• Muzyk
  • TopGuitar
  • TopBass
  • TopDrummer
NEWSLETTER
Muzyk.net
  • Newsy
    • Klawisze
    • Studio
    • Software
    • Gitara i Bas
    • Nagłośnienie
    • Mobilne
    • Perkusja
    • AudioVideo
    • Dęte
    • DJ
    • Smyczki
    • Oświetlenie
  • Wydarzenia/Muzycy
    • Wywiady
    • Sylwetki
    • Imprezy
    • Relacje
  • Testy
    TestyPokaż więcej
    sE Electronics sE7 sideFire (fot. sE Electronics)
    sE Electronics sE7 sideFire – test mikrofonu pojemnościowego
    2025-05-31
    Donner DC 87
    Donner DC 87 – test mikrofonu pojemnościowego
    2025-04-30
    ADAM Audio D3V
    ADAM Audio D3V – test monitorów odsłuchowych
    2025-03-29
    Novation Launchkey 61 MK4 (fot. Novation)
    Novation Launchkey 61 MK4 – test klawiatury sterującej
    2025-03-20
    Arturia KeyLab 61 mk3 (fot. Arturia)
    Arturia KeyLab 61 mk3 – test klawiatury sterującej
    2024-09-30
  • Wideo
    WideoPokaż więcej
    Olivia Dean „Nice To Each Other” (mat. prasowe Universal Music Polska)
    Olivia Dean zaprezentowałą utwór „Nice To Each Other”
    2025-05-31
    Conan Gray „Wishbone” (fot. Dillon Matthew / mat. prasowe Universal Music Polska)
    Conan Gray zapowiada nową płytę utworem „This Song”
    2025-05-31
    Miley Cyrus „Something Beautiful” (mat. prasowe Sony Music Entertainment Poland)
    Miley Cyrus wydała album „Something Beautiful”
    2025-05-30
    „The Last of Us: Season 2” (fot. Milan Records)
    Ścieżka dźwiękowa z drugiego sezonu serialu „The Last of Us” już dostępna
    2025-05-26
    Tom Cruise „Mission: Impossible - The Final Reckoning” (mat. prasowe Sony Music Entertainment Poland)
    Album „Mission: Impossible – The Final Reckoning (Music from the Motion Picture)” już dostępny
    2025-05-24
  • Artykuły
    • Studyjna mapa Polski
    • Felietony
    • Auto dla muzyka
    • Wariacje na temat
    • Recenzje
  • Film
    • Muzyka pod lupą
    • Płyty DVD
  • Tygodnik
    TygodnikPokaż więcej
    Tygodnik 22/2025 (517)
    2025-05-26
    Tygodnik 21/2025 (516)
    2025-05-19
    Tygodnik 20/2025 (515)
    2025-05-12
    Tygodnik 19/2025 (514)
    2025-05-06
    Tygodnik 18/2025 (513)
    2025-04-28
  • Słownik
    • Terminy Gitarowe
    • Terminy Techniczne
Czytasz: Kiedy twórczość wokalno-instrumentalna stanowi piosenkę aktorską
Udostępnij
Szukaj
Muzyk.netMuzyk.net
Font ResizerAa
  • Newsy
  • Wydarzenia/Muzycy
  • Testy
  • Wideo
  • Artykuły
  • Film
  • Tygodnik
  • Słownik
Szukaj
  • Newsy
    • Klawisze
    • Studio
    • Software
    • Gitara i Bas
    • Nagłośnienie
    • Mobilne
    • Perkusja
    • AudioVideo
    • Dęte
    • DJ
    • Smyczki
    • Oświetlenie
  • Wydarzenia/Muzycy
    • Wywiady
    • Sylwetki
    • Imprezy
    • Relacje
  • Testy
  • Wideo
  • Artykuły
    • Studyjna mapa Polski
    • Felietony
    • Auto dla muzyka
    • Wariacje na temat
    • Recenzje
  • Film
    • Muzyka pod lupą
    • Płyty DVD
  • Tygodnik
  • Słownik
    • Terminy Gitarowe
    • Terminy Techniczne
Obserwuj nas
© 2024 Muzyk. All Rights Reserved.
Felietony

Kiedy twórczość wokalno-instrumentalna stanowi piosenkę aktorską

Piotr Kałużny | Muzyk FCM
Piotr Kałużny | Muzyk FCM Opublikowano 2010-04-09
Udostępnij

Do napisania tego tekstu sprowokował mnie wrocławski Przegląd Piosenki Aktorskiej. Państwo, czytający ten felieton, znają już jego wyniki, ale ja, piszący te słowa trzy tygodnie wcześniej, mogę jedynie o nich spekulować. Ale tak naprawdę, nie zamierzam tego czynić. Interesuje mnie bowiem bardziej sam fenomen tej formy, niż fantazjowanie na jej temat.

