TC Electronic RPT-1 i NDR-1 – test efektów gitarowych

Gitarowe efekty TC Electronic należą do urządzeń z tak zwanej „wysokiej półki” jeżeli chodzi o jakość. Urządzenia z logo tej firmy znajdziemy wśród wyposażenia wielu sław muzyki rozrywkowej jak chociażby U2 czy Steve Vai. Prawa rynku są takie, że największe pieniądze firma może zarobić sprzedając swoje wyroby w ogromnej ilości „zwykłym” użytkownikom. TC Electronic chcąc nie chcąc, podporządkowuje się temu prawu i produkuje urządzenia dostępne cenowo dla większości gitarzystów. Odwieczne pytanie zadawane w takich sytuacjach brzmi następująco: co umożliwia obniżenie ceny produktu i kosztem jakich jego właściwości to się odbywa? Odpowiedź na pierwszą część pytania zna chyba teraz już każdy – przeniesienie produkcji do fabryk w krajach Dalekiego Wschodu. A odpowiedź na drugie… jest zawsze inna. W przypadku urządzeń TC Electronic jest to zazwyczaj uproszczenie konstrukcji, co powoduje zmniejszenia dostępnych opcji edycji. Nie spotkałem się jeszcze z urządzeniem TC Electronic (a pracowałem na większości gitarowych procesorów tej firmy) z kompromisem odczuwalnym w jakości brzmienia. Czy tak będzie w przypadku testowanych urządzeń?

