Wrzesień to dla wielu młodych ludzi nie tylko początek roku szkolnego (pierwszego lub kolejnego), ale często także okazja do rozpoczęcia najróżniejszych zajęć dodatkowych, wśród których nierzadko znaleźć się może także nauka gry na instrumentach muzycznych. W przypadku tych, których wybór padnie na klawisze, w grę mogą wchodzić zarówno keyboardy jak i pianina. Jeśli chodzi o te ostatnie, to od wielu lat przyjazną użytkownikom alternatywą dla klasycznych „akustyków” są pianina cyfrowe, oferujące szereg dodatkowych funkcji i możliwości. Jedną z firm, która ma w swej ofercie szeroką i zróżnicowaną gamę tego typu instrumentów jest Casio. Na ich przykładzie postaramy się wyjaśnić na co przede wszystkim należy zwrócić uwagę, pamiętając, że na poszukiwanie pianina wybierają się często rodzice chcący dla swych młodszych czy starszych pociech jak najlepiej, ale nie mający sami niekiedy wystarczającej wiedzy i doświadczenia. Oczywiście z informacji zawartych w tym artykule skorzystać mogą także inne osoby szykujące się do zakupu pianina cyfrowego.
Biorąc pod uwagę wielość modeli i różnorodność panującą w tej grupie instrumentów, nawet ograniczając się do modeli z oferty Casio służących tu za przykład, trudno wybrać spośród dostępnych pianin takie, które najlepiej będzie odpowiadało naszym potrzebom gdy nie wiemy czemu należałoby przyjrzeć się bliżej i na co przede wszystkim zwrócić uwagę. Na szczęście wśród tych najistotniejszych kwestii nie brak uniwersalnych, pozwalających porównać ze sobą różne pianina, koncentrując się na ich najważniejszych cechach z punktu widzeniach ich późniejszych użytkowników.
Chociaż większość z tych parametrów i cech odnosi się do samego używania pianin, komfortu korzystania z nich i oferowanych funkcji to zacząć można już od czegoś innego. Przy wyborze takiego instrumentu jak pianino cyfrowe wziąć należy pod uwagę także tak przyziemny temat jak nasze… warunki lokalowe. Nie każdy przecież będzie miał komfort postawienia pianina w przestronnym salonie, ale na szczęście nie oznacza to konieczności rezygnacji z posiadania w domu tego typu instrumentu. Poza stricte stacjonarnymi modelami, które swymi gabarytami odpowiadają w dużym stopniu swoim akustycznym odpowiednikom, w ofercie firm produkujących pianina cyfrowe dostępne są także instrumenty bardziej poręczne, zajmujące mniej miejsca i łatwiejsze w transporcie. Tak wygląda to również w przypadku firmy Casio, która z jednej strony oferuje modele z serii Celviano Grand Hybrid i Celviano, takie jak np. GP-510, AP-470 czy AP-650, a z drugiej pozwala wybierać spośród bardziej kompaktowych instrumentów z rodziny Privia (np. PX-S31000) czy pianin z serii CDP-S. Dzięki temu, nawet przy skromniejszym metrażu możemy cieszyć się możliwościami jakie daje pianino cyfrowe, choć to nie jedyne kryterium wyboru, które możemy odnieść do zewnętrznej formy instrumentu. Decyzja odnośnie tego czy wybrać instrument stacjonarny czy przenośny uzależniona może być również planowanym (także w dalszej przyszłości) sposobem wykorzystywania pianina. Przykładowo – biorąc pod uwagę już nie tylko samą naukę, ale także ewentualne późniejsze występy, pamiętajmy, że przenośne pianino łatwiej będzie nam ze sobą zabrać.
