Mówią, że każdy facet to taki mały chłopiec, który – mimo że już jest dorosły – to uwielbia bawić się zabawkami. Nie wiem czy każdy facet, ale z całą pewnością większość muzyków tak ma. Trudno się zatem dziwić gwałtownemu wzrostowi entuzjazmu, gdy taki muzyk otrzymuje do testów instrument, który producent określa jako flagowy, dodając jeszcze wzmianki o przełomowych technologiach nowej ery. Tak właśnie się stało w przypadku syntezatora MONTAGE7. Zobaczmy jednak krok po kroku co oferuje ten instrument.
OPIS
Seria syntezatorów MONTAGE składa się z trzech modeli: MONTAGE6, MONTAGE7 i MONTAGE8, różniących się zakresem i rodzajem klawiatury (w modelu 8 klawisze są w pełni ważone). Dostarczony do testów syntezator Yamaha MONTAGE7 wyposażono w siedemdziesiąt sześć częściowo doważonych klawiszy (FSX) z funkcją Aftertouch. Syntezatory tej serii są oparte na połączeniu właściwości instrumentów z dwóch legendarnych serii – DX i MOTIF. Lecz nie tylko o to połączenie w serii MONTAGE chodzi: nowe syntezatory oferują o wiele więcej. Przede wszystkim chodzi o „serce” syntezatora, czyli moduł dźwiękowy, który tak naprawdę składa się z dwóch osobnych silników.
AWM2 to moduł odpowiadający za kształtowanie obwiedni, oparty na zastrzeżonej technologii firmy Yamaha pozwalający na bezstratną kompresję danych. Moduł AWM2 zastosowany w serii MONTAGE charakteryzuje się maks. 128-głosową polifonią stereo. W porównaniu z serią MOTIF XF, ponad ośmiokrotnie zwiększono pojemność pamięci na próbki – do 5.72 GB, co umożliwia przechowywanie większej ilości sampli instrumentalnych i tworzenie bardziej złożonych barw. Oprócz tego warto wspomnieć o 1.75 GB zintegrowanej pamięci flash, dostępnej dla użytkownika oraz o wysokiej prędkości odczytu/zapisu danych, co ułatwia zapisywanie i korzystanie z własnych bibliotek próbek i barw. Dodatkowe próbki i programy barw można pobrać ze strony yamahamusicsoft.com.
FM-X jest zmodyfikowaną reprodukcją klasycznego „silnika” opartego na syntezie FM wywodzącego się z lat 80. XX wieku. Charakteryzuje się on 8-operatorową architekturą i 128-głosową polifonią.
Co więcej, użytkownik może korzystać z każdego z tych silników osobno, a syntezator umożliwia także dowolne strefowanie i warstwowanie pracy modułów – bloki odpowiedzialne za generowanie dźwięków (AWM2 i FM-X) mogą być dowolnie przypisywane do 16 partii w pojedynczym programie PERFORMANCE. Wszystko to dzięki nowo opracowanemu „silnikowi” syntezy i kontroli MOTION CONTROL. Wewnętrzna matryca pozwala na interakcję między „silnikami” AWM2 i FM-X, a trzema blokami przy pomocy których możemy wpływać na dźwięk – SUPER KNOB, MOTION SEQ i ENVELOPE FOLLOWER.
MONTAGE7 oferuje 1920 złożonych programów PERFORMANCE. Wśród nich znajdziemy barwy znane już z poprzednich modeli (na przykład z serii DX, TX), dużo ulepszonych (na przykład sekcja dęta) oraz sporo absolutnie nowych bibliotek (instrumenty smyczkowe, fortepian Bösendorfer Imperial Premium). Yamaha MONTAGE7 imponuje ogromną ilością typów pracy arpeggiatora. Urządzenie oferuje aż 10000 fabrycznie ustawionych typów pracy generatora arpeggio oraz miejsce na zapisanie 256 typów użytkownika. Moduł odpowiadający za kreowanie efektów zbudowano w oparciu o technologię VCM (Virtual Curcuit Modeling) odwzorowującej brzmienie najpopularniejszych urządzeń. Możliwości tego modułu są naprawdę imponujące. Użytkownik może korzystać zarówno z wysokiej jakości korektorów, efektów przestrzennych i modulacyjnych, jak i z symulatorów brzmienia wzmacniaczy, kompresorów z możliwością sterowania sidechain, efektów typu BEAT REPEAT, VINYL BREAK lub BIT CRUSHER.