RPT-1 NOVA REPEATER

Ten efekt podłogowy producent nazwał kwintesencją efektu DELAY. Nieco wybiegając przyznam, że zgadzam się z tym twierdzeniem. Ale wszystko po kolei. Urządzenie umieszczono w solidnie wykonanej obudowie. Myślę, że nie ma sensu tracenie czasu na opowiadania o szczegółach konstrukcyjnych obudowy – wszystko widać na zdjęciach i można śmiało stwierdzić, że każdy szczegół konstrukcyjny został dobrze dopracowany: gumowe podstawki są płaskie i szerokie co zwiększa przyczepność urządzenia do powierzchni sceny. Przełączniki wykonano solidnie, a układ potencjometrów i diod LED jest przejrzysty i czytelny dla użytkownika. Urządzenie wyposażono w dwa gniazda wejściowe typu jack 1/4”, jedno z nich (LO INST) służy do podłączenia instrumentu (w przypadku gdy RPT-1 jest używane w zestawie efektów podłogowych przed wzmacniaczem; drugie – HI FX. LOOP) jak sama nazwa wskazuje jest dostosowane do wprowadzenia sygnału z przedwzmacniacza gitarowego. Sygnał opuszcza urządzenie przez dwa gniazda wyjściowe OUT (L MONO, R). Obok gniazd wejściowych znajduje się gniazdo zasilacza. Urządzenie wyposażono w szereg przycisków służących do edycji parametrów. Dwa z nich to duże, solidnie wykonane przełączniki przyciskowe służące do przełączania nogą. Jeden z nich służy do wyboru trybu pracy urządzenia ON – urządzenia jest aktywne, OFF – urządzenie jest w trybie TRUE BYPASS. Drugi – TAP/TEMPO jest dwufunkcyjny. Co prawda w jednym i drugim przypadku jego funkcją jest umożliwienie wprowadzenia aktualnego tempa utworu, ale sposoby wprowadzania są różne. Pierwszy sposób to zwykła funkcja TAP, polegająca na „wystukiwaniu” tempa na przełączniku. Druga funkcja umożliwia wprowadzenie tempa poprzez granie na instrumencie ćwierćnut – wciśnięcie i przytrzymanie przycisku powoduje wyciszenie sygnału na gniazdach wyjściowych oraz wprowadzenie tempa. Oprócz tego urządzenie wyposażono w pięć przycisków służących do przyciskania ręką. Pierwszy z nich nazwano SPILLOVER. Służy on do aktywacji trybu wybrzmienia efektu DELAY po wprowadzeniu urządzenia w tryb BYPASS. Kolejny nazwano KILL DRY i jak większość użytkowników się domyśla służy do wyciszenia oryginalnego sygnału gitarowego. Ta opcja jest przeznaczona do używania urządzenia w pętli efektów. Kolejny przycisk nazwano RANGE i jak w wielu analogowych efektach typu DELAY służy on do ułatwienia precyzyjnego ustawienia tempa efektu. Tym przyciskiem użytkownik może wybrać jeden z trzech zakresów tempa, a potencjometrem obrotowym DELAY może wybrać tempo w tym zakresie. Dla ułatwienia każdy zakres oznaczono nie tylko w tempo, które odpowiada skrajnym pozycjom potencjometru DELAY, ale też jego środkowej pozycji. W ten sposób użytkownik otrzymuje następujące zakresy: 20 – 200 – 400, 300 – 415 – 600 oraz 500 – 800 – 1200 BPM. Za pomocą opcji TAP można ustawić opóźnienie do 2290 ms. Aktualnie wybrany zakres jest zaznaczony dedykowaną diodą na tablicy znajdującej się obok przycisku. Następny przycisk służy do wyboru typu efektu DELAY. Dostępne są typy:
• STUDIO – ten typ zbudowano w oparciu o legendarny efekt TC 2290
• ANALOG – efekt zawiera najistotniejsze cechy starych efektów analogowych – delikatne przesterowanie najgłośniejszych nut oraz jaśniejsze brzmienie w wolniejszych tempach i ciemniejsze w szybszych
• TAPE – typowa symulacja linii opóźniającej starego typu, która używa taśmy magnetofonowej. Zawiera charakterystyczne cechy takie jak delikatne przesterowanie najmocniejszych sygnałów
• DYNAMIC – efekt również wywodzący się z możliwości TC 2290. Ten typ efektu uzależnia poziom głośności efektu DELAY od poziomu głośności sygnału sterującego
• REVERSE – jak sama nazwa wskazuje sygnał z linii opóźniającej jest „odwrócony” – odtwarzany „od tyłu”
• PING PONG – każde kolejne powtórzenie jest słyszalne w innym kanale panoramy stereofonicznej od poprzedniego.
Ostatni, piąty przycisk nazwano SUBDIVISION. Odpowiada on za stosunek rzeczywistego tempa efektu DELAY do tempa ustawionego w urządzeniu za pomocą funkcji TAP lub RANGE DELAY. Do wyboru użytkownik ma sześć opcji: pierwsza z nich to tempo ustawione w ćwierćnutach (większość muzyków właśnie tak je ustawia za pomocą TAP lub w przypadku edycji ręcznej – za pomocą przycisku RANGE i potencjometru DELAY w testowanym urządzeniu) jest identyczne z tempem efektu w urządzeniu. Mówiąc znacznie prościej, jeśli mamy wybraną tę opcję i „nabijemy” tempo w ćwierćnutach, to DELAY będzie potarzał dźwięki gitary również w ćwierćnutach. Druga opcja – w sytuacji gdy „nabijemy” tempo w ćwierćnutach urządzenie będzie powtarzało każdy dźwięk gitary o ósemkę z kropką później w stosunku do wybranego tempa (jedno z moich ulubionych ustawień, zresztą często słyszymy je w utworach U2 i Pink Floyd). Kolejna opcja – w sytuacji gdy ustawimy pożądane tempo, urządzenie będzie powtarzało każdy dźwięk gitary w triolach ósemkowych w stosunku do wybranego tempa (witamy w krainie Elvisa). Kolejne trzy opcje są stereofoniczne: pierwsza z nich powoduje „ćwierćnutowe” opóźnienie w lewym kanale i opóźnienie o ósemkę z kropką w prawym. Druga opcja powoduje „ćwierćnutowe” opóźnienie w lewym kanale i opóźnienie w triolach ósemkowych w prawym. Trzecia opcja powoduje „ćwierćnutowe” opóźnienie w lewym kanale i „ósemkowe” w prawym. RPT-1 wyposażono w pięć potencjometrów obrotowych służących do edycji wybranych parametrów. Jeden z nich – DELAY został już opisany, kolejny to FEEDBACK – jak z nazwy wynika służy do regulacji ilości powtórzeń. Kolejny – TONE umożliwia regulację barwy powtórzonego sygnału. Następny MOD umożliwia regulację głębokości modulacji powtórzonego sygnału. Ostatni potencjometr pozwala regulować poziom sygnału opóźnionego.

