Niemiecka firma Miditech istnieje na rynku już osiemnaście lat. Zgodnie z nazwą, jej oferta obejmuje przede wszystkim produkty służące do transmisji komunikatów MIDI – klawiatury sterujące, interfejsy i inne akcesoria. Firma produkuje też interfejsy audio i moduły dźwiękowe. Niedawno gama produktów oznaczonych logo Miditech powiększyła się o dwa niewielkie urządzenia przydatne w domowym studiu, w którym protokół MIDI odgrywa ważną rolę.
Chociaż obecnie komunikaty MIDI mogą być wysyłane i odbierane także kablem USB, a nawet bezprzewodowo korzystając z technologii Bluetooth, to nadal w powszechnym użytku pozostają (i mają się dobrze) połączenia wykorzystujące standardowe 5-pinowe porty DIN i kable zakończone odpowiednimi wtykami.
Jeśli w naszym studiu mamy całą baterię instrumentów i urządzeń z gniazdami MIDI – syntezatory, klawiatury sterujące i inne kontrolery, automaty perkusyjne czy sekwencery – i chcielibyśmy łączyć je w różnych konfiguracjach by móc z nich korzystać jednocześnie, potrzebne będą nam odpowiednie interfejsy. W zależności od sytuacji możemy potrzebować urządzenia pozwalającego na łączenie lub rozdzielanie sygnałów. Właśnie dwa takie „pudełka” trafiły do naszej redakcji…
4MERGE
Pierwsze z dwóch testowanych urządzeń to 4merge. Jest to tzw. MIDI merger czyli interfejs umożliwiający łączenie komunikatów nadsyłanych z różnych źródeł i przesyłanie ich wspólnie dalej. Mamy tu zatem do czynienia ze swego rodzaju sumatorem. W przypadku 4merge mamy do dyspozycji cztery wejścia MIDI oraz jedno wyjście. Dodatkowo urządzenie wyposażono w port USB, który pełni podwójną rolę. Po pierwsze, komputer do którego musimy podłączyć merger służyć nam będzie za źródło zasilania. Oznacza to niestety, że nie możemy po prostu połączyć ze sobą kilku urządzeń/instrumentów MIDI lecz musimy być w pobliżu komputera. Z drugiej strony jednak, przez USB przesyłane są do komputera komunikaty MIDI ze wszystkich wejść. To znaczy, że mamy tu niejako do czynienia z interfejsem 4 IN / 2 OUT i sygnały podawane na wejścia trafiają nie tylko na wyjście MIDI ale i do komputera (lub tabletu z w pełni naładowaną baterią), co dodatkowo zwiększa możliwości wykorzystania 4merge.
Wszystkie wejścia umieszczone są na tylnej ściance, a każde z nich powiązane jest z diodą LED informującą o aktywności danego portu. Z przodu znajdziemy z kolei wyjście MIDI oraz port USB [mini-B], a także podświetlane logo producenta i „ikonę” oznaczającą gotowość do pracy (wbrew pozorom nie jest to dotykowy włącznik).
Trudno mówić o jakiejkolwiek łatwości czy trudności obsługi. W przypadku 4merge po prostu podłączamy wszystko do odpowiednich gniazd i tyle. Nie musimy przejmować się nawet ustawieniami kanałów MIDI.
Jak możemy wykorzystać testowane urządzenie? Można podłączyć do niego chociażby cztery różne klawiatury i sterować przy ich pomocy jednym modułem dźwiękowym czy innym instrumentem (a „przy okazji” także aplikacjami w komputerze).
Oczywiście trudno abyśmy korzystali jednocześnie z czterech klawiatur, ale jeśli mamy kontrolery różnego typu i nie chcemy w kółko przekładać kabli, to właśnie takie „pudełko” jak 4merge może się nam przydać. Możemy np. podłączyć jedną mniejszą klawiaturę typu syntezatorowego i drugą większą z mechanizmem młoteczkowym, a do tego np. jakiś sekwencer czy automat perkusyjny służący za źródło sekwencji MIDI.
MIDI THRU 4/FILTER
Skoro w pierwszym przypadku mieliśmy do czynienia z łączeniem sygnałów, łatwo domyśleć się że drugie urządzenie oferować będzie coś przeciwnego. Tak jest rzeczywiście, choć nie jest to po prostu odwrócenie działania 4merge. MIDI Thru 4/Filter to rozdzielacz sygnałów MIDI i to nie wymagający dodatkowego zasilania. W przypadku tego interfejsu źródłem zasilania jest bowiem sygnał MIDI wprowadzany przez wejście, a o statusie urządzenia informuje nas mrugająca dioda LED.
Gniazda MIDI rozmieszczono na trzech ściankach, a do dyspozycji mamy jedno wejście oraz cztery wyjścia. Oznacza to że przy jego pomocy możemy np. użyć jednej klawiatury, sekwencera czy innego źródła komunikatów MIDI do sterowania maksymalnie czterema różnymi instrumentami. Do dyspozycji mamy też przycisk PANIC pozwalający zatrzymać transmisję komunikatów MIDI w przypadku „zawieszenia się” jej.
