W czwartek 18 maja, w siedzibie polskiego oddziału Yamaha Music Europie w Warszawie odbyło się seminarium poświęcone pianinom i fortepianom z serii TransAcoustic i SILENT Piano. Okazją do zorganizowania tego spotkania była niedawna premiera kolejnych generacji tych instrumentów, w których wprowadzono szereg zmian i dodano różne nowe rozwiązania.
Chociaż instrumenty z rodziny SILENT Piano są dostępne na rynku już 30 lat, a od ośmiu w ofercie firmy Yamaha znajdują się pianina i fortepiany TransAcoustic, być może część naszych Czytelników nie miała jeszcze okazji ich (a także o nich) usłyszeć. Przypominamy zatem, że są to dwie spośród kilku serii instrumentów hybrydowych, które znajdują się w katalogu japońskiego koncernu. Na czym ta „hybrydowość” polega w ich przypadku? Otóż przede wszystkim pianina i fortepiany wchodzące w skład tych dwóch serii są instrumentami akustycznymi, wykorzystującymi wszystkie typowe dla nich rozwiązania związane z konstrukcją czy wyzwalaniem i wydobywaniem dźwięku i w ten właśnie sposób można je również wykorzystywać. Obie serie oferują jednak coś, czego „zwykłe” instrumenty akustyczne nie mają – możemy je mianowicie… wyciszyć, by nie przeszkadzając nikomu ćwiczyć wieczorną czy nocną porą, ustalając sobie odpowiednią głośność. Jest to możliwe za sprawą specjalnego systemu powstrzymującego młotki przed uderzeniem w struny, co jednak odbywa się bez wpływu na odczucia podczas gry, gdyż zarówno klawisze jak i reszta mechanizmu pracuje tak jak w trybie akustycznym. Instrumenty SILENT Piano i TransAcoustic są wyposażone w moduł dźwiękowy udostępniający m.in. wyjścia słuchawkowe, pozwalający w trybie „cichym” grać barwami cyfrowymi z słuchawkami na uszach, mając cały czas ten sam komfort gry co w przypadku tradycyjnych akustycznych pianin i fortepianów. Seria TransAcoustic wyróżnia się dodatkowo systemem wzmacniania dźwięku pochodzącego z owego modułu, wykorzystującym specjalnie zaprojektowane przetworniki połączone z płytą rezonansową instrumentu. W ten sposób – mimo braku typowych głośników i wzmacniacza – możemy korzystać z tych dodatkowych barw także bez podłączania słuchawek, gdyż również w tym przypadku instrument gra „całym sobą”.
Nowa generacja obu powyższych serii przynosi ze sobą sporo zmian (odnoszących się również do kwestii konstrukcyjnych) i to informacje ich dotyczące stanowiły główną grupę tematów poruszonych podczas warszawskiego seminarium. Prezentację tę prowadził Finn Kalbow, specjalista produktowy z europejskiej centrali japońskiego koncernu, który przybył do Warszawy z Niemiec.

Przedstawił on m.in. aktualną rodzinę tych hybrydowych produktów, która obecnie w ramach każdej z serii obejmuje dwie różne linie. W przypadku TransAcoustic dostępne są linie TA3 i TC3 (jedyna nie mająca poprzednika), a na serię SILENT Piano składają się linie SH3 i SC3. Łącznie w ich ramach mamy do wyboru około 30 pianin i fortepianów, w tym kilka, które nie bazują na wcześniejszych modelach. Aby móc w pełni zaprezentować możliwości tych instrumentów, na miejscu znajdowały się trzy różne modele – fortepian C3X TA3 oraz pianina b2e SC3 i b1 TC3. Warto dodać, że ostatni z nich zgromadzeni na seminarium w Warszawie mieli możliwość zobaczyć na żywo jako jedni z pierwszych na świecie…

Prezentując nowe instrumenty SILENT Piano i TransAcoustic, prowadzący spotkanie skupił się w głównej mierze na wprowadzonych w nich nowościach i technologiach oraz różnicach między poprzednią generacją a obecną, omawiając po kolei najważniejsze kwestie. Jedną z najbardziej istotnych zmian względem poprzedniej generacji jest zupełnie nowy system wykrywania i odczytywania ruchu klawiszy (Articulation Sensor System). To działające bezkontaktowo rozwiązanie, wykorzystuje niewielkie sensory umieszczone pod każdym z 88 klawiszy oraz specjalną płytkę rozciągającą się na całą długość klawiatury, odczytującą informacje. System używający ciągłej detekcji i bazujący na indukcji elektromagnetycznej zaprojektowano tak, aby precyzyjnie wykrywał najdrobniejsze nawet ruchy klawiszy i to niezależnie od stosowanej przez nas artykulacji, dla uzyskania wiernej i autentycznej ekspresji. W przypadku fortepianów wchodzących w skład obu hybrydowych serii będących tematem spotkania zastosowano ponadto bezkontaktowe, 2-punktowe światłowodowe czujniki młotków oraz mechanizm Quick Escape umożliwiający łatwą repetycję przy aktywnym trybie cichym.
Kolejną zmianą względem poprzedniej generacji – odnoszącą się wyłącznie do serii TransAcoustic – są nowo zaprojektowane przetworniki będące elementem wspomnianego wyżej rozwiązania o nazwie Soundboard Drive System, opracowane specjalnie dla linii TA3 i TC3. Dzięki temu, że pianina użyte podczas prezentacji pozbawione były górnych i dolnych paneli określanych mianem drzwi, wszyscy zgromadzeni mogli nie tylko posłuchać o nowych przetwornikach (i ich samych w praktyce), ale także zobaczyć je z bliska na przykładzie modelu z linii TC3.