NDR-1 NOVA DRIVE

Ten efekt podłogowy umożliwia korzystanie z dwóch analogowych efektów przesterowujących sygnał gitarowy, przy pełnej kontroli cyfrowej każdego parametru tych efektów. Efekt umieszczono w obudowie tego samego typu co poprzednio opisywane urządzenie. Sygnał do NDR-1 wprowadzamy poprzez dedykowane gniazdo wejściowe typu jack 1/4”. Gniazdo wyjściowe umieszczono tuż obok gniazda wejściowego. Oprócz tego na panelu bocznym znajdziemy gniazdo zasilacza oraz gniazdo typu jack 1/4” służące do podłączenia zewnętrznego przełącznika. Dodatkowo na tym panelu umieszczono gniazdo MIDI. Jak już wspomniałem wyżej, urządzenie jest w pełni kontrolowane cyfrowo. To umożliwia edytowanie i zapisywanie ustawień w osiemnastu programach. NDR-1 składa się z dwóch modułów: OVERDRIVE i DISTORTION. Urządzenie umożliwia praktycznie dowolne korzystanie z nich. Każdy z modułów wyposażono w wielofunkcyjny przełącznik przyciskowy uruchamiany nogą użytkownika. W zależności od wybranego trybu pracy urządzenia przyciski pełnią inne funkcje. Tryb pracy urządzenia może być określony za pomocą przycisku SWITCH MODE. Dostępne są trzy tryby pracy:
• NORMAL – w tym trybie każdy moduł jest niezależny, ale obydwa mogą być aktywne w tym samym czasie. Przyciskiem ROUTING możemy wybrać sposób współpracy modułów
• TOGGLE – w tym trybie każdy moduł jest również niezależny, ale tylko jeden z nich może być aktywny w tym samym czasie
• BANK – w tym trybie przyciski OVERDRIVE i DISTORTION służą do wybierania jednego z dziewięciu banków, w którym zapisano dwa programy
Teraz czas na przycisk ROUTING z pomocą którego możemy wybrać sposób współdziałania modułów OVERDRIVE i DISTORTION. Dostępne są trzy ustawienia – pierwsze dwa pozwalają używać moduły w połączeniu szeregowym. Jedynie kolory wyświetlaczy wskazują na to, który z modułów przyjmuje sygnał gitarowy jako pierwszy. W trzecim przypadku moduły są połączone szeregowo. W każdym z trzech ustawień możemy aktywować lub dezaktywować każdy z modułów. Teraz więcej o samych modułach. Moduł OVERDRIVE wyposażono w cztery potencjometry obrotowe. OVERDRIVE – ten potencjometr pozwala regulować stopień przesterowania sygnału. LEVEL – umożliwia regulację poziomu sygnału opuszczającego moduł. TONE – reguluje barwę sygnału. MIX – reguluje proporcje pomiędzy poziomem sygnału przesterowanego i nieprzesterowanego (obydwa sygnały opuszczają moduł na tej samej szynie). Moduł DISTORTION również wyposażono w cztery potencjometry obrotowe. DISTORTION – ten potencjometr pozwala regulować stopień przesterowania sygnału. LEVEL – umożliwia regulację poziomu sygnału opuszczającego moduł. Dwa kolejne potencjometry stanowią część korektora barwy. BASS – umożliwia regulację zawartości tonów niskich a TREBLE wysokich. W związku z tym, że moduły są analogowe, a kontrola ich parametrów jest cyfrowa, testowane urządzenie wyposażono w unikalny wyświetlacz LED, który po wywołaniu programu wskazuje w którym kierunku powinno się obrócić każdy z potencjometrów by jego ustawienia były identyczne z zapisanymi w programie. Jest to rekompensata za brak cyfrowych potencjometrów w każdym module i dodatkowo dowód na to, że każdy z modułów jest rzeczywiście analogowy. Wybieranie programów umożliwia blok PRESET składający się z przełącznika obrotowego/ przyciskowego oraz dwupozycyjnego wyświetlacza. NDR-1 stworzono z myślą o współpracy z G-SYSTEM. Zatem urządzenie jest w pełni kontrolowane przez MIDI. Oprócz G-SYSTEM system urządzenie oczywiście komunikuje się z każdym innym urządzeniem przez MIDI, ale ta komunikacja będzie wymagała bardziej szczegółowego zapoznania się z właściwościami dodatkowego urządzenia.

