35 lat płyty „So” Petera Gabriela

Dokładnie 35 lat temu ukazała się płyta Petera Gabriela zatytułowana „So”, za sprawą której dotarł on ze swą muzyką do szerszej grupy odbiorców, w tym także takich, którzy nie przekonali się do jego wcześniejszych dokonań solowych, jak również nie byli fanami Genesis. Zawarty na niej materiał był bowiem mniej eksperymentalny niż na wcześniejszych płytach, a w utworach tworzących ten krążek połączył on pop (w różnych odsłonach), soul i art rock z elementami „muzyki świata”.

Album „So”, który miał premierę 19 maja 1986 roku, to piąta płyta studyjna Petera Gabriela i przy okazji pierwsza mająca tytuł z prawdziwego zdarzenia. Krążek ten jest uznawany za najbardziej przystępny pod względem komercyjnym, chociaż utwory zawarte na nim zachowują przy tym ogólny styl artysty. Mimo, że od strony muzycznej płyta ta może wydawać się łatwiejsza niż cztery poprzednie, to w warstwie tekstowej Gabriel nie stroni też od zaangażowanych społecznie tematów czy choćby satyry na konsumpcjonizm lat 80. Utwory są zróżnicowane również pod względem charakteru, a także w warstwie instrumentalnej.

„So” obejmuje dziewięć utworów – „Red Rain”, „Sledgehammer”, „Don’t Give Up”, „That Voice Again”, „In Your Eyes”, „Mercy Street”, „Big Time”, „We Do What We’re Told (Milgram’s 37)” i „This Is the Picture (Excellent Birds)”. Ostatni z nich dostępny był oryginalnie jedynie w wersji wydanej na płycie CD, czyli na winylu dostępnych było tylko osiem (po cztery na stronę). W 2002 roku ukazała się zremasterowana wersja, w której zawarto całą dziewiątkę, a dodatkowo zmieniono kolejność utworów wymuszoną wcześniej przez ograniczenia płyty winylowej.

Poza Peterem Gabrielem, producentem „So” był Daniel Lanois, a nagrań dokonań w studiu znajdującym się w wiejskim domu Ashcombe House, który wówczas artysta wynajmował. W sesji wzięło udział wielu muzyków, co przełożyło się na warstwę instrumentalną albumu, przy czym część z nich pojawia się jedynie w jednym czy dwóch utworach. Gabriel wykorzystał podczas nagrań m.in. sampler Fairlight CMI, syntezatory Prophet, Synclavier i Yamaha CS-80, fortepian i inne instrumenty, a także sekwencer LinnSequencer i automat perkusyjny LinnDrum. Podobnie jak na poprzednich płytach, także na tej pojawili się basista Tony Levin, gitarzysta David Rhodes i perkusista Jerry Marotta. Ponadto, w nagraniach wzięli udział m.in. Manu Katché, Stewart Copeland, Daniel Lanois, Richard Tee, Simon Clark, Bill Laswell, Nile Rodgers, Jim Kerr czy Youssou N’Dour. Nie sposób nie wspomnieć też o dwóch artystkach, z którymi Peter nagrał duety, a mianowicie – Kate Bush i Laurie Anderson.

Album „So” został bardzo dobrze przyjęty, trafiając na szczyt list przebojów nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale także w sześciu innych krajach. Chociaż wiadomo, że limity certyfikacji są w różnych państwach ustawione na innych poziomach, to trzeba odnotować że w kilku krążek ten kilkukrotnie pokrył się platyną (w USA aż pięciokrotnie co oznacza w tym przypadku 5 mln sprzedanych kopii), a status złotej płyty osiągnął w kolejnych.

Kilka dni temu, nawiązując do dzisiejszego jubileuszu Peter Gabriel opublikował taką informację:

Z perspektywy czasu zawsze jest się mądrzejszym. Ponieważ „So” była płytą, która odniosła największy sukces, wydaje mi się, że wielu ludzi myśli iż została ona pomyślana aby taką być. Z drugiej strony nigdy tak naprawdę nie wiadomo, które płyty będą sobie dobrze radzić. Wiadomo, że niektóre rzeczy będą tak niejasne i trudne dla mainstreamowej publiczności, że będą „pozbawione nadziei”, ale generalnie – biorąc pod uwagę to, co robię – trudno jest przewidzieć, które albumy przyjmą się dobrze.

Na pewno wiesz, że niektóre utwory mają większe szanse na pojawienie się w radiu, już w momencie kiedy je robisz, ale myślę, że jednym z powodów, dla których „So” przyjął się tak dobrze, było to, że zespół naprawdę wzajemnie się nakręcał, a do tego mieliśmy świetny zespół odpowiedzialny za realizację i produkcję. Album Był zwarty w procesie tworzenia i sposobie, w jaki został złożony w całość.

Druga połowa lat 80., w której ukazała się płyta „So” to okres, w którym działająca wówczas już kilka lat stacja telewizyjna MTV miała ugruntowaną pozycję, a teledyski święciły sukcesy. Nic zatem dziwnego, że do większości piosenek z tego albumu przygotowane zostały wideoklipy, z których największą popularnością cieszył się teledysk do „Sledgehammer”, który podczas MTV Video Music Awards w 1987 roku klip i jego twórcy zdobyli łącznie aż dziewięć nagród, a Gabriel uhonorowany został dodatkowo wyróżnieniem Video Vanguard Award.

Poniżej prezentujemy klipy nakręcone do utworów z albumu „So”:

„Sledgehammer”

„Don’t Give Up”

„Big Time”

„In Your Eyes”

„Red Rain”

„Mercy Street”

W 2011 roku, z okazji 25-lecia tego albumu ukazało się okolicznościowe, jubileuszowe wydanie płyty, a w latach 2012-2014 Gabriel koncertował w ramach trasy „Back to Front Tour” (jeden z koncertów odbył się w Łodzi), podczas których grany był na żywo m.in. cały „So”.

Strona internetowa artysty: petergabriel.com