Focusrite Scarlett 18i20 – test interfejsu audio

Focusrite nie próżnuje. Niedawno testowaliśmy najmniejszy model z rodziny Scarlett, teraz pora na największy – Focusrite Scarlett 18i20. Scarlett 18i20 to duży interfejs USB 2.0 z dużymi możliwościami i atrakcyjną ceną. W zasadzie po doświadczeniach z modelem Scarlett 2i2 wszystko powinno być jasne – ale, że nie jest, zapraszamy na test.

Interfejs Focusrite Scarlett 18i20 jest bardzo ładny. Charakterystyczna dla serii obudowa z „drapanego” purpurowego aluminium robi duże wrażenie. Szkoda tylko, że w większości przypadków interfejs będzie schowany do racka i nie będzie widać czerwonej obudowy tylko czarny plastikowy przód – trudno, co robić… Od razu widzimy, że pokrętła „kodowane” są kolorem jak w mniejszym modelu – czarne, „gumowane” to czułość wejść, srebrne to poziomy wyjściowe. Niestety, wszystkie trzy srebrne pokrętła (dwa od głośności słuchawek i jedno od głośności monitorów) są takiej samej wielkości, a w dodatku to najważniejsze, od monitorów, nie jest z boku tylko w środku – szkoda, że pomysł z mniejszych interfejsów z wyróżnieniem najważniejszego pokrętła w studiu nie został przeniesiony do większego modelu. Na panelu czołowym mamy dwa pierwsze wejścia analogowe w formacie XLR-jack combo (porządne, Amphenol) z regulacją wzmocnienia, tłumikami i przełącznikami trybu instrumentalnego. Zasilanie fantomowe włącza się dwoma przyciskami, oddzielnie dla wejść 1-4 oraz 5-8. Pozostałe wejścia mikrofonowe-liniowe nie mają trybu instrumentalnego ani tłumików, a gniazda (takie same) znajdują się z tyłu. Analogowe wejścia mają proste, pięciodiodowe wskaźniki wysterowania, a pokrętło regulacji głośności odsłuchu ma dodatkowo przyciski MUTE oraz DIM. Panel zamykają dwa wyjścia słuchawkowe z niezależną regulacją poziomu. Z tyłu jest tłok: poza wspomnianymi sześcioma gniazdami wejściowymi mamy dziesięć wyjściowych gniazd typu jack, parę S/PDIF typu cinch, parę optycznych złącz ADAT, parę gniazd MIDI, wyjście zegara WORD CLOCK oraz gniazda USB i zasilania sieciowego.

Focusrite Scarlett 18i20, jak sama nazwa wskazuje, ma 18 wejść i 20 wyjść, i nie są to dane „oszukane”. Mamy osiem analogowych wejść z przedwzmacniaczami mikrofonowymi, cyfrowe wejście i wyjście stereo S/PDIF oraz ośmiokanałowe ADAT oraz dodatkowo niezależne stereofoniczne wyjście monitorowe – stąd 20 a nie 18 wyjść.

Seria Scarlett to brak płyt ze sterownikami. Żeby je ściągnąć, trzeba się zarejestrować – niby niewielki problem, ale jednak. Instalacja jest banalna i udaje się nawet na systemie Windows XP – ale niestety, praca daleka jest od komfortu, gdyż tak co 15 minut komputer rozłącza się z interfejsem. Na systemie Windows 7 wszystko „gra i buczy” bez żadnych tego typu problemów – no cóż, XP ma chyba 13 lat… Podczas instalacji sterowników system zażądał aktualizacji oprogramowania interfejsu i wykonał ją bez problemu. Wraz ze sterownikami otrzymujemy Ableton Live Lite 8 oraz pakiet Scarlett Plug-in Suite – korektor, kompresor, bramkę i pogłos, w wersji VST oraz RTAS – dokładnie to samo, co do najmniejszego modelu. Dostajemy też wtyczkę Novation Bass Station oraz dostęp do 1 GB próbek LoopMasters.

