Studiologic Numa Compact 2 – test pianina cyfrowego

Włoska firma Studiologic obecna na rynku od ponad trzydziestu lat, specjalizuje się w klawiaturach sterujących oraz instrumentach klawiszowych. W swej aktualnej ofercie ma zarówno organy, jak i syntezator oraz pianina cyfrowe, które zaprojektowano głównie z myślą o zastosowaniach scenicznych. Instrumentem, który na tle pozostałych (a także produktów innych firm) wyróżnia się kompaktowymi rozmiarami jest pianino Numa Compact 2. Oczywiście stosunkowo małe gabaryty to nie jedyna zaleta tego modelu – zobaczmy zatem co ten instrument oferuje…

OPIS I FUNKCJE

Obudowa Numa Compact 2 jest wykonana z tworzywa sztucznego i utrzymana w kolorze czarnym. Tę czerń przełamują nieco pomarańczowe akcenty – boki, ramki głośników i elementy panelu sterowania. Dzięki „odchudzeniu” do koniecznego minimum boków obudowy i dość wąskiej przestrzeni nad klawiaturą, sprawiono, że gabaryty pianina są naprawdę kompaktowe. Jedynie 127 cm szerokości, 23 cm głębokości i tylko 10 cm wysokości sprawiają, że jest to pianino nie zajmujące zbyt wiele miejsca. Transport ułatwia także nieduży ciężar wynoszący niewiele ponad 7 kg, sprawiający że mamy tu do czynienia z „pianinem wagi lekkiej”. Do przechowywania i przenoszenia instrumentu możemy też wykorzystać dostępny od niedawna w ofercie producenta opcjonalny pokrowiec dopasowany do Numa Compact 2. Poza wyściełaną główną przestrzenią udostępnia on także dodatkową kieszeń, w której zmieści się nie tylko zasilacz, ale także inne akcesoria. O ile podczas transportu samochodem nie ma to znaczenia, to warto zaznaczyć, że pokrowiec ten daje możliwość przenoszenia go w różny sposób (na plecach dzięki szelkom, na ramieniu lub po prostu niosąc za uchwyt).

Testowane pianino wyposażono w dynamiczną, częściowo doważoną klawiaturę Fatar TP/9 PIANO z Aftertouch, obejmującą 88 klawiszy. Instrument pozwala wybrać jedną z trzech krzywych reakcji na dynamikę gry (Soft, Medium, Hard), jak również określić stałą wartość VELOCITY. Chcąc zachować jak największą „mobilność” producent zdecydował się na taką a nie inną klawiaturę, ale bynajmniej nie jest to jakiś zarzut. Sama klawiatura pracuje stabilnie i jest przyjemna w użytkowaniu oferując komfort gry. Poprzez brak pełnego doważenia może nie do końca odpowiadać klasycznym pianistom, ale ten niedrogi instrument należy traktować chyba bardziej jako podręczny, uniwersalny „klawisz” łączący w sobie cechy pianina i masterkeyboardu, a nie typowe stage piano mające zastąpić na scenie fortepian.

Podobnie jak poprzednią wersję, Numa Compact 2 skonstruowano tak, aby wszystkie najważniejsze funkcje instrumentu można było regulować bezpośrednio z panelu. Podzielono go na kilka sekcji, a w centrum znajduje się blok z przyciskami służącymi do wyboru banku barw oraz sekcja z wyświetlaczem, enkoderem (z klikiem) i przyciskami funkcyjnymi. Poza nimi, na panelu umieszczono kontrolery służące do regulacji wbudowanych efektów. Do dyspozycji mamy globalny REVERB z czterema typami pogłosu (poziom wysyłek dla partii UPPER i LOWER regulować możemy w ogólnym menu) oraz bloki FX1 i FX2, które dają możliwość niezależnego przypisania efektów do każdej partii. Każdy z bloków pozwala wybrać jeden z czterech algorytmów. W pierwszym są to Drive, Chorus, Phaser i Flanger, natomiast w drugim – Rotary, Tremolo, Pan Trem i Delay. Każdy z bloków możemy wyłączyć, a FX1 i 2 dają także możliwość regulacji intensywności efektu. W bloku REVERB umieszczono z kolei pokrętło regulujące proporcje między sygnałem czystym a przetworzonym. Numa Compact 2 oferuje także efekt STRINGS RESONANCE dla barw fortepianowych (aktywny przy wciśniętym pedale Damper), 2-pasmowy korektor oraz efekt MASTERING (połączenie efektu 3D z kompresorem). Biorąc pod uwagę że panel jest dość wąski (ma jedynie nieco ponad 6 cm) to pokrętłami i przyciskami operuje się całkiem wygodnie. Szkoda tylko że nie mamy możliwości tak łatwego wyboru pojedynczych barw, jak ma to miejsce w przypadku programów USER. Z drugiej strony wystarczy że najczęściej wykorzystywane presety zapiszemy sobie właśnie w tych komórkach pamięci i wtedy wystarczy jedynie pokręcić enkoderem by mieć do nich szybki dostęp.