Piosenkami określamy utwory muzyczne, w których główną melodię wykonuje głos ludzki, a ich słowa bardzo rzadko odwołują się do źródeł filozoficznych. Są to kompozycje wokalno-instrumentalne, których interpretacje nie wymagają estrad filharmonicznych i operowych, a ich nazwa sugeruje coś mniej znaczącego od analogicznych form zwanych powszechnie pieśniami.

Piosenki przeważnie trwają od trzech do sześciu minut i jeśli mają chwytliwe melodie i zrozumiałe przesłania, to wielu słuchaczy potrafi je nawet zapamiętać. Niektóre też z nich, o ile oczywiście uzyskają łaskawość ośrodków medialnych, stają się przebojami. Z kolei, jeśli chodzi o ich zakres stylistyczny, to jest on nieograniczony żadnymi barierami merytorycznymi. Nikogo, przykładowo, nie zdziwi obecność rockowych atrybutów we współczesnej operze i nie zbulwersuje wykorzystywanie instrumentarium afrykańskiego w zespołach klezmerskich. Przynależność piosenki do danego nurtu estetycznego opisujemy dodaniem do jej określenia nazwy oznaczającej ów kierunek. Mówimy więc o piosence soulowej, popularnej, ludowej, bluesowej, jazzowej, country, spiritual, itd. Nigdzie jednak, za wyjątkiem kraju nad Wisłą, nie występuje hasło „piosenki aktorskiej”. Termin ten bowiem, którego synonimem jest „piosenka literacka”, ma tak niejasne konotacje stylistyczne, że podejmowanie jakichkolwiek prób uściślenia go jest skazany na porażkę. Zabawnym, ale też wielce symptomatycznym, wytłumaczeniem jego obecności w polskiej rzeczywistości jest powiedzenie, iż piosenka aktorska to taka, którą śpiewają aktorzy i aktorki (te znacznie częściej). Niektórzy złośliwie dodają, że stanowi ją odgrywanie przez owych profesjonalistów scenicznych ról na co dzień przypisywanych piosenkarzom i piosenkarkom.

Utarło się w naszej mentalności przekonanie, że jeśli piosenka ma niebanalny tekst, akompaniament pozbawiony typowych dla niego rozwiązań, formy wymykające się tradycyjnej formule AABA (z ewentualnym łącznikiem), a ich wykonawcy interpretują treść słowną przy pomocy środków teatralnych, to mamy do czynienia z piosenką aktorską. Z kolei, pewność taką uzyskują utwory wokalno-instrumentalne, którym trudno przypisać jednoznaczną przynależność estetyczną. Tak więc, w sytuacji gdy występuje w nich, np. symbioza wielu stylów muzycznych i gdy nie pojawia się dominujący nad całością, wyraźnie określony przebieg rytmiczny, a dodatkowo śpiewający je soliści angażują się emocjonalnie w wyrażaniu treści słownej, zdecydowana większość odbiorców – i to zarówno zawodowców, jak i nieprofesjonalistów – uzna dane piosenki za literackie.

- Advertisement -

Pojęcie piosenki aktorskiej ma sens. W przypadkach, gdy wokaliści traktują swoje partie za nie tylko muzyczne, ale też za teatralne, a obie realizują w trakcie śpiewania, mamy uzasadnione prawo uznawać takie wykonania za interpretacje piosenek literackich. Jednak, niestety, często mamy do czynienia z nadużywaniem tego zwrotu. Przeważnie dzieje się tak w chwilach, gdy nie potrafimy zaszeregować danej kompozycji wokalno-instrumentalnej do określonej konwencji dźwiękowej. Wykorzystujemy wtedy ową nazwę, wiedząc, że jej enigmatyczność skutecznie przesłoni nasze wszelkie, ewentualne wątpliwości. Piosenki wykonywane, m.in. przez Ewę Demarczyk Edith Piaff, Bułata Okudżawę, Leonarda Cohena, Toma Waitsa, można by uznać za aktorskie, a przecież byłoby to – mimo wszystko – pewne nadużycie ich przeznaczenia. Mają one bowiem cechy typowych piosenek posiadających wyraziste melodie i konstrukcje nie odbiegające od oczekiwanych w tej twórczości. Tym, co je odróżnia od większości innych znajduje się nie w dźwiękach i słowach (chociaż prezentują one w tym względzie artystyczne wyżyny), a przede wszystkim w sferze ich realizacji. Otóż osobowości wspomnianych wykonawców nadają im wyraz przejmujący prawdą, emocją, ekspresją i energią. I jeśli jakiekolwiek piosenki uzyskają podobny idiom przesłania, to jest mi obojętne, czy przynależą one do popularnych, czy do aktorskich. Będą mnie wzruszać.

Tekst: Piotr Kałużny

Artykuł ukazał się w numerze 4/2010 miesięcznika Muzyk.