Większość współczesnych interfejsów ma bardzo rozbudowane sterowniki i mikser karty, z funkcjami DSP – nie inaczej jest w przypadku Scarlett 18i20. Nie mamy wprawdzie kompresorów, pogłosu ani nawet korektorów – ale jakoś mi to nie przeszkadza. Jednocześnie trochę przeraża na pierwszy rzut oka poziom skomplikowania miksera i jego możliwości – bardzo łatwo jest coś popsuć w ustawieniach albo źle skonfigurować, a potem szukać przyczyn. Niestety – interfejs typu Scarlett 18i20 to złożone urządzenie o ogromnych możliwościach – użytkownik musi nad tymi możliwościami zapanować i nie pozwolić, żeby one panowały nad nim. Trzeba wiedzieć, co się chce uzyskać, i w jaki sposób (bo sposobów zwykle jest kilka) – wtedy wszystko da się ustawić. Mikser ma możliwość zapisywania ustawień – tak więc zawsze możemy wrócić do działającej konfiguracji.

W sterownikach oprócz miksera odsłuchowego i konfiguracji wejść i wyjść mamy też część monitorową – regulację głośności wyjścia monitorowego, i poza wspomnianymi przełącznikami MUTE oraz DIM mamy też monofonizację odsłuchu (bardzo ważna funkcja) oraz możliwość wyciszania jednego albo drugiego kanału. Bufor ustawiany jest w milisekundach a nie w próbkach, co utrudnia porównanie wydajności różnych interfejsów – bo co te milisekundy DOKŁADNIE oznaczają, nie wiem i raczej się nie dowiem. Interfejs może oczywiście pracować z częstotliwością próbkowania 96 kHz (wtedy ADAT ma cztery kanały), ale częstotliwość próbkowania wybieramy w panelu a nie w hoście – trzeba pamiętać, aby te wartości się zgadzały.

Podłączamy, do nieśmiertelnego Kubusia oczywiście. Wszystko działa jak należy, ale bufor 1 ms przy częstotliwości próbkowania 44.1 kHz powoduje trzaski i zniekształcenia – od 2 ms już jest dobrze. Co było problemem w małym interfejsie? Zbyt duża czułość wejściowa. Tu mamy tłumiki, więc z pewnością problemów nie będzie, ale bez tłumików przedwzmacniacze można przesterować, tak gitarą podłączoną do wejścia instrumentalnego, jak i mikrofonem pojemnościowym. Z mikrofonem wprawdzie trzeba się trochę postarać, i w normalnych warunkach taki sygnał jest nierealny, ale mocna gitara wymaga aktywacji tłumika – bez tego kłopot. I tak jest lepiej, niż w Scarlett 2i2 – tam maksymalny poziom wejściowy na wejściu instrumentalnym wynosił -3 dBu, w Scarlett 18i20 jest to bardziej sensowna wartość +8 dB (producent nie podaje, „jakich” dB, niestety, ale chyba jak wszędzie „u”). Drugim problemem małych interfejsów jest zbyt mały poziom na wyjściu słuchawkowym – jak jest w testowanym urządzeniu? Przyznam się, że „złośliwie” zacząłem od słuchawek o impedancji 600 Ω – z takimi słuchawkami nagrywanie np. basu jest mało komfortowe, głośność jest zbyt mała. Oczywiście, podłączenie słuchawek o impedancji 32 Ω zmienia sytuację, tak samo, jak zmienia obraz całości odsłuchiwanie zgranych utworów, czy praca podczas miksu. Ale podczas nagrań, gdy poziom wyjściowy z interfejsu dla bezpieczeństwa nagrywanych śladów jest sporo niższy, o komfort pracy trochę trudno. Nie jest to problem mocy wyjściowej, tylko czułości wzmacniacza słuchawkowego – po prostu nie da się go przesterować. Rozwiązaniem jest zwiększenie poziomu w mikserze karty – ale tam mamy „tylko” +6 dB zapasu – w sumie dobre i to. Okazuje się, że z nieznanych powodów wszystkie ostatnio sprawdzane przeze mnie wzmacniacze słuchawkowe w interfejsach mają całkiem nawet sporą moc, ale ich wysterowanie jest trudne – bez zniekształceń, wszystko „na maksa”, znoszą wysterowanie sygnałem 0 dBFS, a jak poziom jest o te 12 dB niższy, to i poziom wyjściowy też, a zgłośnić się nie da…

