Testowany mikser jest największym modelem z serii StudioLive trzeciej generacji. Konstruktorzy tej linii wprowadzili wiele innowacji opartych na dziewięciu latach badań oraz komunikacji z użytkownikami poprzednich mikserów StudioLive. Przede wszystkim są to nowe procesory w sekcji FAT CHANNEL, w tym korektory i procesory dynamiki w stylu vintage. Mikser umożliwia też wielokanałową rejestracje sygnałów zarówno przy użyciu komputera wraz z dedykowanym oprogramowaniem jak i bez użycia komputera – bezpośrednio na kartę SD. Pełny opis możliwości testowanego urządzenia znajduje się poniżej, na wstępie jednak dodam że dzięki dobrze przemyślanej konstrukcji, obsługa tego miksera i wszystkich jego funkcji jest bardzo intuicyjna, co też jest ciekawym wynikiem biorąc pod uwagę rozbudowane możliwości konsolety. Myślę, że tych kilka zdań będzie wystarczającą zachętą by zanurzyć się w opis tego co „potrafi” StudioLive 32.
Jak już wspomniałem wyżej, testowany mikser jest największym z nowej serii. Urządzenie ma ponad 80 cm szerokości i niemal 60 cm głębokości, a waży 16.9 kg. Można zatem powiedzieć że StudioLive 32 jest jakby urządzeniem pośrednim między małymi mikserami używanymi najczęściej w studiach projektowych i małych salach, a dużymi urządzeniami, które spotykamy na plenerowych realizacjach oraz w większych studiach. Oczywiście chodzi tu nie tylko o wymiary ale i funkcjonalność. Żeby uprościć, opis wszystkich możliwości konsolety podzieliłem na kilka podrozdziałów.
MOŻLIWOŚCI PODŁĄCZENIA
Testowany mikser StudioLive 32 wyposażono w 32 przedwzmacniacze XMAX z możliwością edytowania, zapisywania i przywoływania parametrów pracy. Połowa z nich obsługuje kanały mikrofonowe wyposażone w gniazda wejściowe XLR, natomiast druga połowa współpracuje z wejściami MIC/LINE typu combo [XLR/jack]. Wyposażenie miksera w tak dużą ilość gniazd typu combo jest niewątpliwie dużą zaletą w warunkach studia projektowego, realizacji występów w klubach i teatrach. Na złącza każdego z tych 32 gniazd można podać zasilanie Phantom. Testowany mikser wyposażono też w dwie pary symetrycznych gniazd jack 1/4” (AUX INPUTS), umożliwiających podłączenie dodatkowych urządzeń wysyłających sygnał monofoniczny lub stereofoniczny. Dla komunikacji ze sceną (lub innym pomieszczeniem studyjnym) mikser wyposażono w dodatkowe gniazdo XLR – TALKBACK +48. Ciekawą opcją jest to, że sygnał wprowadzany do tego gniazda jest obrabiany również w przedwzmacniaczu XMAX, a kanał ten może zostać wykorzystany jako dodatkowy tor audio.
Na tylnym panelu wyodrębniono sekcję wysyłania sygnałów z szyn głównych. Znajdziemy w niej trzy gniazda XLR – MAIN OUTPUT (L, R) oraz MONO SUM – służące do jednoczesnego wysyłania stereofonicznej i monofonicznej sumy sygnałów. W sekcji tej umieszczono też dwa dodatkowe potencjometry umożliwiające kontrolę poziomów wysyłanych sum sygnałów. Jeden dla stereofonicznej (-80 – 0 dB), drugi dla monofonicznej (-80 – +6 dB). Bardzo przydatna funkcja w wielu przypadkach. Oprócz opisanych wyżej szyn głównych, mikser wyposażono w szesnaście szyn sumujących. W zależności od potrzeby użytkownik może je wykorzystywać w dowolny sposób: jako szyny AUX, subgrupy albo matriksy. Dostępnych jest 12 gniazd XLR oraz 4 symetryczne gniazda jack 1/4” umożliwiające wysyłkę sum sygnałów z wyżej wymienionych szyn. StudioLive 32 daje też możliwość utworzenia dodatkowych czterech subgrup. Sygnały z nich wysyłamy do urządzeń zewnętrznych poprzez cztery dedykowane symetryczne gniazda. W testowanym mikserze nie zabrakło też możliwości podłączenia zewnętrznych urządzeń poprzez gniazda typu RCA. W tym celu w panelu tylnym umieszczono pary gniazd TAPE IN i OUT. Oprócz tego mikser wyposażono w parę symetrycznych gniazd MONITOR OUT oraz gniazdo słuchawkowe (umieszczone w przedniej części obudowy, co jest kolejnym dobrze przemyślanym rozwiązaniem). Dodatkowo na tylnym panelu umieszczono gniazdo AES OUT oraz porty AUDIO NETWORK (umożliwia podłączenie zarówno wtyczek Ethercon jak i RJ45 w celu wymiany plików audio z komputerem – AVB audio networking), CONTROL (pozwala stworzenia sieci umożliwiającej zdalne sterowanie mikserem – funkcja niezwykle przydatna w miejscach gdzie używa się dużo różnych sieci bezprzewodowych) oraz USB (pozwala na połączenie z komputerem – jako interfejs oraz w celu sterowania). Na głównym panelu znajdziemy gniazdo do podłączenia lampy oraz slot na kartę SD (maks. 32 GB, umożliwia rejestrację oraz odtwarzanie wielośladowe z karty).
