Testowaliśmy już „małe” interfejsy audio firmy PreSonus – teraz nadszedł czas na coś większego. Otrzymaliśmy do testów interfejs audio FireStudio Project – jedno z bardziej rozbudowanych urządzeń produkowanych przez tą firmę. Jest on przeznaczony większego domowego studia „z ambicjami” i wprawdzie nie jest „flagowym modelem”, to oferuje sporo możliwości i wyposażony jest w pakiet ciekawego oprogramowania.
OPIS
PreSonus FireStudio Project to interfejs audio/MIDI komunikujący się z komputerem za pomocą złącza firewire. Od razu na początku powinniśmy rozwiać wątpliwości – tak, „project” w nazwie oznacza, że nie jest to najwyższy model, testowany interfejs nie ma po prostu wejść cyfrowych w formacie ADAT, do dyspozycji pozostawiając osiem wejść i wyjść analogowych i jedno cyfrowe wejście i wyjście stereo S/PDIF. Tak więc jeżeli ktoś uważa, że w przyszłości będzie chciał powiększyć ilość wejść czy wyjść za pomocą przedwzmacniaczy z konwerterami i wyjściem ADAT (być może też firmy PreSonus), to FireStudio Project nie jest dla niego. Nie traktujemy tego jako wady, raczej jako cechę – w ofercie firmy jest przecież praktycznie identyczne urządzenie wyposażone dodatkowo w aż dwa porty ADAT.
Wszystkie osiem wejść wyposażone jest w wysokiej jakości przedwzmacniacze mikrofonowe, z których całkiem słusznie firma PreSonus jest dumna. Wzmocnienie jest regulowane płynnie w dużym zakresie, a poziom można kontrolować na trzydiodowych wskaźnikach wysterowania. Gniazda wejściowe typu combo umożliwiają podłączenie sygnałów liniowych lub instrumentalnych – pierwsze dwa kanały mają wysokoimpedancyjne niesymetryczne wejścia instrumentalne, pozostałe sześć symetryczne wejścia liniowe. Pierwsze dwa wejścia mają dodatkowo symetryczną (!) pętlę insertową, pozwalającą na wpięcie procesorów lub użycie jej jako symetrycznego wejścia liniowego. Przedwzmacniacze mikrofonowe mają parami załączane zasilanie phantom, co w dobie coraz popularniejszych mikrofonów wstęgowych niezbyt lubiących to zasilanie jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Wszystkie wyjścia analogowe są również symetryczne. Wyjść jest osiem, przy czym piąta para stereo MAIN OUT to to samo co pierwsza para wyjść, tylko z regulacją poziomu – posiadacze aktywnych monitorów docenią możliwość analogowej regulacji głośności. Na przednim panelu mamy też całkiem głośne wyjście słuchawkowe z niezależną regulacją. Wejście i wyjście S/PDIF na gniazdach cinch i para gniazd MIDI dopełniają całości, wszystkie wejścia i wyjścia, zarówno analogowe jak i cyfrowe, pracują z częstotliwością próbkowania do 96kHz. Wejścia i wyjścia cyfrowe są niezależne od analogowych, tak więc interfejs ma w sumie dziesięć wejść i dziesięć wyjść. Zasilacz jest wbudowany i wymaga standardowego kabla sieciowego, nie działa zasilany tylko z portu firewire.
TESTUJEMY
Instalacja interfejsu jest prosta, trzeba tylko pamiętać o instalacji przed podłączeniem urządzenia do komputera. W przypadku interfejsu FireStudio Project jak zwykle zainstalowałem sterowniki ze strony producenta, mimo różnych ostrzeżeń z forów internetowych. Byłem jednak do tego zmuszony, bo na sterownikach z płyty interfejs okropnie zniekształcał. Nowe sterowniki też nie są wzorem stabilności, najprawdopodobniej nie będziemy musieli długo czekać na poprawki, sprawa jest znana. Po instalacji sterowników uzyskujemy dostęp do panela sterującego, który jest dość rozbudowanym mikserem (nowe sterowniki oferują zdecydowanie więcej opcji ustawień bufora). Dla każdej pary wyjść możemy ustawić niezależny „bezlatencyjny” miks odsłuchowy będący wypadkową wejść interfejsu oraz wyjść z programu sekwencerowego i w ten sposób zminimalizować problem opóźnień wprowadzanych przez program – lub wyłączyć mikser dla każdej pary wyjść niezależnie. W panelu kontrolnym oczywiście ustalamy też wielkość bufora odpowiedzialnego jednocześnie za wydajność i opóźnienie, częstotliwość pracy oraz źródło zegara – wewnętrzny lub z wejścia S/PDIF. Całość jest bardzo czytelna i nie wymaga komentarza ani instrukcji obsługi.
