Alesis iO Dock – test interfejsu audio/MIDI dla iOS

Pojawianie się w wirtualnym sklepie Apple kolejnych, często bardzo interesujących muzycznych aplikacji dla urządzeń tej marki, wywołało odzew branży sprzętu muzycznego (której przedstawiciele są także aktywni na rynku aplikacji) i powstanie zupełnie nowej linii produktów audio i MIDI. Interfejsy dostępne w sprzedaży umożliwiają współpracę urządzeń firmy z Cupertino z instrumentami muzycznymi, sterownikami MIDI, sprzętem nagłośnieniowym czy odsłuchowym. Niektóre z nich są przeznaczone dla wszystkich modeli (iPhone, iPad, iPod Touch), a część tylko dla wybranych z nich. Przykładem tych drugich jest iO Dock firmy Alesis, z którym współpracować może iPad oraz iPad 2.

Tablety te nie rozpieszczają wyborem gniazd – ot wyjście słuchawkowe typu jack 1/8” oraz 30-pinowy port służący z założenia do zasilania i komunikacji z komputerem. Naturalnie jest jeszcze wbudowany mikrofon i głośnik. Co jednak, jeśli chcielibyśmy włączyć iPada w konfigurację naszego domowego studia, czy po prostu podłączyć tablet do systemu nagłośnieniowego? Co prawda w ostatnim czasie pojawiło się kilka interfejsów audio lub MIDI, w większości w postaci małych „pudełek” podłączanych do wspomnianego wielopinowego gniazda, ale z racji swych gabarytów oferują one ograniczoną liczbę wejść i wyjść (i to tylko jednego typu). Pierwszym bardziej kompleksowym rozwiązaniem dostępnym na rynku jest właśnie iO Dock, będący połączeniem stacji dokującej dla tabletu z interfejsem audio i MIDI. O ile wspomniane małe interfejsy są podłączane do urządzenia, to w przypadku iO Dock sytuacja jest niejako odwrotna. To tablet podłączamy do interfejsu, a dokładniej wsuwamy w specjalne łoże, wpinając go jednocześnie w wielopinowy wtyk. Chociaż nie mamy tu żadnej blokady czy innego zabezpieczenia przed wysunięciem, iPad trzyma się w „stacji” i bynajmniej nie ma tendencji do wypadania. Kształt urządzenia oraz rozmieszczenie wejść i wyjść sprawiają, że praca z iO Dock jest wygodna, a obsługa nie sprawia problemów.

Po zamontowaniu, iPad jest lekko podniesiony i pochylony przez co wszystkie informacje na ekranie są dobrze widoczne. Jako że tablet pracuje w orientacji poziomej, pewną niedogodność napotkać możemy w przypadku aplikacji dostępnych wyłącznie w pionie. Obudowa typu desktop umożliwia umieszczenie urządzenia na biurku czy też innej powierzchni – chociażby wolnej przestrzeni na panelu klawiatury sterującej (o ile pozwalają na to gabaryty tej ostatniej). Konstrukcja iO Dock ze złączami rozmieszczonymi na ściankach obudowy pozwala nie martwić się o stabilność połączeń (zarówno z samym tabletem jak i wszelkimi zewnętrznymi urządzeniami). Chociaż iO Dock został zaprojektowany z myślą o współpracy z iPadem pierwszej generacji, w komplecie znajduje się aktualnie specjalna „wkładka” pozwalająca korzystać z dobrodziejstw interfejsu także właścicielom iPada 2, który jest nieco cieńszy niż „jedynka”.