PRACA Z MIKSEREM
Mikser StudioLive 32 wyposażono w 33 motoryzowane tłumiki. Panel przedni (zmieniony w porównaniu z poprzednią generacją) jest dość dobrze przemyślany i precyzyjnie opisany, co bardzo ułatwia pracę z mikserem. Z lewej strony znajdują się bloki MIX SELECT oraz BANK, następnie użytkownik ma do dyspozycji 24 tłumiki, oddzielone od ostatnich ośmiu tłumików sekcjami MASTER (tu mamy „tajemniczy” trzydziesty trzeci tłumik), USER FUNCTION oraz BANK. W bardziej pochyłej części panelu przedniego umieszczono uchwyt na tablet, sekcję FAT CHANNEL CONTROL, ekran dotykowy oraz sekcje EFFECTS MASTER, MASTER CONTROL, SOLO i MONITORS.
Na początek przyjrzyjmy się obsłudze pojedynczego kanału. Przede wszystkim każdy kanał wyposażono w kolorowy wyświetlacz ukazujący typ oraz nazwę kanału (lub szyny w przypadku AUX, MATRIX, FX, TAPE albo SUB) oraz pozycję w panoramie stereo. Jak w każdym mikserze cyfrowym, w kanale znajdziemy trzy podstawowe podświetlane przyciski: SELECT (wybieramy nim kanał/szynę do edycji w FAT CHANNEL; jest on podświetlany delikatnie gdy nie jest aktywny oraz mocno gdy jest aktywny – dotyczy to też innych przycisków w mikserze – a użytkownik może wybrać kolor podświetlenia co ułatwia szybszą orientację wzrokową w aktualnie wybranej scenie), SOLO (wyodrębnia sygnał z kanału [AFL/PFL/SIP – w zależności od ustawień] wyciszając pozostałe) i MUTE. Każdy kanał wyposażono w ledowy miernik sygnału, pod którym znajduje się motoryzowany tłumik.
W znajdującej się po lewej stronie sekcji BANK znajdziemy dwa przyciski PREV i NEXT pozwalające przełączyć warstwę (pierwsze 32 kanały wejściowe / pozostałe kanały wejściowe i szyny wyjściowe). Oprócz tego znajdziemy tam przyciski INPUTS (przełączający na warstwę w której każdy tłumik odpowiada za kanał fabrycznie przypisany do gniazda wejściowego) i USER (przełącza mikser na warstwę skomponowaną przez użytkownika, który może według własnych potrzeb przypisać tłumiki do dowolnego kanału czy szyny). Sekcja MIX SELECT nie wymaga szczególnego opisu gdyż umożliwia ona przełączenie pomiędzy miksem na szynie głównej a miksami na pozostałych szesnastu szynach (FlexMix) oraz miksami na czterech szynach FX. Sekcja BANK znajdująca się pomiędzy sekcją MASTER a ostatnimi ośmioma tłumikami umożliwia zmianę ich funkcji. Oprócz przycisków PREV i NEXT, w tej sekcji znajdziemy przycisk AUX INPUTS przełączający ostatnie osiem tłumików do kontroli szyn powrotnych z czterech procesorów FX, dwóch szyn AUX INPUT, szyny TAPE INPUT oraz TALKBACK. Przycisk DCA GROUPS przełącza ostatnich 8 kanałów w szyny umożliwiające edycję grup DCA. Testowany mikser oferuje 24 grupy DCA. Przycisk MIX FX MASTER przełącza ostatnich osiem kanałów na kontrolowanie subgrup, wybranych FlexMiksów, szyn FX oraz grup SOLO/ MUTE. W sekcji MASTER oprócz przycisków SELECT i MUTE znajdziemy przycisk umożliwiający zainsertowanie korektora graficznego. StudioLive 32 wyposażono w 8 przycisków użytkownika, których zaprogramowanie umożliwia jeszcze łatwiejsze korzystanie z miksera.