Przejdźmy teraz do jednej z najistotniejszych kwestii z punktu widzenia pianisty – choćby i stawiającego pierwsze kroki. Mowa tu oczywiście o klawiaturze montowanej w pianinach cyfrowych. Oczywiście w przypadku tej grupy produktów mowa jest o konstrukcjach i mechanizmach, które są jedynie namiastką tych stosowanych w klasycznych instrumentach akustycznych, ale chodzi o to, aby była ona jak najbardziej zbliżona do nich jeśli chodzi o komfort grania na klawiaturze i odczucia z tym związane. Normą jest tu typowo fortepianowy zakres, czyli 88 klawiszy, ale wśród samych mechanizmów panuje zróżnicowanie. Zaobserwować je można także wśród modeli oferowanych przez firmę Casio. Przykładowo w hybrydowym pianinie GP-510 znajdziemy klawiaturę Natural Grand Hammer Action Keyboard, natomiast w modelach Celviano takich jak AP-270 czy AP-470 umieszczono klawiaturę Tri-sensor Scaled Hammer Action Keyboard II. Z kolei w przenośnym pianinie PX-S3100 z rodziny Privia zamontowano rozwiązanie o nazwie Smart Scaled Hammer Action Keyboard. Mimo tych różnic, wszystkie one mają pewne wspólne cechy. Poza reakcją na siłę uderzenia pozwalającą panować nad dynamiką jest nią doważenie klawiszy i to stopniowane. Dzięki temu odwzorowano tu zróżnicowanie panujące pod tym względem w instrumentach akustycznych z klasycznym mechanizmem młoteczkowym. Oczywiście w tym przypadku jest to realizowane w inny sposób, ale chodzi o to, aby uzyskać efekt znany z fortepianów. Chociaż taka symulacja jest wspólna dla różnych klawiatur stosowanych w pianinach Casio, w zależności od konstrukcji i modelu możemy mieć odmienne możliwości dostosowywania ustawień do swoich preferencji i potrzeb. To samo dotyczy reakcji na dynamikę gry. Różnice mogą dotyczyć także samych klawiszy, a dokładniej rzecz biorąc materiałów z których są one wykonane i którymi są obłożone.
Kolejną istotną kwestią, którą należy brać pod uwagę kupując pianino cyfrowe są oferowane przez nie barwy. Niezależnie od tego jak obszerną biblioteką presetów pochwalić może się dany instrument, najważniejsze są w tym przypadku te, które odwzorowują barwy fortepianów i pianin. Podobnie jak w temacie klawiatur, także tu ważne jest aby wrażenia i odczucia grającego były jak najbliższe akustycznym odpowiednikom. Z tego też powodu producenci elektronicznych instrumentów klawiszowych cały czas opracowują i rozwijają technologie, które mają pozwolić uzyskać barwy jak najwierniejsze pod tym względem. Oczywiście, w zależności od klasy instrumentu i przedziału cenowego występują różnice w odniesieniu do zastosowanego modułu dźwiękowego i polifonii. W najniższym modelu z serii CDP, czyli CDP-S110 obejmuje ona tylko 64 głosy, ale w pozostałych pianinach jest ona znacznie większa. Ze 128-głosową polifonią mamy do czynienia np. w modelu PX-770, a 192 głosy udostępniają chociażby pianina PX-S3100 i AP-270. Jeszcze większą polifonią pochwalić się mogą takie instrumenty jak GP-510, AP-470, AP-650 czy PX-870, w których obejmuje ona 256 głosów. Większość modeli wykorzystuje firmową technologię AiR w jej różnych odmianach, przede wszystkim Multi-dimentional Mophing AiR w pianinach Privia i Celviano oraz AiR Grand Sound Source w instrumentach z rodziny Celviano Grand Hybrid. Zastosowane rozwiązania technologiczne nie pozostają bez związku na jakość oferowanych barw i ta sama zasada dotyczy także pianin innych marek. Chociaż dla większości użytkowników wykorzystujących pianina cyfrowe do nauki czy traktujących je jako zamiennik „akustyka”, najważniejsza będzie dostępność bardzo dobrych barw z grupy Piano, ale oczywiście technologia pozwala umieścić w nich znacznie więcej. Oczywiście liczba presetów nie jest wyznacznikiem statusu instrumentu, gdyż przy kilkuset presetach pewnie po wiele nigdy nie sięgniemy, ale warto mieć do dyspozycji dobre barwy pianin elektrycznych, organów elektromechanicznych i innych „klawiszy”, a do tego np. smyczki, których możemy użyć jako dodatkowej warstwy. Przykładowo, w przenośnym pianinie PX-S3100 mamy do dyspozycji aż 700 presetów (w tym bank 128 barw GM i 31 zestawów perkusyjnych), ale w większości modeli zestaw barw jest skromniejszy choć i tak zróżnicowany, oferujący te barwy, których najbardziej oczekujemy od pianina cyfrowego i ich potrzebujemy na co dzień. W hybrydowym modelu GP-510 do dyspozycji mamy 35 barw fabrycznych (w tym 16 fortepianowych), a w innych pianinach znajdziemy ich jeszcze mniej (22 w AP-470 i AP-270, 19 w PX-870).
