiatury. Dodatkowo do dyspozycji mamy gniazdo dla zewnętrznego zasilacza 9V, który jednak nie znajduje się w komplecie. Jeśli chcielibyśmy zatem wykorzystywać Groovestation poza środowiskiem komputerowym musimy się w niego zaopatrzyć… chyba że mamy pod ręką sześć baterii R14, gdyż klawiatura ta może pobierać zasilanie z trzech różnych źródeł.
W komplecie z testowaną klawiaturą otrzymujemy pakiet darmowego oprogramowania a dokładniej namiary na strony internetowe, z których należy pobrać poszczególne programy oraz adresy kontaktowe potrzebne do uzyskania numerów seryjnych i rejestracji. W skład pakietu dołączanego do Groovestation wchodzą: Magix Samplitude Pro X Silver, Toontrack EZdrummer Lite, IK Multimedia AmpliTude CS Free, MakeMusic Finale NotePad oraz Image-Line Poizone.
OBSŁUGA I MOŻLIWOŚCI
Groovestation nie wymaga żadnych specjalnych sterowników i zaraz po podłączeniu do komputera PC lub Mac klawiatura jest automatycznie rozpoznawana i już po chwili widoczna jest w naszym systemie jako jedno wejście i jedno wyjście MIDI. Warto w tym miejscu wytłumaczyć o co chodzi z dwoma wyjściami dostępnymi na tylnej ściance obudowy. Otóż wspomniane wyżej wyjście dostępne z poziomu komputera to nic innego jak gniazdo MIDI OUT USB. Pozwala ono na przesyłanie komunikatów z komputera poprzez Groovestation (pełniącego w tym przypadku tylko rolę pośrednika) do dowolnego zewnętrznego urządzenia MIDI. Korzystając z tego wyjścia możemy zatem np. odtwarzać sekwencje MIDI podczas gdy za źródło dźwięku służy moduł czy inny instrument podłączony do klawiatury. O ile sterowanie instrumentami wirtualnymi (wtyczkami wewnątrz programów DAW lub działającymi jako samodzielne aplikacja) odbywa się z wykorzystaniem portu USB, to jeśli chcielibyśmy kontrolować bezpośrednio jakiś zewnętrzny moduł dźwiękowy czy inny zewnętrzny instrument sięgnąć musimy po drugie wyjście MIDI w testowanej klawiaturze. Gniazdo nazwane MIDI OUT KEYBOARD przekazuje na zewnątrz wszelkie komunikaty wysyłane przez klawisze, pady, pokrętła, suwaki i inne kontrolery. Naturalnie z portu USB i wspomnianego wyjścia możemy korzystać jednocześnie i kontrolować w tym samym czasie instrumenty sprzętowe i wirtualne.
Standardowo klawiatura oraz wszystkie kontrolery poza padami (pracującymi na „dziesiątce”) wysyłają komunikaty na pierwszym kanale MIDI jednak ustawienie to możemy zmienić. W przypadku klawiszy oraz kółka PITCH BEND dokonujemy tego określając globalny kanał MIDI. Nieco inaczej przedstawia się kwestia programowalnych kontrolerów czyli kółka MODULATION, suwaków, potencjometrów obrotowych, padów i kółka DATA ENTRY. Dla każdego z nich możemy niezależnie wybrać kanał MIDI, na którym wysyła on przypisane do niego komunikaty.
Indywidualne programowanie kontrolerów nie ogranicza się oczywiście tylko do kanału MIDI. Zarówno dla potencjometrów obrotowych i suwakowych jak i kółek MODULATION i DATA ENTRY określić możemy także to, jaki komunikat CONTROL CHANGE ma być przypisany do każdego z nich. Oznacza to że z poziomu panelu Groovestation wysyłać możemy 18 różnych komunikatów CC i to na kanałach MIDI określonych przez użytkownika. Co więcej, w taki sam sposób zaprogramować możemy podłączony do klawiatury kontroler nożny SUSTAIN. Także dla niego określić możemy zarówno to jaki komunikat CC ma być przy jego pomocy wysyłany oraz na jakim kanale MIDI. Każdy z tych kontrolerów (choć w przypadku kontrolera SUSTAIN nie ma to sensu) może służyć także do zmiany barw poprzez wysyłanie komunikatów PROGRAM CHANGE.
Wspomniane wyżej duże pokrętło DATA ENTRY pełni w Groovestation różne funkcje. Służy ono bowiem nie tylko do płynnej zmiany wartości parametrów podczas edycji czy ładowania szablonów (w obu przypadkach możemy także wykorzystać do tego celu przyciski OCTAVE pozwalające na skokową zmianę), ale pracuje także jako kontroler MIDI. W tym przypadku pełni w ustawieniu fabrycznym bardzo przydatną rolę regulując głośność (o ile kontrolowany instrument reaguje na komunikat CC o numerze 7).