Yamaha MONTAGE7 pozwala na dowolną konfigurację, edycję, zapisywanie, przywoływanie i sterowanie w czasie rzeczywistym pracą efektów i ich parametrów. Syntezator dodatkowo wyposażono w wejście A/D umożliwiające współpracę z pokładowym modułem efektów. Syntezatory z serii MONTAGE wyposażono w profesjonalne złącza symetryczne, oparte na technologii PAC (Pure Analog Circuit) dbającej o jakość sygnału przed konwersją z sygnału cyfrowego na analogowy.
Konstruktorzy serii MONTAGE wykonali naprawdę kawał dobrej roboty oferując użytkownikowi z jednej strony praktycznie nieograniczone możliwości współpracy dwóch silników, a z drugiej strony maksymalnie uproszczoną (na skutek niemalże nieograniczonej możliwości łączenia pracy kontrolerów i dowolnego przypisywania parametrów) obsługę syntezatora podczas koncertu. Wszystko to jest możliwe dzięki wspomnianej już nowej technologii MOTION CONTROL, zapewniającej kompleksową interakcję z wieloma kanałami jednocześnie. Jedną z najważniejszych funkcji pełni opcjonalnie podświetlany różnymi kolorami (w zależności od wybranej opcji) kontroler SUPER KNOB. Umożliwia on sterowanie większą ilością parametrów jednocześnie. Pozwala np. na kontrolowanie dynamiki brzmienia, głośności, ustawienia instrumentów w panoramie stereofonicznej, ustawienia korektorów barwy, filtrów obwiedni, kontrolowanie bardziej złożonych parametrów rytmicznych (np. sposób dostosowania modulatorów AWM2 do tempa utworu albo sposób reagowania modulatorów na „wielowymiarowe składniki” w przypadku FM-X), jak również kontrolowanie innych zjawisk psychoakustycznych, takich jak pozycja słuchacza stojącego przy instrumencie (po prawej stronie instrumentu, po lewej, blisko, daleko).
Funkcje SUPER KNOB można przypisać do drugiego kontrolera nożnego FC7, co zdecydowanie ułatwia pracę użytkownika podczas koncertów. W centralnej części instrumentu umieszczono kolorowy 7-calowy, dotykowy wyświetlacz TFT, umożliwiający kontrolę i edycję parametrów pracy syntezatora. Na lewej części panelu umieszczono 8 enkoderów obrotowych oraz 8 potencjometrów suwakowych z indykatorami świetlnymi LED. Za pomocą tych kontrolerów użytkownik może edytować sekwencje MOTION SEQUENCE w czasie rzeczywistym. Sekwencje ruchowe są zsynchronizowane w tempie, dzięki czemu są w pełni programowalne i mogą być przypisane do dowolnego parametru syntezatora. Daje to nowe, praktycznie nieograniczone możliwości programowania brzmienia. Funkcja DIRECT CONTROL ASSIGNMENT ułatwia przypisywanie kontrolerów do przycisków na ekranie. Kolejnym narzędziem do tworzenia barw jest ENVELOPE FOLLOWER, który traktuje sygnał audio jako źródło sterujące parametrami pracy syntezatora. W ten sposób pętla perkusyjna może sterować parametrami efektów brzmieniowych do tworzenia rytmów, a ścieżka wokalna może sterować parametrami odpowiadającymi za „wokalne” ustawienia syntezatora.