Skoro już była mowa o warstwach to przymierzając się do kupna pianina cyfrowego warto przyjrzeć się także dodatkowym funkcjom, takim jak właśnie LAYER i SPLIT (możliwość nakładania na siebie dwóch barw lub rozłożenia ich na różne strefy) czy typowo edukacyjna DUET (podział klawiatury na dwie części o tym samym zakresie dźwięków – na jednej może grać nauczyciel, a na drugiej uczeń). Poza tak oczywistą funkcją jak metronom, przydatnymi dodatkami będą chociażby rejestrator MIDI czy odtwarzacz audio. W większości przypadków do dyspozycji będziemy mieli także różne efekty, w tym również takie, które naśladują i odwzorowują różne artefakty dźwiękowe charakterystyczne dla instrumentów akustycznych. Największy zestaw tego typu efektów znajdziemy w hybrydowym modelu GP-510 dającym możliwość regulacji wielu tego typu niuansów by zbliżyć się jak najbardziej do akustycznego pierwowzoru. Do tego dojść też mogą np. pogłosy, efekty typu chorus czy inne. Na pokładzie pianin mogą znaleźć się także mniej lub bardziej rozbudowane podkłady rytmiczne lub akompaniamenty (takie mamy np. w AP-650 czy PX-S3100), arpeggiator czy rejestrator audio (np. w AP-470, AP-650, PX-870 i PX-S3100), a także inne dodatki.
Jako że mamy tu do czynienia z instrumentami elektronicznymi, które same z siebie nie wydają dźwięku, ważny jest także system nagłośnieniowy znajdujący się na pokładzie danego pianina cyfrowego. Chociażby ze względów konstrukcyjnych i miejsca, z założenia modele przenośne charakteryzują się prostszym nagłośnieniem, podczas gdy w stacjonarnych możemy mieć do czynienia z bardziej złożonym systemem. W przypadku firmy Casio na tym tle szczególnie wyróżniają się modele z serii Celviano Grand Hybrid. W pianinie GP-510 zastosowano aż 6 głośników a łącza moc systemu to aż 100 W. W instrumentach tych (podobnie jak w wybranych modelach Celviano – np. AP-650 i AP-470) do dyspozycji mamy dodatkowo uchylaną klapę jak w akustycznych pianinach. Nie mniej ważne są gniazda dostępne w pianinach, w tym złącza audio pozwalające wprowadzanie sygnałów do instrumentu lub ich wyprowadzanie. Biorąc pod uwagę, że pianina cyfrowe będą najczęściej używane w domach i to nie tylko jednorodzinnych (a do tego o różnej porze), najbardziej istotne będą wyjścia pozwalające podłączyć słuchawki. Przydatne będą także porty USB, czy to służące do ewentualnej komunikacji z komputerem, czy też pozwalające podpiąć pendrive. W przypadku niektórych modeli z serii Privia takich jak PX-S3100, port typu A możemy wykorzystać do podpięcia adaptera Bluetooth umożliwiającego bezprzewodową komunikację z urządzeniami mobilnymi oraz aplikacją CASIO MUSIC SPACE. W przypadku przenośnych pianin cyfrowych atutem może też być np. możliwość zasilania bateriami (np. CDP-S360, PX-S3100, PX-S1100), natomiast kupujący instrument stacjonarny z pewnością zwrócą w dalszej kolejności uwagę na wygląd zewnętrzny i wykończenie.
Chociaż wyżej wymienione cechy nie wyczerpują tematu funkcji oferowanych przez pianina cyfrowe, to są to najważniejsze jakie powinniśmy brać pod uwagę szukając tego typu instrumentu. Mamy nadzieję, że artykuł będzie pomocny zarówno osobom rozglądającym się za pianinem dla siebie, jak również wspomnianym na jego początku rodzicom rozważającym zakup instrumentu dla swoich pociech. Wzbogaconym o te informacje, łatwiej będzie im nie tylko przeglądać ofertę modeli dostępnych na rynku, ale także podjąć rozmowę z pracownikami sklepu.
Więcej informacji o pianinach i innych instrumentach marki Casio można znaleźć na stronie casiomusic.pl.