Wszystkie złącza i regulatory, jakie udostępnia iO Dock zostały rozlokowane na trzech ściankach obudowy. Urządzenie zostało wyposażone m.in. w dwa wejścia typu combo [XLR/jack] – każde z regulacją czułości. Oba gniazda są przystosowane zarówno do podłączenia mikrofonu, jak również dowolnego źródła o poziomie liniowym. Wejście numer dwa wyposażono dodatkowo w przełącznik GUITAR / MIC/LINE, zmieniający je w gniazdo wysokoimpedancyjne, umożliwiając podłączenie gitary lub basu. Dzięki włącznikowi zasilania Phantom (załączanego wspólnie dla obu wejść) możliwe jest korzystanie nie tylko z mikrofonów dynamicznych, ale również pojemnościowych. Do dyspozycji mamy także dwa wyjścia liniowe (L, R) oraz wyjście słuchawkowe z osobną, niezależną od głównej regulacją głośności. Urządzenie wyposażono także w funkcję DIRECT MONITORING, która aktywowana włącznikiem pozwala na bezpośredni odsłuch (na słuchawkach lub poprzez główne wyjścia) sygnałów wprowadzanych przez wejścia do interfejsu bez potrzeby włączania jakiejkolwiek aplikacji audio. Alesis iO Dock to nie tylko interfejs audio jako że wyposażono go również w wejście i wyjście MIDI, a także port USB MIDI służący do komunikacji z komputerem. Do dyspozycji mamy także wejście dla kontrolera nożnego oraz koaksjalne wyjście VIDEO.

Na co pozwala ten wybór wejść i wyjść? Wszystko zależy od tego, jakie aplikacje mamy zainstalowane na iPadzie, ale ilość i różnorodność gniazd iO Dock umożliwia nie tylko pełniejsze wykorzystanie tych programów, ale wręcz zintegrowanie tabletu (i zainstalowanych na nim muzycznych aplikacji) z naszym domowym studiem. Jak wiadomo, wśród aplikacji dostępnych dla iPada nie brakuje mniej lub bardziej rozbudowanych instrumentów, symulatorów wzmacniaczy, procesorów efektów, rejestratorów, sekwencerów czy kontrolerów DAW.
Dzięki takiemu interfejsowi jak iO Dock możemy po podłączeniu klawiatury sterującej grać przy jej pomocy na wirtualnych syntezatorach, fortepianach, organach itp. traktując tablet jako swoisty moduł dźwiękowy. Chociaż dotykowy interfejs iPada jest jednym z jego głównych atutów, to nie ma się co oszukiwać, że wygodniej gra się korzystając z prawdziwej klawiatury. W przypadku instrumentów MIDI podłączonych do tabletu poprzez iO Dock współpraca układa się bardzo dobrze. Latencja jest niewyczuwalna i możemy ze spokojem skupić się na grze. Z zasady aplikacje automatycznie rozpoznają podłączoną klawiaturę od razu reagując na wysyłane przez nią komunikaty, ale może zdarzyć się, że będziemy musieli ręcznie wybrać iO Dock jako wejście (tak jest chociażby w syntezatorze Animoog). Jeśli chodzi o audio, to dwa wejścia typu combo dostępne w iO Dock dają możliwość różnej konfiguracji podłączanych źródeł dźwięku, a co za tym idzie wykorzystanie ich w różnych aplikacjach. Używając któregoś z dostępnych wirtualnych rejestratorów możemy nagrywać sygnał/-y (mono lub stereo), czy też tworzyć nawet dość rozbudowane projekty dogrywając kolejne ślady. Co więcej, możliwe jest także (choć wszystko zależy od ustawień oferowanych przez konkretny program) jednoczesne nagrywanie sygnałów podawanych na poszczególne wejścia iO Dock na dwóch osobnych śladach. Dostępne dla tabletów programy DAW umożliwiają z kolei łączenie w jednym projekcie ścieżek audio i MIDI. Tryb wysokoimpedancyjny jednego z wejść pozwala na bezproblemowe podłączenie gitary lub basu, co wykorzystać możemy z kolei nie tylko do ich nagrania. Symulacje wzmacniaczy i efektów dostępne dla iPada umożliwiają np. ćwiczenie z ich wykorzystaniem w domowym zaciszu czy też nagrywanie materiału. Wyjścia, w jakie wyposażono iO Dock pozwalają na podłączenie nie tylko pary aktywnych monitorów czy innego systemu odsłuchowego, ale także słuchawek.