Testowany instrument oferuje też 128 fabrycznych konfiguracji LIVE SET oraz miejsce na 2048 ustawień użytkownika plus 256 LIVE SET dla każdej LIBRARY. Funkcja LIVE SET pozwala organizować zestawy programów PERFORMANCE (składających się z maks. 16 partii, które mogą bazować tylko na AWM2 albo tylko na FM-X lub na dowolnej kombinacji obydwu) bez konieczności kopiowania, zmiany kolejności lub nazwy. Każdy PERFORMANCE może składać się z 16 Partów, natomiast jednocześnie z klawiatury można sterować 8 Partami. Resztą Partów dostępna jest za pośrednictwem MIDI. Po wybraniu żądanego programu PERFORMANCE użytkownik może go zarejestrować w funkcji LIVE SET i wywołać za pomocą ekranu dotykowego, na którym są pokazywane dodatkowe informacje o każdym zarejestrowanym PERFORMANCE. Na prośbę użytkowników, w serii MONTAGE stworzono funkcję SSS (Seamless Sound Switching), która pozwala na płynne przejścia w czasie rzeczywistym z jednej konfiguracji PERFORMANCE do drugiej bez utraty wybrzmiewania oraz wybranych ustawień efektów i barw. Funkcja ta działa dla programów PERFORMANCE zawierających nie więcej niż 8 Partów. Dodatkowo Yamaha MONTAGE7 jest wyposażony w podręczny 16-ścieżkowy rejestrator MIDI z możliwością zanotowania 64 utworów. W testowanym instrumencie nie zabrakło oczywiście portu USB obsługującego bezpośredni transfer audio między syntezatorem a programem DAW (3 IN/16 OUT przy 24-bit/44.1 kHz; maks. częstotliwość 192 kHz). Drogą tą przesyłane mogą być również komunikaty MIDI. Wraz z syntezatorem użytkownik otrzymuje program Cubase AI.
WRAŻENIA
Yamaha MONTAGE7 imponuje nie tylko stopniem zaawansowania technologicznego. Przy całym ogromie możliwości, instrument jest wyjątkowo łatwy w obsłudze, co przede wszystkim docenią koncertujący muzycy. Zasadniczo wszystko, czego wykonawca potrzebuje, znajduje się „pod ręką”, od pomysłu do wykonania użytkownika dzieli zazwyczaj jeden ruch gałki albo jedno, no może dwa naciśnięcia przycisku albo dotknięcia ekranu. Po krótkiej chwili obcowania z Yamaha MONTAGE7 ma się wrażenie, że wszystko jest idealnie na swoim miejscu – dokładnie tam gdzie jest najwygodniej. Uważam to za kolejny sukces konstruktorów i projektantów instrumentu. Dodatkowym atutem jest design instrumentu, wszystko jest nie tylko funkcjonalne, dobrze umieszczone i dobrze oznaczone, widoczne kiedy trzeba, instrument po prostu jest „przyjazny” użytkownikowi nie tylko od strony praktycznej ale i od wizualnej. Oczywiście w każdym instrumencie najważniejsze to brzmienie. A to jest jedna z najmocniejszych stron MONTAGE7. Syntezator nie tylko pozwala „załadować” barwy wielu innych syntezatorów (lista kompatybilnych urządzeń oraz ewentualnych aplikacji konwertujących jest dobrze opisana na stronie internetowej), MONTAGE7 pozwala modyfikować je za pomocą technologii, które jeszcze nie były dostępne w oryginalnych urządzeniach, a to otwiera ogrom możliwości w zakresie kreowania dźwięków. Co do nowych albo ulepszonych barw samego MONTAGE7 to nic oprócz superlatyw nie sposób napisać. Potężny moduł efektowy umożliwia uzyskiwanie zarówno nowoczesnych brzmień EDM, jak i klasycznych vintage’owych barw. Na szczególną uwagę zasługuje barwa fortepianu Bösendorfer Imperial. Reakcja