Wraz z interfejsem otrzymujemy oczywiście pakiet oprogramowania. Podstawowym elementem jest w przypadku FireStudio Project program Cubase LE 4, który, jakkolwiek oczywiście okrojony w stosunku do pełnej wersji na początek wydaje się być „całkiem-całkiem”. Wersja 4 wyposażona jest w niezłe wtyczki, w tym sampler Halion z podstawowym pakietem próbek, a sesja testowa pokazuje możliwości nowego oprogramowania. Oczywiście warto zdawać sobie sprawę, że wersje te tak naprawdę mają rozbudzić nasz apetyt na większy wydatek i zwiększenie możliwości, ale nawet w tej wersji wszystko działa i pozwala na wykorzystanie ogromnego potencjału – przynajmniej na początku to nie oprogramowanie będzie ograniczało użytkownika. Jakby tego było mało, dostajemy płytę DVD z krótkim kursem obsługi Cubase LE 4 – wszystko jasno i po kolei, taka płyta właściwie wykorzystana może znacząco zmniejszyć ruch na różnych grupach i forach dyskusyjnych. Dodatkowo otrzymujemy płytę DVD z loopami perkusyjnymi oraz drugą z wtyczkami – są to Fuzzplus2, Filterpod, zestaw wtyczek Pluggo, znany automat perkusyjny BFD lite i TrackplugLE oraz MasterverbLE – dwa bardzo przydatne procesory VST. Obie wymienione jako ostatnie wtyczki są łatwe i wygodne w obsłudze, umożliwiając szybkie uzyskanie pożądanych efektów. Korektor i kompresor działa dobrze i ma spore możliwości regulacyjne, natomiast pogłos ma mały „apetyt” na moc procesora i przede wszystkim jest zdecydowanie lepszy od pogłosów dołączanych do Cubase – akurat w tej dziedzinie przydałoby się Steinbergowi trochę popracować. Możliwości edycyjne pogłosu są spore, a brzmienie (szczególnie wybrzmienie) zadowalające. Niestety, żadnej z tych wtyczek nie wykorzystamy podczas pracy z częstotliwością wyższą niż 48 kHz… szkoda.
Przedwzmacniacze i przetworniki charakteryzują się dużą dynamiką i „przezroczystością”, czego zresztą należało się spodziewać. Przedwzmacniacze mają duży zakres regulacji czułości, co pozwala na wykorzystanie ich również podczas nagrań zestawu perkusyjnego – mimo braku tłumika wejściowego. Dobrze współpracują zarówno z mikrofonami pojemnościowymi jak i dynamicznymi. Przy takiej ilości regulatorów i gniazd przesadą byłoby domaganie się filtrów dolnozaporowych, choć z pewnością byłyby przydatne – w pewnym stopniu rekompensuje to możliwość wpięcia zewnętrznego procesora w pętlę insertową w dwóch pierwszych kanałach. Wzmacniacz słuchawkowy jest wystarczająco głośny do normalnej pracy, choć najprawdopodobniej perkusista i wysokoomowe słuchawki to nie będzie szczęśliwe połączenie. W praktyce niestety trochę przeszkadzają gniazda mikrofonowe na przednim panelu – zwłaszcza, że z tyłu jest sporo miejsca. Niestety, to już jest „standard”, w dodatku rozumiem, że w wersji interfejsu z portami ADAT miejsca z tyłu może już brakować.
PODSUMOWANIE
Interfejs PreSonus FireStudio Project to dość ciekawa propozycja dla studia „projektowego”. Nie jest to najtańszy na rynku interfejs firewire, ale przecież cenę uzasadnia osiem wysokiej klasy przedwzmacniaczy mikrofonowych – w najtańszej wersji kosztujących przynajmniej połowę ceny testowanego urządzenia. Z drugiej strony potencjalny nabywca musi zastanowić się, czy w przyszłości na pewno nie będzie potrzebował wejść i wyjść ADAT – wtedy firma PreSonus ma do zaoferowania podobny, ale jednak droższy interfejs. Osiem (czy nawet dziesięć) wejść to i dużo i mało – w pewnym momencie rozwoju studia może stanowić to ograniczenie.
Tekst: Przemysław Ślużyński
Dane techniczne:
Przedwzmacniacz mikrofonowy: wejścia XLR, symetryczne
Pasmo przenoszenia [+0, -0,5 dB]: 20 Hz – 50 kHz, [+0, -3 dB]: 20 Hz – 150 kHz
Impedancja wejściowa: 1.6 kOhm
Stosunek sygnału do szumu: [nieważony, poziom referencyjny +4 dBu, wzmocnienie jednostkowe, pasmo 20 Hz – 22 kHz]: >101 dB
Zakres regulacji wzmocnienia [±1 dB]: -4 dB do 50 dB
Maksymalny poziom wejściowy [wzmocnienie jednostkowe, 1 kHz przy THD+N 0,5%]: +14 dBu
Wejścia instrumentalne – impedancja wejściowa 1 Mohm
Wyjście słuchawkowe – maksymalny poziom wyjściowy 150 mW/kanał przy obciążeniu 60 Ohm
Dynamika A/D [ważona A, częstotliwość próbkowania 48 kHz]: 114 dB
Dynamika D/A [ważona A, częstotliwość próbkowania 48 kHz]: 114 dB
Rozdzielczość bitowa: 24
Wewnętrzne częstotliwości próbkowania [kHz]: 44.1, 48, 88,2, 96
Cena: 2195 PLN
Do testu dostarczył:
Audiostacja
ul. Nobla 9
03-930 Warszawa
tel. (022) 6161386, 6161394
Internet: www.audiostacja.pl, www.presonus.com
Test ukazał się w numerze 5/2008 miesięcznika Muzyk.