FAT CHANNEL to potężne narzędzie do obróbki sygnału, które można wykorzystać na każdym kanale i na każdej szynie testowanego miksera. Ogrom możliwości, który daje ta sekcja nie sposób opisać szczegółowo, bez konieczności poświęcenia co najmniej połowy czasopisma na omówienie specyfikacji. W związku z tym wymienię najważniejsze funkcje i możliwości. Przede wszystkim warto podkreślić łatwość edycji parametrów, którą osiągnięto dzięki połączeniu głównego wyświetlacza oraz wyprowadzeniu dużej ilości kontrolerów jako osobne (zamiast wielofunkcyjnego jednego). Do regulacji parametrów w FAT CHANNEL służy 8 wyświetlaczy i przypisanych do nich 8 kontrolerów oraz 8 podświetlanych przycisków wielofunkcyjnych. Do dyspozycji mamy też przyciski umożliwiające zmianę warstwy. Poszczególne bloki w FAT CHANNEL są dokładnie opisane na panelu głównym, a każdy z nich wywołujemy dedykowanym przyciskiem. W sekcji CHANNEL są to odpowiednio: PROCESSOR ON, INPUT, GATE, COMP, EQ, AUX SENDS, USER i EQ/DYN A/B. Ich zastosowanie nie wymaga dodatkowego opisu, gdyż wynika z ich nazwy. Każdy z tych przycisków zmienia zawartość wyświetlaną na wyświetlaczu głównym oraz funkcjonalność opisanych wyżej ośmiu kontrolerów. W praktyce jest to bardzo wygodne rozwiązanie. Warto dodać że po wybraniu żądanego przycisku użytkownik ma dostęp do rozbudowanej wersji wskazanego procesora z możliwością edytowanie zasadniczo dowolnego parametru (wraz z możliwością wyboru i edycji presetów zaproponowanych przez producenta dla danego typu kanału, instrumentu czy szyny) oraz podglądu edycji na wyświetlaczu głównym. Graficzne i cyfrowe wyświetlanie ustawień niezwykle ułatwia szybką edycję wybranych parametrów. Dużą zaletą jest wyświetlanie parametrów w sposób zbliżony do tego, jak wyglądałoby to gdyby w analogowej konsolecie zainsertowano analogowe urządzenie (nie dziwią zatem określenia Tube, FET, Vintage). W sekcji FAT CHANNEL za pomocą dedykowanych przycisków można dodatkowo: wybrać źródło sygnału (ANALOG – z gniazda wejściowego w mikserze, NETWORK – z wybranego kanału/szyny innego miksera połączonego w sieci, USB – z DAW, SD – z karty SD), odwrócić fazę sygnału albo podać zasilanie Phantom, określić na jakie szyny ma zostać wysłany sygnał czy zlinkować kanały oraz zapisać, przywołać albo skopiować wybrane ustawienia.
Mikser pozwala na identyczną edycją dla kanału TAPE IN oraz umożliwia parowanie z urządzeniem zewnętrznym poprzez Bluetooth. Dedykowane przyciski umieszczone obok wyświetlacza głównego umożliwiają edytowanie tych parametrów, jak i edytowanie parametrów zapisywania i odtwarzania wielośladowego na lub z karty SD. Pod wyświetlaczem głównym umieszczono sekcję TRANSPORT CONTROLS oraz 9 przycisków i jeden kontroler umożliwiające łatwiejsze poruszanie się po funkcjach, a także zapisywanie i przywoływanie scen i innych ustawień. Sekcja EFFECTS MASTER umożliwia wyciszenie sygnału w każdej z szyn FX osobno oraz dostosowanie parametrów pracy wybranego efektu do tempa utworu (przycisk TAP). Sekcje SOLO i MONITORS umożliwiają edycję dedykowanych parametrów pracy.