Na pierwszy rzut oka wydaje się że jest to tak samo proste „pudełko” przez które przechodzą komunikaty MIDI jak sumator 4merge. Jeśli jednak odwrócimy interfejs to na spodzie obudowy znajdziemy zestaw ośmiu przełączników DIP. Przy ich pomocy możemy ustalić jakie komunikaty MIDI mają być filtrowane. Zgodnie z nazwą MIDI Thru 4/Filter to „thru box” z wbudowanym filtrem pozwalającym wybierać jakie komunikaty mają być przekazywane dalej, a jakie nie.
Do poszczególnych przełączników przypisane są takie parametry jak CHANNEL, TRANSPOSE, VELOCITY, PROGRAM, CONTROLLER, PITCH BEND/AFTERTOUCH, SYSTEM oraz REAL. Oznacza to, że możemy np. zablokować wszelkie informacje dotyczące dynamiki (niezależnie od siły uderzenia generowany będzie komunikat o stałej wartości VELOCITY), zmianę barw przy pomocy komunikatów PROGRAM CHANGE, określony komunikat CONTROL CHANGE (spośród dostępnych do wyboru) czy komunikaty PITCH BEND i AFTERTOUCH. Filtrować możemy także komunikaty System Exclusive oraz czasu rzeczywistego.
Możemy także ignorować informacje o kanałach MIDI, na których wysyłane są komunikaty przez podłączoną klawiaturę czy inne urządzenie, a zamiast tego na wyjścia podawane będą komunikaty na jednym kanale określonym przez użytkownika. Przełącznikiem TRANSPOSE możemy aktywować „wymuszoną” transpozycję o dany interwał (zakres regulacji ±2 oktawy), niezależną od ustawień samej klawiatury.
O ile dla części przełączników nie musimy dodatkowo nic ustalać to inne z założenia wymagają określenia wartości ich parametrów. Aby tego dokonać musimy uruchomić interfejs w trybie SETUP, a następnie dokonać poszczególnych operacji wykorzystując klawiaturę sterującą podłączoną do wejścia. Szczegółowe informacje o tym jak to zrobić znajdują się w instrukcji obsługi.
Innym sposobem na dokonanie ustawień jest skorzystanie z dedykowanego edytora programowego. Jako, że urządzenia nie możemy podłączyć bezpośrednio do komputera musimy posiłkować się jakimś interfejsem MIDI. Program jest dostępny na stronie internetowej producenta. Niestety na komputerze z systemem Windows 7 aplikacja nie dała się zainstalować, ale na innym, pracującym pod kontrolą Windows XP operacja się powiodła, choć szwankował trochę interfejs graficzny edytora. Prosty panel edytora pozwala w łatwy sposób dokonać wszelkich ustawień, które następnie możemy przesłać do urządzenia. Możliwe jest także zapisanie zestawu ustawień, który później możemy w razie potrzeby załadować od interfejsu.
Skoro już wspomniałem o możliwości komunikacji z komputerem to warto powiedzieć, że przy wykorzystaniu dodatkowego interfejsu MIDI jednym z „odbiorców” komunikatów wprowadzanych przez wejście może być dowolna aplikacja. Oznacza to, że nasz setup nie musi ograniczać się do czterech modułów dźwiękowych czy innych instrumentów podłączonych do MIDI Thru 4/Filter, ale możemy wykorzystać także instrument wirtualny zainstalowany na komputerze lub tablecie.
PODSUMOWANIE
Oba testowane urządzenia są bardzo proste w obsłudze, jako że w zasadzie ogranicza się ona do odpowiedniego podłączenia poszczególnych instrumentów i urządzeń MIDI. Przełączniki DIP w MIDI Thru 4/Filter – jeśli będziemy chcieli z nich skorzystać – też obsługuje się łatwo. Oba interfejsy dobrze wywiązują się z zadań powierzonych im przez producenta. Zarówno 4merge jak i MIDI Thru 4/Filter działa bez zarzutu i spełnia swą funkcję czyli odpowiednio łączy lub rozdziela i przenosi dalej „przepuszczane” przez niego komunikaty MIDI. Jak napisałem już na wstępie, jeśli w naszym studiu mamy wiele instrumentów i urządzeń MIDI, z których chcielibyśmy korzystać jednocześnie i to właśnie w sposób wymagający tego typu interfejsów, to warto rozważyć sięgnięcie po któreś z testowanych urządzeń firmy Miditech. Oba produkty są atrakcyjne także cenowo więc jeśli potrzebujemy takiego „pudełka” jak 4merge czy MIDI Thru 4/Filter (albo chociaż przypuszczamy że nam się przyda) to tym bardziej polecam.
Tekst: Grzegorz Bartczak
DANE TECHNICZNE
4merge
Wejścia/wyjścia: MIDI IN × 4, MIDI OUT, USB [mini-B]
Zasilanie: USB
MIDI Thru 4/Filter
Wejścia/wyjścia: MIDI IN, MIDI OUT × 4
Dodatkowe funkcje: 8 przełączników DIP
Sugerowane ceny: 275 PLN (4merge), 175 PLN (MIDI Thru 4/Filter)
Do testu dostarczył:
Audiostacja
ul. Główna 20A
03-113 Warszawa
tel. (22) 6161398
Internet: www.audiostacja.pl, www.miditech.de
Test ukazał się w numerze 6/2016 miesięcznika Muzyk.