Brzmienie – klasa sama w sobie. Przedwzmacniacze są bardzo dobre, detaliczne i czyste, oczywiście bezszumne. Zasilanie fantomowe włączane w grupach umożliwia wykorzystywanie mikrofonów wstęgowych i pojemnościowych jednocześnie – a ponieważ mikrofony wstęgowe, przynajmniej niektóre, mają mały poziom wyjściowy, to poziom szumów i wzmocnienie zaczynają grać tu rolę – i wszystko jest OK. Połączenie interfejsu z ośmiokanałowym przedwzmacniaczem ADAT (najlepiej Focusrite, a jakże) pozwala nawet na nagrania na setkę, a na pewno daje duże możliwości podczas nagrań perkusji. W zasadzie niczego nie brakuje – można wprawdzie chcieć rozbudowanych funkcji DSP, jak na przykład pogłosu dla wykonawców czy korekcji i kompresji w odsłuchu, ale ja osobiście i tak tego nie używam. Jeżeli jednak dla kogoś funkcje DSP są ważne, warto pamiętać, że Scarlett 18i20 ma tylko mikser z regulacją poziomów i panoramy.

Co bym zmienił? Przestawił pokrętło głośności całkowicie na lewo, zamieniając je z wyjściami słuchawkowymi, i ujawnił fakt, że urządzenie jest po prostu piękne, a wkręcone do racka pokazuje tylko plastikowy czarny panel czołowy. Jak już marudzimy – to może filtry dolnozaporowe, choćby na dwóch pierwszych wejściach? Wszystko inne – w normie, tłumiki są, to najważniejsze. Najciekawsza jest jednak cena interfejsu Scarlett 18i20 – przyzwyczailiśmy się, że w klasie cenowej „2 tysiące” normą jest interfejs typu desktop, czasem z ADATem, ale na pewno nie z ośmioma przedwzmacniaczami Focusrite – tymczasem tu, w cenie Babyface i innych podobnych interfejsów mamy wielowejściowe urządzenie o dużo większych możliwościach. Możliwości bardzo duże, brzmienie doskonałe, cena atrakcyjna, renoma producenta oczywista – warto sprawdzić.

Tekst: Przemysław Ślużyński

WYBRANE DANE TECHNICZNE
Ilość wejść: 18 (8 analogowych, 2 S/PDIF, 8 ADAT)
Ilość wyjść: 20 (10 analogowych, 2 S/PDIF, 8 ADAT)
Wejścia mikrofonowe:
• pasmo przenoszenia: 20 Hz (± 0.5 dB) – 20 kHz (± 0.1 dB) [wzmocnienie na minimum]
• zniekształcenia harmoniczne (THD+N): 0.001%
• szumy EIN: -122 dBu CCIR-RMS
• maksymalny poziom wejściowy: +8 dBu (bez tłumika PAD)
Maksymalny poziom wejściowy:
• wejście liniowe: +28 dBu
• wejście instrumentalne: +8 dBu
Maksymalny poziom wyjściowy (LINE OUT 1 i 2): +16 dBu, symetryczne
Częstotliwości próbkowania: 44.1, 48, 88.2 oraz 96 kHz
Wejścia/wyjścia: MIC/LINE/INST IN [combo XLR/jack] × 2, MIC/LINE IN [combo XLR/jack] × 6, LINE OUT × 8, MONITOR OUT × 2, słuchawkowe × 2, S/PDIF (IN, OUT) [koaksjalne], ADAT (IN, OUT) [optyczne], WORD CLOCK OUT, MIDI (IN, OUT), USB 2.0
Wymiary: 482 × 265 × 45 mm (rack 1U)
Ciężar: 3 kg

Cena: 2150 PLN

Do testu dostarczył:
AudioTech
ul. Łagiewnicka 20
02-860 Warszawa
tel. (22) 6482935
Internet: www.audiotechpro.pl, global.focusrite.com

Test ukazał się w numerze 9/2013 miesięcznika Muzyk.