Na lewym krańcu panelu umieszczono dwa joysticki, które zastąpiły zastosowane w poprzedniej wersji poziome „kółka”. Mimo braku takich oznaczeń, pierwszy joystick pełni rolę kontrolera PITCH BEND (zmiana wysokości dźwięku jest możliwa w dwóch płaszczyznach), natomiast drugi w osi poziomej wysyła przede wszystkim komunikaty MODULATION. Jeśli jednak aktywna jest funkcja FX AUTOSET wraz z którą zapamiętywane są efekty przypisane do konkretnych barw, to przy jego pomocy możemy regulować konkretny parametr wybranego algorytmu (np. prędkość efektu Rotary czy odbicia efektu Delay). Jeśli dla danej partii nie wybraliśmy żadnego efektu to STICK 2 działa po prostu jako MODULATION. Kontroler ten pracuje też w drugiej osi, a ruch ten nie powoduje wysyłania komunikatów MIDI. Do czego zatem służy? Otóż ruchem pionowym (jest tu sprężyna tak jak w STICK 1) sterujemy… częstotliwością odcięcia filtra. W zależności o barwy rezultat może być mniej lub bardziej interesujący. Co do samych joysticków to ich praca jest jak najbardziej poprawna, jednak moim zdaniem drążki mogłyby być nieco dłuższe lub inaczej zakończone, aby operowanie nimi było wygodniejsze.

Zastosowany w tym instrumencie wyświetlacz oferuje mimo niewielkich rozmiarów całkiem wygodny podgląd informacji. Dzięki sięgnięciu po technologię OLED i odpowiednią rozdzielczość, mimo że litery są małe to jednak dobrze widoczne.

Wszystkie gniazda ulokowano z tyłu, a do dyspozycji mamy m.in. wyjścia liniowe i słuchawkowe oraz złącza MIDI (IN, OUT). Wyjście słuchawkowe oferuje trzy tryby pracy, a poza automatycznym odcięciem wbudowanego systemu nagłośnieniowego lub pozostawieniem go aktywnym możemy przełączyć je w tryb AUX pozwalający wykorzystać gniazdo do podłączenia aktywnego subwoofera. Do dyspozycji mamy także dwa wejścia dla kontrolerów nożnych, a dla gniazda P2 możemy wybrać jeden z czterech trybów pracy. Poza ustawieniami SWITCH OPEN / CLOSED i EXPRESSION możemy wybrać tryb obsługujący kontroler SLP3-D z trzema pedałami. Gniazdo P1 jest dedykowane do podłączenia pedału ekspresji/głośności. Testowane pianino wyposażono także w port USB służący do komunikacji z komputerem czy tabletem. W przypadku połączenia z komputerem pianino może być też zasilane przez USB (nie działa wtedy pokładowe nagłośnienie). Co więcej, zamiast znajdującego się w komplecie zasilacza możemy też skorzystać z odpowiedniego zasilacza podłączanego do portu USB.

Instrument wyposażono we wbudowany system nagłośnieniowy (niedostępny w poprzedniej wersji), który charakteryzuje się mocą 2 × 10 W. Dwa nieduże eliptyczne głośniki zabezpieczone maskownicami są skierowane do tyłu. Chociaż z pewnością przydatny, to raczej należy traktować ten system jako dodatek. Owszem, umożliwia on bezpośredni odsłuch w domu czy podczas próby, ale lepsze rezultaty uzyskamy na dobrych słuchawkach czy tym bardziej monitorach lub zewnętrznym systemie PA.

BARWY

Testowane pianino charakteryzuje się maks. 128-głosową polifonią, a wbudowany moduł wykorzystuje technologię TrS opartą na stereofonicznych multipróbkach. Przeznaczono na nie aż 1 GB, a do dyspozycji mamy 88 barw fabrycznych, które zgrupowano w ośmiu kategoriach. Jak przystało na pianino cyfrowe, do dyspozycji mamy przede wszystkim szeroką gamę barw instrumentów klawiszowych – fortepianów, pianin elektrycznych czy klawinetu i klawesynu, jak i różnego typu organów (elektromechanicznych, tranzystorowych i piszczałkowych). Do tego dochodzą barwy syntezatorowe typu Lead i Pad czy barwy takich instrumentów perkusyjnych jak wibrafon, marimba i dzwonki. Numa Compact 2 udostępnia ponadto barwy basowe (kontrabas, różne gitary basowe, basy syntetyczne) i gitarowe (barwy instrumentów akustycznych i elektrycznych) oraz barwy instrumentów smyczkowych i dętych. Są też akordeony, harmonijka ustna, chóry i instrumenty etniczne, a nawet dwa zestawy perkusyjne.