WRAŻENIA
Jak widać, StudioLive 32 do kompaktowych urządzeń nie należy, jednak nie jest to wadą lecz zaletą tego miksera, gdyż cała powierzchnia górnej części obudowy została wykorzystana tak, by przy dużej ilości możliwości maksymalnie uprościć obsługę urządzenia. Przykładowo, wszystkie 32 kanały mikrofonowe są ułożone domyślnie w jednej warstwie, co zdecydowanie jest wygodnym rozwiązaniem dla większości realizatorów przyzwyczajonych do mikserów analogowych. Kolejnym wątkiem jest wielofunkcyjność przycisków. Zazwyczaj pozwala ona na zmniejszenie wymiarów urządzenia lecz nieco wydłuża czas potrzebny na wykonanie zadanej funkcji. W StudioLive 32 wiele funkcji zostało wyodrębnionych, przez co nawet niezbyt doświadczony użytkownik szybko się przyzwyczaja do pewnych schematów postępowania i obsługa urządzenia staje się szybsza. Oczywiście bardziej doświadczony użytkownik może w dowolny sposób skonfigurować sobie warstwy i przyciski. Jakość brzmienia przedwzmacniaczy jest znana wszystkim użytkownikom mikserów PreSonus i nie wymaga dodatkowego zachwalania. Możliwość zapisywania i przywoływania ustawień przedwzmacniaczy czyni ze StudioLive 32 profesjonalne narzędzie pracy w warunkach realizacji live. Brzmienie efektów przestrzennych, procesorów dynamiki i korektorów jest bardzo dobre, a możliwości edycji ich parametrów są dobrze rozbudowane. Także możliwości routingu w testowanym mikserze stawiają go w jednym szeregu z wieloma riderowymi konsoletami.
PODSUMOWANIE
Testowany mikser StudioLive 32 to produkt naprawdę godny polecenia wszystkim, którzy doceniają dobre brzmienie i wygodę obsługi konsolety. Owszem, trochę ten mikser kosztuje, ale uważam że jest wart swej ceny. Warto też dodać że producent daje pełną wersję programu Studio One oprócz tradycyjnie załączanego oprogramowania umożliwiającego sterowanie funkcjami i parametrami miksera. Możliwość podłączenia wielu przenośnych urządzeń i przypisania im określonych uprawnień to również duża zaleta konsolety StudioLive 32. Jednym słowem – mikser naprawdę wart polecenia.
Tekst: Konstantin „Kostek” Andriejew
DANE TECHNICZNE
Ilość wejść: 40
Ilość kanałów wejściowych: 32
Szyny wyjściowe: 26 (16 FlexMix, 4 subgrupy, 4 szyny FX, stereofoniczna główna)
Pasmo przenoszenia do wyjścia głównego: 20 Hz – 20 kHz (±0.5 dBu)
Zniekształcenia harmoniczne (THD): <0.005% (+4 dBu, 20 Hz – 20 kHz)
Odstęp sygnału od szumu: 94 dB
Przetworniki A/D D/A: 24-bit
Częstotliwości próbkowania: 48 kHz (obsługa 44.1 kHz wkrótce)
Dynamika (A/D, D/A): 115 dB (A-ważone, 48 kHz)
Przetwarzanie wewnętrzne: 32-bit, zmiennoprzecinkowe
Opóźnienie systemu: 1.9 ms
Rejestrator: 34 × 34 (karta SD/Capture), 38 × 38 (interfejs USB), 55 × 55 (interfejs AVB)
Wyświetlacze: dotykowy (kolorowy, 7-calowy), 8 w sekcji FAT CHANNEL, 32 nad kanałami
Wejścia/wyjścia: MIC IN [XLR] × 16, MIC/LINE IN [combo XLR/jack] × 16, AUX IN (L/MONO, R) × 2, TALKBACK +48 [XLR], MAIN OUT (L, R) [XLR], MONO SUM [XLR], MIX OUT [XLR] × 12, MIX OUT × 4, MONITOR OUT (L, R), SUB OUT × 4, słuchawkowe, TAPE IN (L, R) [cinch], TAPE OUT (L, R) [cinch], AES OUT [XLR], AUDIO NETWORK [Ethercon/RJ45], CONTROL [RJ45], USB [typ B], slot na kartę SD
Wymiary: 822.21 × 583.48 × 165.36 mm
Ciężar: 16.9 kg
Oprogramowanie: UC Surface (PC/Mac/iOS), Capture (PC/Mac), Studio One (PC/Mac), QMix-UC (iOS/Android)
Sugerowana cena: 14990 PLN
Do testu dostarczył:
Audiostacja
ul. Kolejowa 93/95
05-092 Łomianki
tel. (22) 1225300
Internet: www.audiostacja.pl, www.presonus.com
Test ukazał się w numerze 7/2017 miesięcznika Muzyk.