instrumentu przy delikatnym graniu jest niesamowita! Brzmienie jest realistyczne. Dodatkowym walorem jest możliwość zastosowania efektu tłumika rezonansu (Damper Resonance). Nie sposób też nie wspomnieć o możliwościach, które daje MOTION CONTROL. Przykładów jego zastosowania jest wiele, między innymi to wszelkiego typu połączenia barwy fortepianu z barwami generowanymi elektronicznie albo płynne przejście z brzmienia kwartetu smyczkowego do brzmień orkiestrowych i z powrotem. Warto też wspomnieć o jakości efektów pogłosowych. Jako następną pozytywną cechę wymienię może nie właściwość samego instrumentu, tylko coś co jest równie ważne dla każdego muzyka. Wchodząc na stronę internetową producenta – dostępną również w języku polskim, przyszły lub obecny użytkownik może otrzymać dokładną informację o właściwościach instrumentu, obejrzeć dużo materiałów ilustracyjnych, wysłuchać wielu próbek, obejrzeć przykłady zastosowania oraz sposoby korzystania z technologii użytych w instrumencie. Tak rzetelne podejście do sprawy jest ważnym czynnikiem przy decyzji o zakupie instrumentu, więc nie mogłem o tym nie napisać…
PODSUMOWANIE
Syntezator Yamaha MONTAGE7 zdecydowanie polecam koncertującym muzykom, mającym wysokie wymagania co do jakości brzmienia instrumentu, wygody obsługi oraz mającym bujną wyobraźnię co do pomysłów na kreowanie barw. W testowanym syntezatorze ani jakości brzmienia ani narzędzi do kreowania nowej rzeczywistości dźwiękowej z pewnością nie zabraknie. MONTAGE7 warto również polecić do każdego studia, gdzie z pewnością stanie się doskonałym narzędziem w rękach aranżera, a jego barwy – źródłem inspiracji dla innych muzyków.
Tekst: Konstantin „Kostek” Andriejew
DANE TECHNICZNE
Klawiatura: dynamiczna, częściowo doważona FSX, 76 klawiszy, Aftertouch
Polifonia: AWM2: maks. 128 głosów, FM-X: maks. 128 głosów
Multitimbral: 16 części wewnętrznych, partie AUDIO INPUT (A/D, USB)
Motion Control Synthesis Engine: AWM2 (8 elementów), FM-X (8 operatorów, 88 algorytmów)
Pamięć Wave: fabryczna – 5.67 GB (po konwersji do formatu liniowego 16-bit), użytkownika – 1.75 GB
Programy PERFORMANCE: ok. 1900
Filtry: 18 typów
Procesor efektów: REVERB [12 typów], VARIATION [76 typów], INSERTION (A, B) [76 typów], MASTER EFFECT [15 typów]; A/D PART INSERTION [71 typów], MASTER EQ (5-pasmowy), 1ST PART EQ (3-pasmowy), 2ND PART EQ (2-pasmowy)
LIFE SETS: 128 fabrycznych, 2048 użytkownika
Sekwencer: 16 ścieżek + TEMPO TRACK i SCENE TRACK; 64 utwory, 130000 komunikatów, 480 ppq
Arpeggiator: maks. 8 partii; 10000 typów fabrycznych, 256 użytkownika
Kontrolery: PITCH BEND, MODULATION, RIBBON, 2 programowalne przyciski, po 8 programowalnych pokręteł i suwaków, 8 przycisków SCENE, kontroler SUPER KNOB
Wyświetlacz: kolorowy, dotykowy 7” TFT
Wejścia/wyjścia: A/D INPUT (L/MONO, R), OUTPUT (L/MONO, R), ASSIGNABLE OUT (L, R), słuchawkowe, MIDI (IN, OUT, THRU), FOOT CONTROLLER × 2, FOOT SWITCH × 2, USB (TO DEVICE, TO HOST)
Wymiary: 1244 × 131 × 396 mm
Ciężar: 17 kg
Sugerowana cena Yamaha MONTAGE7: 19043 PLN
Do testu dostarczył:
Yamaha Music Europe GmbH Oddział w Polsce
ul. Wielicka 52
02-657 Warszawa
tel. (22) 8800888
Internet: pl.yamaha.com
Test ukazał się w numerze 5/2017 miesięcznika Muzyk.