Barwy z najważniejszych dla tego typu instrumentu kategorii prezentują się w większości dobrze. Zarówno w banku A. PIANO jak i E. PIANO znajdziemy barwy, które bez obaw można wykorzystać na scenie. Interesujące presety znajdziemy także wśród basów czy barw organowych. Także w innych bankach trafimy na ciekawe barwy, choćby wśród presetów syntezatorowych. Oczywiście poziom barw jest zróżnicowany, ale nie zapominajmy też o możliwości nakładania na siebie dwóch presetów, które odpowiednio zestawione mogą wspólnie brzmieć lepiej niż pojedynczo. Warto też zaznaczyć, że przygotowując barwy firma wzbogaciła niektóre presety o dodatkowe artefakty dźwiękowe charakterystyczne dla konkretnych instrumentów. Dotyczy to m.in. basów czy organów. Co do tych ostatnich to wspomnę tylko, że jeśli brakuje komuś drawbarów to w tym roku firma zaprezentowała model Numa Compact 2x (jeszcze niedostępny u dystrybutora w chwili pisania tych słów), który od testowanego pianina różni się m.in. właśnie obecnością tego typu kontrolerów. Wspomniany przeze mnie wcześniej filtr sterowany joystickiem STICK 2 najlepsze efekty daje chyba w połączeniu z syntezatorowymi leadami i trzeba przyznać że obecność tej funkcji do miły dodatek.

Numa Compact 2 daje też możliwość zapisania własnych presetów, w których zapamiętywane są nie tylko barwy wybrane dla poszczególnych partii, ale także ustawienia innych parametrów. Przeznaczono na nie 99 komórek pamięci, przy czym 40 jest zajętych przez programy przygotowane przez producenta, które niejako zwiększają nam liczbę dostępnych presetów fabrycznych o gotowe kombinacje barw.

PARTIE I STREFY

Numa Compact 2 to instrument, który mimo niepozornego wyglądu daje możliwość jednoczesnego korzystania z maks. czterech barw. Jak to jest możliwe? Otóż poza dwoma partiami oferowanymi przez wbudowany moduł dźwiękowy (UPPER, LOWER) do dyspozycji mamy dwie strefy MIDI (ZONE A i B) obsługujące zewnętrzne instrumenty. Oczywiście, w przypadku połączenia kablami MIDI te dwie dodatkowe barwy odtwarzane są przez zewnętrzne instrumenty lub urządzenia, ale co innego gdy podłączymy np. tablet kablem USB. W tym przypadku bowiem przekazywany jest również dźwięk. Niezależnie od tego czy użyjemy klawiatury Numa Compact 2 czy ekranowej w wybranej przez siebie aplikacji na iPadzie, pochodzący z niej dźwięk będzie słyszany przez system nagłośnieniowy wbudowany w pianino (lub zewnętrzny) albo na słuchawkach.

Dla obu partii wewnętrznych i stref MIDI możemy określić niezależnie szereg różnych parametrów pozwalających dywersyfikować ustawienia. Każdą z nich możemy oddzielnie transponować w zakresie ±3 oktaw oraz odpowiednio ±12 (SOUND) lub ±11 półtonów (MIDI), a także określić ich głośność. Dla każdej partii/strefy możemy też niezależnie aktywować lub dezaktywować kontrolery nożne i joysticki oraz Aftertouch. Dla stref ZONE A i B możemy określić dowolny kanał MIDI, a także wybrać barwę korzystając z komunikatów PROGRAM CHANGE oraz LSB/MSB. Warto też dodać, że możemy sterować jednocześnie instrumentami podłączonymi do wyjścia MIDI i portu USB co zwiększa możliwości konfiguracji naszego setupu.