Wśród tematów poruszonych podczas prezentacji najnowszych instrumentów TransAcoustic i SILENT Piano znalazły się także rozwiązania technologiczne zaimplementowane w obu seriach, związane z modułem dźwiękowym, w który je wyposażono. Wykorzystują one nie tylko znaną już technologię Virtual Resonance Modeling, ale także rozwiązanie o nazwie Grand Expression Modelling umożliwiające wierne odwzorowywanie najdrobniejszych niuansów związanych z grą na fortepianie czy pianinie. Zastosowano tu również próbkowanie binauralne w odniesieniu do fortepianów Yamaha CFX i Bösendorfer Imperial, oferujące wyjątkowe odczucia odsłuchowe podczas gry z założonymi słuchawkami.
Prowadzący przedstawił także najważniejsze cechy modułu dostępnego w tych instrumentach, omawiając dostępne złącza i możliwości połączeń, a także barwy i funkcje, które możemy obsługiwać przy pomocy przycisków i pokrętła. Moduł zastosowany w nowych instrumentach charakteryzuje się maks. 256-głosową polifonią i udostępnia 25 barw w przypadku linii TA3 i SH3 (w tym 5 fortepianowych i 4 historyczne Fortepiano) oraz 12 presetów w modelach TC3 i SC3. Instrumenty TA3 i SH3 udostępniają ponadto bank XG i 12 zestawów głośnikowych, wykorzystywanych podczas odtwarzania utworów. Użytkownicy nowych instrumentów TransAcoustic i SILENT Piano mogą też skorzystać z efektów, metronomu, podkładów rytmicznych oraz rejestratora audio i MIDI, a także innych funkcji i parametrów. W modelach ze wszystkich czterech linii mamy do dyspozycji dwa wyjścia słuchawkowe, stereofoniczne wejście AUX oraz porty USB TO HOST i TO DEVICE. Moduły w instrumentach TA3 i SH3 oferują dodatkowo parę wyjść AUX oraz tradycyjne wejście i wyjście MIDI.
Kolejnym punktem spotkania było omówienie współpracy instrumentów TransAcoustic i SILENT Piano z aplikacją Smart Pianist zainstalowaną na smartfonie lub tablecie, która dzięki przejrzystemu i intuicyjnemu interfejsowi graficznemu jest wygodna i łatwa w obsłudze. Komunikacja z urządzeniami mobilnymi może odbywać się przy użyciu kabla USB lub bezprzewodowo dzięki technologii Bluetooth. Aplikacja znana też użytkownikom pianin cyfrowych Yamaha daje nie tylko dostęp do barw czy różnych typów pogłosu, ale także pozwala regulować najróżniejsze parametry. Program ten przydaje się także w przypadku odtwarzania utworów (także zaimportowanych własnych np. w formacie MP3), generując automatycznie podgląd akordów wyświetlanych na ekranie tabletu czy smartfona.
W czasie tej kilkugodzinnej prezentacji prowadzący poruszył także kilka innych tematów, w tym chociażby dostępny w instrumentach TransAcoustic tryb LAYER pozwalający łączyć dźwięk akustyczny z wybraną barwą cyfrowego modułu. Wspomniał także o możliwości wykorzystywania pianin i fortepianów TransAcoustic jako… bezprzewodowego „głośnika”. Dzięki obsłudze technologii Bluetooth możemy w ten sposób odtwarzać np. muzykę przesyłaną ze smartfona.
Podczas tego spotkania nie zabrakło też tematów związanych bezpośrednio z konstrukcją instrumentów, tym bardziej że sporą część jego uczestników stanowili stroiciele fortepianów. Była też możliwość zadawania pytań, jak również bezpośredniego zapoznania się z udostępnionymi na miejscu nowymi instrumentami z serii TransAcoustic i SILENT Piano by samemu przekonać się o ich cechach i możliwościach.


Tekst i zdjęcia: Grzegorz Bartczak
Więcej informacji o instrumentach Yamaha z serii TransAcoustic i SILENT Piano znajdziecie na stronie pl.yamaha.com.