WRAŻENIA

Przede wszystkim chciałbym tu podzielić się wrażeniami dotyczącymi brzmienia testowanych efektów. W sumie wystarczy jedno zdanie. Brzmienie jest doskonałe. RPT-1 jest rzeczywiście kwintesencją efektu DELAY. Chociaż nie ukrywam, że zastanawiam się czemu nie wyposażono go w możliwość programowania ustawień, co jest w naszych czasach bardzo potrzebne. O ile na jam session można „wystukiwać” tempo, to w wielu profesjonalnych formacjach tempo każdego utworu jest dokładnie ustalone i przydałaby się możliwość jego zapisania w kilku bankach tak jak w przypadku zapisywania ustawień NDR-1. Tym nie mniej kompromis to kompromis. I w przypadku TC Electronic ten kompromis jest możliwy we wszystkim, ale nie w jakości brzmienia. Zatem brak presetów kontra rzeczywiście dobra jakość brzmienia urządzenia. Co do NDR-1 jakość brzmienia modułów jest naprawdę na wysokim poziomie. Możliwości regulacji mimo że na pierwszy rzut oka mogą wydawać się skomplikowane w rzeczywistości są proste i logicznie uporządkowane. Nic, tylko polecać te dwa urządzenia.

PODSUMOWANIE

Po urządzeniach wyprodukowanych przez renomowane firmy użytkownik spodziewa się wiele. Jest to zrozumiałe i w związku w tym nie można mierzyć jedną miarą wyrobów znanych ze swej dostępności cenowej z wyrobami firm pretendujących do pozycji elitarnej w branży. Dla takich rekinów rynku jak TC Electronic poprzeczka zawsze będzie wysoko podniesiona (chyba, że zaczną produkować coś co będzie odbiegało od wcześniej wypracowanych standardów). Należy przyznać, że testowane urządzenia są po prostu wyjątkowo dobre jeżeli chodzi o jakość brzmienia i możliwości eksploatacji. Czy jest sens dodawać coś więcej…?

Tekst: Konstantin „Kostek” Andriejew

DANE TECHNICZNE
RPT-1
Złącza: IN (LO/INST, HI/FX.LOOP), OUT (L/MONO, R)
Wymiary: 130 × 55 × 130 mm
Ciężar: 0.765 Kg

NDR-1
Złącza: INPUT, OUTPUT, EXT. SW, MIDI
Wymiary: 127.5 × 56.5 × 131 mm
Ciężar: 0.8 Kg

Ceny: 650 PLN (RPT-1), 1090 PLN (NDR-1)

Do testu dostarczył:
Audiostacja
ul. Główna 20A
03-113 Warszawa
tel. (22) 6161386, 6161394
Internet: www.audiostacja.pl, www.tcelectronic.com

Test ukazał się w numerze 5/2010 miesięcznika Muzyk.