Ciekawie rozwiązano w Numa Compact 2 kwestię podziału klawiatury, gdyż funkcja SPLIT daje możliwość przypisywania partii i stref nie tylko do lewej lub prawej części klawiatury, ale także do całego zakresu. Oznacza to że możliwe są rozmaite kombinacje, gdyż możliwe jest chociażby przypisanie kilku różnych barw do danej części klawiatury. Dzięki temu można np. wyzwalać dwie różne barwy jedną ręką i dwie zupełnie inne drugą, albo przypisać tylko jedną partię/strefę do którejś ręki, a pozostałe do drugiej. Możliwa jest też sytuacja, w której jedna barwa rozłożona na cały zakres klawiatury, w poszczególnych jej częściach połączona będzie z dwoma różnymi barwami. Możliwości jest naprawdę sporo… Co prawda punkt podziału jest tylko jeden (oczywiście regulowany) więc nie możemy bardziej „rozdrobnić” klawiatury, ale i tak możliwości Numa Compact 2 w tym temacie są wyjątkowe. Do tego dochodzi oczywiście także możliwość „zwykłego” nakładania na siebie barw na całej długości klawiatury (LAYER), a każdą partię i strefę możemy włączyć/wyłączyć przy pomocy przycisków ulokowanych pod wyświetlaczem.

PODSUMOWANIE

Numa Compact 2 to jedno z tańszych przenośnych pianin cyfrowych przeznaczonych zarówno do domu jak i na scenę. Model ten wyróżnia się przy tym niedużym ciężarem i kompaktowymi jak na tego typu instrument wymiarami. Tę łatwość transportu usprawnia jeszcze bardziej opcjonalny pokrowiec. Oczywiście przy projektowaniu instrumentu firma musiała pójść na jakieś kompromisy, a przykładem tego jest chociażby zastosowana tu klawiatura – raczej uniwersalna niż typowo fortepianowa. Chociaż dla jednych brak doważenia może nie brzmieć zbyt zachęcająco, to na pewno nie zabraknie osób którym przypadnie ona do gustu. Wiele zależy też od tego, jaką rolę Numa Compact 2 miałaby pełnić w naszym instrumentarium. Element domowego studia, instrument do sali prób, dodatkowy klawisz na scenę – zastosowań pewnie znajdzie się więcej. Dzięki oferowanym funkcjom, model ten może stanowić połączenie instrumentu scenicznego z klawiaturą sterującą. Po pierwsze mamy tu ponad 80 presetów wśród których nie brakuje interesujących i nadających się do wykorzystania barw, a także dwie partie klawiaturowe, które można łączyć ze sobą na różne sposoby (opcje dla funkcji SPLIT są tu szczególnie ciekawe). Do tego dochodzi też możliwość zapisania własnych kombinacji barw i efektów oraz różnych parametrów. Programy te obejmować mogą nie tylko partie klawiatury wykorzystujące wbudowane barwy, ale także dwie strefy MIDI o równie dużych możliwościach regulacji. Warto też wspomnieć o współpracy z urządzeniami mobilnymi, gdy to kablem USB przesyłane są do pianina (i jego systemu nagłośnieniowego jak i wyjść) także sygnały audio z wykorzystywanych w tablecie aplikacji, co oznacza że możemy połączyć barwy wbudowane z zewnętrznymi i przesłać je razem do systemu odsłuchowego czy nagłośnieniowego.

Biorąc to wszystko pod uwagę, trzeba przyznać że Numa Compact 2 jest bardzo interesującą propozycją dla szerokiego grona odbiorców, gdyż w tej klasie cenowej trudno znaleźć instrument oferujący podobny zestaw funkcji. Dzięki chociażby możliwości jednoczesnego korzystania z wbudowanych barw i sterowania zewnętrznymi instrumentami (sprzętowymi i wirtualnymi) jest to więcej niż tylko niedrogie pianino…

Tekst: Grzegorz Bartczak

DANE TECHNICZNE
Klawiatura: dynamiczna, częściowo doważona TP/9 PIANO (88 klawiszy), Aftertouch
Polifonia: 128-głosowa
Barwy: 88
Programy USER: 99 (40 fabrycznych)
Efekty: FX1 (DRIVE, CHORUS, PHASER, FLANGER), FX2 (ROTARY, TREMOLO, PAN TREM, DELAY), REVERB (ROOM, HALL, PLATE, SPRING), STRINGS RESONANCE
Wejścia/wyjścia: AUDIO OUT (L, R), słuchawkowe/AUX, MIDI (IN, OUT), PEDAL × 2, USB
Nagłośnienie: 2 × 10 W
Wymiary: 1270 × 230 × 100 mm
Ciężar: 7.1 kg

Ceny: 1890 PLN (Numa Compact 2), 330 PLN (pokrowiec Soft Case)

Do testu dostarczył:
Audiotech
ul. Łagiewnicka 20
02-860 Warszawa
tel. (22) 6482935
Internet: www.audiotechpro.pl, www.studiologic-music.com

Test ukazał się w numerze 8/2018 miesięcznika Muzyk.