TAGI: muzyka aktorska, Refleksje na temat sztuk akustycznych
Udostępnij ten artykuł
Facebook Twitter Whatsapp Whatsapp LinkedIn Email Drukuj
Udostępnij
Poprzedni artykuł Ketron Audya Ketron Audya – test aranżera
Następny artykuł Washburn WI 100 C Washburn WI 100 C – test gitary elektrycznej

Najnowsze artykuły

Olivia Dean „Nice To Each Other” (mat. prasowe Universal Music Polska)
wideoWydarzenia/Muzycy

Olivia Dean zaprezentowałą utwór „Nice To Each Other”

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-31
sE Electronics sE7 sideFire (fot. sE Electronics)
StudioTesty

sE Electronics sE7 sideFire – test mikrofonu pojemnościowego

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-31
Taylor Swift (mat. prasowe Universal Music Polska)
Wydarzenia/Muzycy

Taylor Swift odzyskała prawa do swoich dawnych albumów

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-31
Conan Gray „Wishbone” (fot. Dillon Matthew / mat. prasowe Universal Music Polska)
wideoWydarzenia/Muzycy

Conan Gray zapowiada nową płytę utworem „This Song”

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-31
Miley Cyrus „Something Beautiful” (mat. prasowe Sony Music Entertainment Poland)
wideoWydarzenia/Muzycy

Miley Cyrus wydała album „Something Beautiful”

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-30
reface (fot, Yamaha)
KlawiszeNewsy

Yamaha świętuje 10 lat serii reface

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-29
Drake (mat. prasowe Universal Music Polska)
Wydarzenia/Muzycy

Drake z rekordową liczbą diamentowych certyfikatów RIAA

Redakcja | Muzyk FCM 2025-05-29

Może Ci się również spodobać

podcast podcaster
ArtykułyAudioVideoFelietony

Podcast i podcaster, czyli świat za mikrofonem

W dobie cyfrowej rewolucji, gdzie media społecznościowe i technologie…

2024-01-05
Loreen „Tattoo” (fot. Charli Ljung / mat. prasowe Universal Music Polska)
Felietony

Czy „Tattoo” Loreen to plagiat? Kontrowersje wokół zwyciężczyni Eurowizji 2023

Szwedzka piosenkarka Loreen, zwyciężczyni 67. Konkursu Piosenki Eurowizji w…

2023-06-01
ArtykułyFelietony

Basista prawdę ci powie: Nie jestem dziadem

Proszę mi wierzyć, naprawdę nie wiem od czego zacząć.…

2021-01-31
ArtykułyFelietony

Basista prawdę ci powie: Lato 2020

Dziś zdarzenie raczej reportażowe, choć z dygresjami i refleksją.…

2021-02-01
Muzyk
Muzyk.net

MUZYK jest jedynym magazynem branży sprzętu muzycznego w Polsce o tak szerokiej rozpiętości merytorycznej i docieralności do użytkowników instrumentów muzycznych, sprzętu muzycznego i studyjnego.Ukazuje się od stycznia 1993 roku najpierw jako miesięcznik drukowany i portal internetowy, a od 2020 roku jako tygodnik Online i portal internetowy.Na łamach MUZYKA zamieszczane są treści przeznaczone zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników sprzętu muzycznego, a także informacje dotyczące artystów, płyt i wydarzeń muzycznych. Przekłada się to na wysokie statystyki. Portal Muzyk.net zanotował średnio w 2022 roku prawie milion odsłon miesięcznie.

Odwiedź

3.9kZalajkuj
1.9kObserwuj
1kObserwuj
183Subskrybuj
377Obserwuj

Serwisy

  • Klawisze
  • Studio
  • Software
  • Gitara i Bas
  • Nagłośnienie
  • Mobilne
  • Perkusja
  • AudioVideo
  • Dęte
  • DJ
  • Smyczki
  • Oświetlenie

Na skróty

  • Newsy
  • Wydarzenia/Muzycy
  • wideo
  • Klawisze
  • Imprezy
  • Studio
  • Software
  • Testy
  • Gitara i Bas
  • Nagłośnienie
  • Yamaha
  • Relacje
  • Sennheiser
  • Artykuły
  • Arturia
  • Recenzje
  • Płyty CD
  • Casio
  • Mobilne
  • Zoom
  • Steinberg
  • Perkusja
  • Novation
  • Tygodnik
  • Film
  • AudioVideo
  • Focusrite
  • Neumann
  • iOS
  • Roland
  • Electro-Voice
  • nowa płyta
  • O nas
  • Reklama
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Kontakt
  • Praca
Czytasz: Kiedy twórczość wokalno-instrumentalna stanowi piosenkę aktorską
Udostępnij

ZASTRZEŻENIE: dokładamy wszelkich starań, aby zachować wiarygodne dane dotyczące wszystkich prezentowanych informacji. Dane te są jednak dostarczane bez gwarancji. Użytkownicy powinni zawsze sprawdzać oficjalne strony internetowe, aby uzyskać aktualne warunki i szczegóły.

Copyright (C) Muzyk 2024
Welcome Back!

Sign in to your account


Lost your password?