Cztery pady, w jakie wyposażono testowaną klawiaturę służą wyłącznie do wyzwalania dźwięków. Dla każdego z nich określić możemy wartość komunikatu NOTE ON/OFF czyli „numer nuty”. Oprócz wysokości powiązanych z padami dźwięków użytkownik może także zadecydować o kanale MIDI, na którym będą wysyłane komunikaty (niezależnie dla każdego z padów). Fabrycznie pady pracują na „perkusyjnym” kanale numer 10 ale możemy wybrać dowolny inny. Klawiatura pozwala także zmieniać wartości komunikatów MMC przypisanych do przycisków transportu.
Skoro mamy już możliwość zaprogramowania kontrolerów dostępnych na panelu Groovestation, przydałoby się także móc zapisać własne ustawienia. Właśnie z myślą o tym firma MidiTech wyposażyła testowaną klawiaturę w szesnaście komórek pamięci, w których zapisać możemy własne konfiguracje kontrolerów. Dzięki temu możemy przygotować sobie „szablony” przeznaczone do współpracy z konkretnymi instrumentami i w razie potrzeby w szybki sposób je wywołać. Podobnie jak samo programowanie kontrolerów także zapisywanie ustawień jest proste – podobnie zresztą jak cała obsługa testowanej klawiatury.
Groovestation pozwala na zmianę barw w kontrolowanym instrumencie nie tylko przy pomocy programowalnych kontrolerów, ale także z poziomu menu. W ten sposób wysyłać możemy zarówno komunikaty PROGRAM CHANGE jak i BANK MSB/LSB.
Dzięki możliwości pobierania zasilania z trzech różnych źródeł, Groovestation da się wykorzystać w różnych sytuacjach. Do współpracy z komputerem sięgniemy oczywiście po port USB, natomiast jeśli chcielibyśmy używać klawiatury poza środowiskiem komputerowym do wyboru mamy baterie lub zewnętrzny zasilacz. Te dwa sposoby zasilania pozwalają także na wykorzystanie klawiatury z iPadem (użycie wyłącznie kabla USB nie jest możliwe gdyż Groovestation pobiera zbyt dużo prądu).
PODSUMOWANIE
Groovestation to raczej tradycyjna klawiatura sterująca, która jednak – w ramach oferowanych możliwości kontroli – wywiązuje się ze swojej roli bardzo dobrze. Chociaż nie wykorzystuje żadnych zaawansowanych technologii integrujących ją z oprogramowaniem to i tak dla wielu osób będzie przydatnym narzędziem podczas pracy w domowym studiu. Już sama klawiatura zastosowana w tym modelu sprawuje się dobrze, a do tego dochodzą jeszcze programowalne kontrolery. Suwaki i pokrętła działają poprawnie, a możliwość ich indywidualnego zaprogramowania i przypisania do różnych kanałów MIDI z pewnością może się przydać. Dynamiczne pady, choć raczej małe, także mogą być przydatne. Do tego jeszcze kółka PITCH BEND i MODULATION, pokrętło DATA ENTRY i ewentualnie kontroler nożny… Nie można też zapomnieć o możliwości zapisywania własnych ustawień. Warto też zauważyć, że w komplecie otrzymujemy ciekawy pakiet oprogramowania (chociaż szkoda, że trzeba wszystko osobno pobierać). Przydatną ciekawostką jest też możliwość zasilania bateriami. Groovestation to klawiatura prosta w obsłudze, mogąca z powodzeniem współpracować zarówno z komputerem jak i z różnymi instrumentami MIDI, a także urządzeniami mobilnymi. Do tego wszystkiego, oferowana jest w przystępnej cenie…
Tekst: Grzegorz Bartczak
DANE TECHNICZNE
Komunikacja: USB, MIDI
Klawiatura: dynamiczna, częściowo doważona, 49 klawiszy
Pamięć: 16 komórek na ustawienia użytkownika
Manipulatory: PITCH BEND, MODULATION, DATA ENTRY, przyciski transportu
Programowalne kontrolery: 8 potencjometrów obrotowych, 8 suwaków, 4 dynamiczne pady
Wyświetlacz: LCD (2 × 16 znaków)
Wejścia/wyjścia: MIDI OUT (KEYBOARD, USB), SUSTAIN, USB
Oprogramowanie: licencje [wersje do pobrania] dla – Magix Samplitude Pro X Silver, Toontrack EZdrummer Lite, MakeMusic Finale NotePad, IK Multimedia AmpliTube CS Free, Image-Line Poizone
Zasilanie: USB, zewnętrzny zasilacz 9V, 6 baterii R14
Wymiary: 830 × 250 × 80 mm
Sugerowana cena: 660 PLN
Do testu dostarczył:
Audiostacja
ul. Główna 20A
03-113 Warszawa
tel. (22) 6161398
Internet: www.audiostacja.pl, www.miditech.de
Test ukazał się w numerze 2/2014 miesięcznika Muzyk.