Chociaż wydawałoby się, że wystarczy wsunąć iPada do stacji dokującej, podłączyć odpowiednie urządzenia zewnętrzne, uruchomić pobrane wcześniej aplikacje i przystąpić do pracy, to na chwilę obecną możemy napotkać jeszcze pewne problemy. Otóż na razie nie wszystkie aplikacje współpracują z poszczególnymi urządzeniami dostępnymi na rynku, i tak też jest w przypadku iO Dock. Interfejs nie jest np. wykrywany przez aplikacje firmy IK Multimedia (która jak wiadomo oferuje własne rozwiązania sprzętowe), takie jak chociażby AmpliTube. Nie wszystkie też wirtualne instrumenty obsługują Core MIDI, a co za tym idzie nie współpracują z zewnętrznymi klawiaturami. Naturalnie, jak to w przypadku oprogramowania, możemy spodziewać się zmian wraz z przyszłymi aktualizacjami, ale póki co czeka nas trochę lektury. Warto nie tylko dokładnie przeczytać przed zakupem informacje podawane przez producenta na swojej stronie lub w App Store, ale także przeszukać rozmaite fora i serwisy. Tym sposobem możemy dowiedzieć się np. który z wielościeżkowych rejestratorów pozwoli wykorzystać jednocześnie oba wejścia iO Dock (jeśli zależy nam na tym, pozwoli to zaoszczędzić kłopotu i… pieniędzy).

Wyposażenie iO Dock w port USB typu B umożliwia bezpośrednią komunikację z komputerem. Chociaż transfer danych ogranicza się do komunikatów MIDI, to i tak jest to wzbogacenie możliwości urządzenia. Po podłączeniu do komputera, iO Dock jest automatycznie wykrywany, a w systemie widoczny jest jako jedno wejście i jedno wyjście MIDI. Pozwala to m.in. na sterowanie wirtualnymi instrumentami (wtyczkami lub samodzielnymi aplikacjami) za pomocą klawiatury podłączonej do interfejsu. Co więcej, w tym samym czasie możemy kontrolować nią także aplikację na iPadzie. Dzięki połączeniu przez USB możliwe jest także wykorzystanie wirtualnych instrumentów zainstalowanych na tablecie jako źródeł dźwięku dla sekwencji MIDI odtwarzanych z poziomu programu DAW na komputerze. Na dodatek komunikaty z komputera mogą być przekazywane dalej poprzez wyjście MIDI interfejsu iO Dock do zewnętrznego modułu dźwiękowego czy innego instrumentu.

Podczas pracy z tabletem, aby korzystać z zainstalowanych na nim aplikacji, iO Dock musi być podłączony do prądu (w komplecie znajduje się zasilacz). Z jednej strony ogranicza to nieco mobilność, ale z drugiej nie musimy się martwić, że w pewnym momencie wyczerpie się nam bateria.

PODSUMOWANIE

Alesis iO Dock jest bardzo ciekawą propozycją dla wszystkich chcących wykorzystać tablety Apple do typowo muzycznych celów. Zamontowanie iPada w stacji dokującej nie ogranicza w żaden sposób funkcjonalności urządzenia. Możliwość podłączenia zewnętrznych urządzeń audio i MIDI w celu pełniejszego wykorzystania aplikacji otwiera przed użytkownikami tabletów nowe „pola eksploatacji”.

Tekst: Grzegorz Bartczak

Cena: 789 PLN

Do testu dostarczył:
Lauda Audio
ul. Leśna 15A/1
81-876 Sopot
tel. (58) 5550660
Internet: www.lauda-audio.pl, www.alesis.com

Test ukazał się w numerze 12/2011 miesięcznika Muzyk.